Cần có quy định riêng đối với các dự án ODA
TCDN - Theo ý kiến của một số bộ, địa phương, đối với các dự án sử dụng nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đầu tư công.
Dự án Xây dựng đường sắt đô thị TP. Hồ Chí Minh, tuyến số 1 (Bến Thành - Suối Tiên)
quy trình quản lý cần theo hướng rút gọn hoặc có quy định riêng để hài hòa về thủ tục giữa quản lý của Việt Nam và nhà tài trợ.
Khó bố trí vốn đối ứng
Ông Cao Ngọc Ánh - Trưởng phòng Đầu tư và quản lý doanh nghiệp, Vụ Kế hoạch - Tài chính, Bộ Y tế cho biết, trong 12 dự án ODA thuộc kế hoạch đầu tư trung hạn nguồn vốn nước ngoài 2016 -2020 do Bộ Y tế triển khai có 2 dự án hiện nay đang chậm tiến độ. Nguyên nhân là do một số vướng mắc trong khâu giải phóng mặt bằng, công tác tư vấn thiết kế nên chưa đủ điều kiện giải ngân theo quy định và 1 dự án đang làm thủ tục gia hạn thời gian giải ngân.
Sở Tài chính TP. Hồ Chí Minh đề xuất Chính phủ cần có nghị định hướng dẫn cụ thể trường hợp tiến độ cấp vốn của nhà tài trợ có sự khác biệt với dự toán, kế hoạch giao của Trung ương để có phương án xử lý, tháo gỡ kịp thời cho các địa phương
Ông Ánh cho biết thêm, đối với các dự án ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài rất khó để thực hiện theo Luật Đầu tư công, vì đặc thù của các dự án sử dụng vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài phụ thuộc nhiều vào thời gian đàm phán, thẩm định nguồn vốn (bao gồm cả vốn đối ứng). Đơn cử như để phê duyệt được dự án thì phải có chủ trương đầu tư được duyệt, để có trong kế hoạch đầu tư công được duyệt thì phải được phê duyệt chủ trương đầu tư trước kế hoạch trung hạn. Trong khi đó, nếu các dự án ODA hoàn thành công tác chuẩn bị đầu tư trong kỳ kế hoạch trung hạn rất khó khăn, vướng mắc trong phê duyệt. Theo ông Ánh, quy trình áp dụng cho cả các nguồn vốn ODA không thực hiện theo chương trình, dự án mà thực hiện theo hình thức hỗ trợ ngân sách là chưa phù hợp.
Một khó khăn nữa được ông Ánh đưa ra là về vốn đối ứng. Ông Ánh lấy ví dụ về Dự án đầu tư xây dựng cơ sở 2 của Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam từ nguồn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Trung Quốc, hiện nay chưa được đưa vào kế hoạch trung hạn 2016 - 2020 nên rất vướng mắc về việc thẩm định vốn đối ứng khi phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án và chưa bố trí được vốn đối ứng để có thể thực hiện ngay trong giai đoạn 2016 - 2020.
Về phía Sở Tài chính TP. Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay một số dự án của thành phố có sử dụng vốn ODA như dự án Xây dựng đường sắt đô thị TP. Hồ Chí Minh, tuyến số 1 (Bến Thành - Suối Tiên); dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2 TP. Hồ Chí Minh, tuyến Bến Thành - Tham Lương; dự án Vệ sinh môi trường TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2 rất khó triển khai và đưa các dự án vào khai thác sử dụng đúng thời gian để phát huy hiệu quả kinh tế - xã hội của thành phố, gây ảnh hưởng đến tiến độ thanh toán hợp đồng quốc tế đã ký kết, dễ phát sinh khiếu nại và các khoản tiền phạt, lãi do chậm thanh toán. Nguyên nhân được Sở Tài chính TP. Hồ Chí Minh nêu ra là do thành phố chỉ được phép giải ngân vốn ODA hàng năm theo đúng kế hoạch được giao, mà không theo tiến độ thực hiện và cấp vốn của nhà tài trợ nước ngoài như quy định tại Điều 76 Luật Đầu tư công.
Cần có hướng dẫn cụ thể
Đưa ra giải pháp quản lý vốn ODA, ông Ánh cho rằng, đối với các dự án sử dụng nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đầu tư công, quy trình quản lý cần theo hướng rút gọn hoặc có quy định riêng để hài hòa về thủ tục giữa quản lý của Việt Nam và nhà tài trợ. Cụ thể, các hiệp định vay đều qua thẩm định của các bộ, ngành theo chức năng. Do vậy, việc thẩm định nguồn vốn của các dự án đã được ký kết hiệp định để đưa vào kế hoạch đầu tư công là không cần thiết.
Ông Ánh đề xuất Chính phủ cho phép bố trí vốn dành riêng cho thực hiện các dự án ODA (vốn nước ngoài và đối ứng), vốn đối ứng được bố trí theo hiệp định của các dự án, đặc biệt là các hiệp định đàm phán cấp Nhà nước, Chính phủ. Hiện nay các dự án này đang được cân đối từ kế hoạch chung của các bộ, ngành, địa phương dẫn tới tình trạng không bố trí đủ vốn theo hiệp định đã cam kết của Nhà nước, Chính phủ.
Bên cạnh đó, ông Ánh cho rằng, chỉ quy định điều kiện chương trình, dự án được bố trí kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn là nằm trong quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch chung của ngành. Đồng thời, bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn khi đã được nhà tài trợ thông báo danh mục dự án mới, hoặc cơ quan chủ quản điều tiết trong tổng mức vốn đã được phê duyệt để kịp thời triển khai dự án mới.
Sở Tài chính TP. Hồ Chí Minh cũng đề xuất cho phép thành phố được giải ngân kế hoạch vốn ODA hàng năm, theo tiến độ cấp vốn của nhà tài trợ nước ngoài như quy định tại điểm b khoản 2 Điều 76 Luật Đầu tư công trong thời gian chờ hoàn tất các thủ tục điều chỉnh tổng mức đầu tư, nhằm đảm bảo các hiệp định đã ký kết.
Một khó khăn nữa được ông Ánh đưa ra là về vốn đối ứng. Ông Ánh lấy ví dụ về Dự án đầu tư xây dựng cơ sở 2 của Học viện Y dược học cổ truyền Việt Nam từ nguồn viện trợ không hoàn lại của Chính phủ Trung Quốc, hiện nay chưa được đưa vào kế hoạch trung hạn 2016 - 2020 nên rất vướng mắc về việc thẩm định vốn đối ứng khi phê duyệt chủ trương đầu tư, phê duyệt dự án và chưa bố trí được vốn đối ứng để có thể thực hiện ngay trong giai đoạn 2016 - 2020.
Về phía Sở Tài chính TP. Hồ Chí Minh cho biết, hiện nay một số dự án của thành phố có sử dụng vốn ODA như dự án Xây dựng đường sắt đô thị TP. Hồ Chí Minh, tuyến số 1 (Bến Thành - Suối Tiên); dự án xây dựng tuyến tàu điện ngầm số 2 TP. Hồ Chí Minh, tuyến Bến Thành - Tham Lương; dự án Vệ sinh môi trường TP. Hồ Chí Minh giai đoạn 2 rất khó triển khai và đưa các dự án vào khai thác sử dụng đúng thời gian để phát huy hiệu quả kinh tế - xã hội của thành phố, gây ảnh hưởng đến tiến độ thanh toán hợp đồng quốc tế đã ký kết, dễ phát sinh khiếu nại và các khoản tiền phạt, lãi do chậm thanh toán. Nguyên nhân được Sở Tài chính TP. Hồ Chí Minh nêu ra là do thành phố chỉ được phép giải ngân vốn ODA hàng năm theo đúng kế hoạch được giao, mà không theo tiến độ thực hiện và cấp vốn của nhà tài trợ nước ngoài như quy định tại Điều 76 Luật Đầu tư công.
Cần có hướng dẫn cụ thể
Đưa ra giải pháp quản lý vốn ODA, ông Ánh cho rằng, đối với các dự án sử dụng nguồn vốn ODA và vốn vay ưu đãi của các nhà tài trợ nước ngoài thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật Đầu tư công, quy trình quản lý cần theo hướng rút gọn hoặc có quy định riêng để hài hòa về thủ tục giữa quản lý của Việt Nam và nhà tài trợ. Cụ thể, các hiệp định vay đều qua thẩm định của các bộ, ngành theo chức năng. Do vậy, việc thẩm định nguồn vốn của các dự án đã được ký kết hiệp định để đưa vào kế hoạch đầu tư công là không cần thiết.
Ông Ánh đề xuất Chính phủ cho phép bố trí vốn dành riêng cho thực hiện các dự án ODA (vốn nước ngoài và đối ứng), vốn đối ứng được bố trí theo hiệp định của các dự án, đặc biệt là các hiệp định đàm phán cấp Nhà nước, Chính phủ. Hiện nay các dự án này đang được cân đối từ kế hoạch chung của các bộ, ngành, địa phương dẫn tới tình trạng không bố trí đủ vốn theo hiệp định đã cam kết của Nhà nước, Chính phủ.
Bên cạnh đó, ông Ánh cho rằng, chỉ quy định điều kiện chương trình, dự án được bố trí kế hoạch vốn đầu tư công trung hạn là nằm trong quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội, quy hoạch chung của ngành. Đồng thời, bổ sung kế hoạch đầu tư công trung hạn khi đã được nhà tài trợ thông báo danh mục dự án mới, hoặc cơ quan chủ quản điều tiết trong tổng mức vốn đã được phê duyệt để kịp thời triển khai dự án mới.
Sở Tài chính TP. Hồ Chí Minh cũng đề xuất cho phép thành phố được giải ngân kế hoạch vốn ODA hàng năm, theo tiến độ cấp vốn của nhà tài trợ nước ngoài như quy định tại điểm b khoản 2 Điều 76 Luật Đầu tư công trong thời gian chờ hoàn tất các thủ tục điều chỉnh tổng mức đầu tư, nhằm đảm bảo các hiệp định đã ký kết.
Theo Thoibaotaichinhvietnam
Bạn đang đọc bài viết
Cần có quy định riêng đối với các dự án ODA tại chuyên mục
Thị trường
của Tạp chí Tài chính doanh nghiệp. Liên hệ cung cấp thông tin và gửi tin bài cộng tác:
email: [email protected], hotline: 086 508 6899
