TCDN - Đại biểu Trần Thị Hiền (Ninh Bình) đề nghị có cơ chế, chính sách đột phá về ưu đãi tín dụng, hỗ trợ lãi suất, thuế TNDN để phát triển cơ sở dưỡng lão thực hiện các dịch vụ chăm sóc dài hạn và phục vụ chức năng cho người cao tuổi.

Thảo luận về cơ chế, chính sách đột phá cho công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân ngày 2/12, đại biểu Trần Thị Hiền (Ninh Bình) cho hay, trong bối cảnh từ năm 2011 dân số Việt Nam đã bước vào giai đoạn già hóa, dự báo đến năm 2036 trở thành dân số già và đến năm 2049 là siêu già, đặt bên cạnh mục tiêu đến năm 2045 nước ta trở thành nước thu nhập cao thì có thể thấy thách thức trước khi giàu là rất thực tế và sẽ tạo ra áp lực rất lớn đối với cả ngân sách nhà nước và nguồn lực xã hội cho các vấn đề về chăm sóc y tế, bảo đảm an sinh, chuẩn bị hạ tầng xã hội phù hợp với người cao tuổi, đặc biệt với việc phát triển các cơ sở dưỡng lão, chăm sóc người cao tuổi chuyên nghiệp.

Đại biểu Hiền cho hay, theo Phụ lục 4 trong hồ sơ Chương trình mục tiêu quốc gia, các cơ sở bảo trợ xã hội mới chỉ đáp ứng 30% nhu cầu hệ thống công lập hiện nay, mới chỉ có 46 cơ sở chăm sóc người cao tuổi trên tổng số 425 cơ sở bảo trợ xã hội, chiếm khoảng 11%, nhiều địa phương chưa có cơ sở chuyên biệt cho người cao tuổi.

Tại Tiểu dự án 1 trong Dự án 4 của Chương trình mục tiêu quốc gia đề ra mục tiêu giai đoạn 2026-2030 đầu tư xây dựng mới tối thiểu 15 cơ sở dưỡng lão, cơ sở bảo trợ xã hội giai đoạn 2031-2035 tối thiểu 10 cơ sở. Như vậy, đến 2030 chúng ta có khoảng 60 cơ sở và đến năm 2035 khoảng 70 cơ sở. Trong khi đó, theo quy hoạch mạng lưới cơ sở trợ giúp xã hội thời kỳ 2026-2030 thì đến 2030 phải đạt tối thiểu 90 cơ sở chăm sóc người cao tuổi gồm cả công lập và ngoài công lập. Như vậy, cần có cơ chế, chính sách thực sự đột phá để thu hút nguồn lực xã hội hóa phát triển khoảng 30 cơ sở chăm sóc người cao tuổi trong 5 năm tới.

Bên cạnh đó, đại biểu cho rằng, nhìn từ khía cạnh huy động vốn đầu tư, theo Tờ trình của Chính phủ trong tổng số đầu tư giai đoạn 2026-2030 dự kiến vốn huy động hợp pháp khác chi 594 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 0,67% là quá thấp. Nếu có phương án tính toán về khả năng phát triển cơ sở dưỡng lão ngoài công lập chắc chắn tỷ trọng vốn xã hội hóa không thể ở mức khiêm tốn như vậy.

Để khơi thông nguồn lực xã hội phát triển cơ sở dưỡng lão ngoài công lập, đại biểu Hiền đề nghị cần xem xét có chính sách ứng xử với cơ sở dưỡng lão thực hiện chức năng khám bệnh, chữa bệnh, chăm sóc dài hạn, phục hồi chức năng cho người cao tuổi như cơ sở y tế và được hưởng các chính sách đặc thù về đất đai, thuế, tài chính quy định tại Điều 5 dự thảo nghị quyết về chính sách đột phá.

Theo đó, đại biểu đề nghị bổ sung vào Điều 5 một khoản mới như sau: “Cơ sở dưỡng lão thực hiện dịch vụ khám, chữa bệnh, phục hồi chức năng, chăm sóc dài hạn đối với người cao tuổi được hưởng các chính sách về đất đai, thuế, tài chính như đối với cơ sở y tế theo quy định tại điều này”.

Ngoài ra, đại biểu cũng đề nghị bổ sung vào Tiểu dự án 4 Dự án 3 về thích ứng với già hóa dân số và dân số già, đẩy mạnh chăm sóc sức khỏe người cao tuổi, một số hoạt động đó là: nghiên cứu hoàn thiện cơ chế, chính sách, đẩy mạnh thu hút nguồn lực xã hội, phát triển mạnh cơ sở dưỡng lão, chăm sóc người cao tuổi, hoàn thiện tiêu chuẩn kỹ thuật đối với cơ sở dưỡng lão, thí điểm mô hình chăm sóc bán trú đối với người cao tuổi.

Trong khi đó, đại biểu Nguyễn Tâm Hùng (Tp.HCM) chỉ rõ, để tránh tình trạng cơ chế ưu đãi không đi vào thực tế, đề nghị Ban soạn thảo xem xét bổ sung cơ chế kiểm soát dành riêng cho trường hợp chuyển đổi mục đích sử dụng đất cho y tế theo khoản 2 Điều 5. Bởi vì, nếu không kiểm soát chặt có thể phát sinh tình trạng lợi dụng chuyển đổi đất để làm cơ sở y tế nhưng thực chất hướng đến mục tiêu khác ngoài lĩnh vực y tế.

Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan cho biết, dự thảo đã nêu rõ số cơ sở dưỡng lão cần sửa chữa, xây mới nhằm phục vụ chính sách dân số và phát triển. Điều này cho thấy cơ sở pháp lý đã đầy đủ để triển khai. Bên cạnh đó, chính sách thu hút xã hội hóa cũng được quy định tại Điều 16 Luật Đầu tư, với các ưu đãi và địa bàn ưu đãi đầu tư dành cho cơ sở chăm sóc người cao tuổi, người khuyết tật, trẻ em…

Trong dự thảo nghị quyết cơ chế đặc thù, Bộ Y tế tiếp tục đề xuất một số giải pháp đột phá về đất đai, thuế nhằm tăng cường thu hút xã hội hóa trong lĩnh vực y tế. Các cơ sở dưỡng lão cũng là một trong những đối tượng được thụ hưởng các chính sách này.