TCDN - Trong danh sách chứng khoán không đủ điều kiện giao dịch ký quý được HoSE công bố xuất hiện rất nhiều cái tên đình đám như Đất Xanh, Cend Land, Xây dựng Hòa Bình, Hoàng Anh Gia Lai...

Ngày 6/8, Sở giao dịch Chứng khoán Tp.HCM (HoSE) ban hành công văn Số: 1435 /TB - SGDHCM, thông báo danh sách chứng khoán không đủ điều kiện giao dịch ký quỹ. Thông báo này đính kèm danh sách 79 doanh nghiệp có chứng khoán không đủ điều kiện giao dịch ký quỹ tính đến ngày công bố.

Xuất hiện trong danh sách là rất nhiều cái tên đình đám trên thị trường bất động sản nhiều năm trở lại đây.

Cụ thể như Công ty bất động sản Thế Kỷ (Cen Land - MCK: CRE), nơi vị “cá mập” nổi tiếng Phạm Thanh Hưng làm Phó chủ tịch Hội đồng quản trị. Lý do mã chứng khoán này không đủ điều kiện giao dịch ký quỹ là bởi chứng khoán bị đưa vào diện cảnh báo.

Được biết, kể từ ngày 10/4, HoSE đã đưa cổ phiếu của Cenland vào diện cảnh báo. Nguyên nhân được xác định là do tổ chức kiểm toán có ý kiến ngoại trừ đối với báo cáo tài chính đã được kiểm toán năm 2023 của tổ chức niêm yết, thuộc trường hợp chứng khoán bị cảnh báo theo quy định.

Cụ thể, tại báo cáo tài chính hợp nhất năm 2023 của Cen Land sau kiểm toán, Kiểm toán AASC đã đưa ra 2 ý kiến kiểm toán ngoại trừ.

Thứ nhất, tại thuyết minh số IX (5) của bản Thuyết minh BCTC hợp nhất, Cen Land đang trình bày việc Chủ đầu tư của dự án Khu đô thị mới Hoàng Văn Thụ chưa nộp đầy đủ tiền sử dụng đất tính cho giai đoạn 3 của dự án. Vì vậy, tiến độ thực hiện hợp đồng hợp tác kinh doanh đối với dự án này có thể chậm hơn dự kiến.

Kiểm toán AASC cho biết, đơn vị này không thể thu thập được đầy đủ các bằng chứng kiểm toán thích hợp để đánh giá ảnh hưởng của vấn đề này đến BTCT hợp nhất.

Thứ hai, tại thuyết minh số IX (7) của Thuyết minh BCTC hợp nhất, Cen Land đang trình bày vấn đề CTCP Hồng Lam Xuân Thành chưa nộp đủ tiền thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp và tiền chậm nộp thuế vào Ngân sách Nhà nước.

Kiểm toán AASC không thể thu thập đủ bằng chứng kiểm toán thích hợp để đánh giá ảnh hưởng của vấn đề này đến khả năng thu hồi các khoản nợ phải thu của CTCP Hồng Lam xuân Thành và các khoản công nợ có liên quan.

Do đó, Kiểm toán AASC không thể xác định liệu có cần thiết phải điều chỉnh các chỉ tiêu có liên quan trên báo cáo tài chính hợp nhất của Cen Land hay không.

Tại khu vực phía Nam, ngoài những lùm xùm chưa hồi kết gặp phải tại dự án Gem Sky World (Long Thành, Đồng Nai), mã cổ phiếu DXS của Công ty Cổ phần dịch vụ Bất động sản Đất Xanh (thành viên Đất Xanh Group) cũng nằm trong danh sách chưa đủ điều kiện giao dịch ký quỹ.

Lý do HoSE đưa ra là lợi nhuận của công ty mẹ (Đất Xanh Group - MCK: DXG) trên báo cáo tài chính hợp nhất năm 2023 là số âm.

Dữ liệu từ báo cáo tài chính của doanh nghiệp thể hiện năm 2023, doanh thu và lợi nhuận sau thuế của DXG lần lượt giảm 32.4% và 71.9%. Mảng phát triển bất động sản đóng góp 76% doanh thu, đạt 2,819 tỷ đồng trong khi mảng dịch vụ môi giới giảm 70.2% xuống còn 602 tỷ đồng.

Trong danh sách này có sự xuất hiện của “ông lớn” ở mảng thi công, Công ty Cổ phần Tập đoàn xây dựng Hòa Bình (MCK: HBC). Mã HBC hiện đang thuộc diện kiểm soát.

Trước đó, HoSE đã đưa chứng khoán của Xây dựng Hòa Bình vào diện kiểm soát kể từ ngày 19/1. Mới đây, phía doanh nghiệp lên tiếng bày tỏ không đồng ý với quyết định từ HoSE. Trong công văn phúc đáp gửi HoSE, HBC nói không đồng ý các căn cứ xem xét hủy niêm yết bắt buộc mà cơ quan này áp dụng với cổ phiếu của họ.

Thứ nhất, Hòa Bình cho rằng Nghị định 155/2020 không quy định chi tiết về việc xem xét điều kiện lỗ lũy kế trên báo cáo tài chính kiểm toán hợp nhất hay trên báo cáo riêng. Hiện nay cũng chưa có văn bản pháp luật hướng dẫn áp dụng hay giải thích quy định này.

Vốn điều lệ của HBC hơn 2.741 tỷ đồng. Trong khi lỗ sau thuế tại báo cáo tài chính kiểm toán riêng năm 2023 là 2.401 tỷ đồng, chưa vượt quá số vốn điều lệ. Do đó, họ cho rằng HBC không thuộc trường hợp hủy bỏ niêm yết theo quy định.

Thứ hai, HBC nói HoSE căn cứ vào tiền lệ trước đây (tức luôn lấy báo cáo tài chính hợp nhất đã kiểm toán) để xem xét hủy niêm yết cổ phiếu HBC là "không phù hợp với pháp luật hiện hành". Quy chế niêm yết chứng khoán tại HoSE ban hành hồi tháng 3/2018 hướng dẫn về việc căn cứ báo cáo tài chính hợp nhất để xem xét điều kiện lỗ lũy kế đối với tổ chức niêm yết có công ty con. Tuy nhiên, đến cuối tháng 3/2022, Hội đồng thành viên Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam (VNX) đã ban hành quy chế mới và bỏ quy định trên.

Do đó, HBC cho rằng các trường hợp tương tự với họ trong lịch sử bị hủy niêm yết là phù hợp. Còn ở thời điểm hiện tại, việc HoSE căn cứ vào tiền lệ trước đây, nguyên tắc tương tự hay bất kỳ căn cứ nào khác không phải quy định pháp luật hiện hành, đều không phù hợp.

Tuy nhiên, HBC cũng đã có công văn gửi HoSE về việc giải trình biện pháp và lộ trình khắc phục nguyên nhân dẫn đến tình trạng chứng khoán bị cảnh báo và kiểm soát.

Ngoài những “ông lớn” kể trên, trong danh sách chứng khoán không đủ điều kiện giao dịch ký quỹ được HoSE công bố còn có: Công ty cổ phần Hoàng Anh Gai Lai, Công ty cổ phần bất động sản du lịch Ninh Vân Bay, Công ty cổ phần Tập đoàn Everland... cùng với lý do chứng khoán thuộc diện kiểm soát.