TCDN - Bộ TN&MT đề xuất người đấu giá xong phải trả tiền ngay trong 10 ngày, thay vì 90 ngày như trước đây, để cá nhân, tổ chức đấu giá thắng không đủ thời gian trục lợi. Bộ cũng sẽ xem xét tăng tiền đặt cọc, đơn vị đấu giá phải chứng minh tài chính thông qua thẩm định của cơ quan có trách nhiệm.

Chiều 16/3, Bộ trưởng Bộ TN&MT Trần Hồng Hà trả lời chất vấn trước Uỷ ban Thường vụ Quốc hội. Nhiều ĐBQH đặt vấn đề quanh các sự việc nổi cộm thời gian qua liên quan công tác đấu giá quyền sử dụng đất...

ĐB Nguyễn Đại Thắng (Hưng Yên) đề cập dư luận cử tri nêu việc đấu giá đất tại nhiều nơi có hiện tượng bắt tay ngầm, nhà đầu tư trả giá trên trời rồi âm thầm bỏ cọc, kết quả phiên đấu giá bất thường gấp nhiều lần giá thời điểm, điển hình như vụ đấu giá đất tại khu đô thị Thủ Thiêm vừa qua, làm nhiễu loạn thị trường, đẩy giá đất các khu vực lân cận lên cao, tạo hiện tượng sốt đất ảo…

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng Hà cho biết, thời gian vừa qua nổi lên vấn đề không chỉ có thổi giá mà còn là dìm giá, "quân xanh quân đỏ" trong đấu giá bất động sản, gây ra nhiều bức xúc, ảnh hưởng rất nghiêm trọng, làm biến động thị trường bất động sản, làm thất thoát tài sản nhà nước.

"Việc thổi giá tạo ra một mặt bằng mới, ảnh hưởng đến toàn bộ hệ thống kinh tế. Sâu hơn nữa, việc thổi giá đằng sau đó còn rất nhiều hệ luỵ, đặc biệt là sử dụng giá không thực đó thế chấp lấy tiền của ngân hàng là thực, ảnh hưởng đến an ninh tiền tệ và rất nhiều hệ luỵ khác", ông Hà nêu.

Ông Hà trao đổi thêm, Bộ đã có đánh giá, nghiên cứu, nhiều hiệp hội liên quan cũng có góp ý, một trong những nguyên nhân là việc đấu giá đất đang được điều chỉnh bởi nhiều luật khác nhau như Luật Đấu giá, Luật Đất đai, quy định về tài chính, thuế; đòi hỏi phải có quy định về phương pháp, trình tự đấu giá chặt chém hơn; quy định cụ thể về điều kiện tham gia đấu giá, đặc biệt là vấn đề năng lực, chấp hành kỷ cương của doanh nghiệp...

Ông Hà cũng cho rằng, phải có quy định cụ thể để xem xét đâu là một cuộc đấu giá bình thường, đâu là một cuộc đấu giá không bình thường. Các chế tài phải mạnh mẽ hơn nữa để đủ sức răn đe.

"Tôi cho rằng chế tài kinh tế quan trọng, phải nâng lên đủ để cho họ phân tích rằng nếu bỏ cọc thì không có hiệu quả kinh tế", ông Hà nói. Ngoài ra, thời gian thẩm định hồ sơ đấu giá chỉ 15 ngày là không được. Cần đi trước bước đấu giá là thẩm định và làm căn cơ, tức là thẩm định thông qua hồ sơ ngân hàng, hồ sơ đất đai, lý lịch nhà tham gia đấu giá... Thời gian thẩm định hồ sơ đấu giá đất là 15 ngày tương tự với đấu giá một vật dụng quý là không phù hợp.

Đại biểu Điểu Huỳnh Sang đề nghị Bộ trưởng Trần Hồng Hà nêu giải pháp xử lý dứt điểm việc phát triển đô thị không theo quy hoạch, làm ảnh hưởng đến kết nối hạ tầng và an ninh trật tự. Đại biểu Tạ Văn Hạ tranh luận về đấu giá ở khu đô thị Thủ Thiêm. Ông muốn Bộ trưởng làm rõ hơn quá trình điều tra, giám sát liên quan dự án này. "Có hiện tượng thổi giá để nâng giá trị cổ phiếu, đánh võng giá trị tài sản để vay ngân hàng không? Thực trạng sốt đất hiện nay là sốt ảo hay thật, và vi phạm thì có xử lý hình sự không?", ông Hạ chất vấn.

Bộ trưởng Hà cho biết vụ đấu giá đất ở Thủ Thiêm Chính phủ đang giao cơ quan có trách nhiệm điều tra. Phương án mà Bộ Tài nguyên và Môi trường đưa ra là người đấu giá xong phải trả tiền ngay trong 10 ngày, thay vì 90 ngày như trước đây, để cá nhân, tổ chức đấu giá thắng không đủ thời gian trục lợi. Tiền đặt trước, đặt cọc hiện chỉ 5-10%, Bộ cũng sẽ xem xét tăng lên, đơn vị đấu giá phải chứng minh tài chính thông qua thẩm định của cơ quan có trách nhiệm...

ĐB Nguyễn Hữu Thông (Bình Thuận) nói, hiện nay việc xác định giá khởi điểm để đấu giá đất còn nhiều bất cập, có lúc giá quá cao, có lúc thấp, lợi dụng để trục lợi. Thời gian tới Bộ trưởng có giải pháp gì để giải quyết vấn đề trên?

Bộ trưởng Trần Hồng Hà thừa nhận có tình trạng “dìm giá”, “đẩy giá” làm biến động thị trường, làm cho đầu vào kinh tế không hiệu quả, tạo giá ảo và có thể rút ruột tiền ngân hàng.

Vì vậy, Bộ trưởng cho rằng việc xác định tiêu chí, thủ tục đấu giá cần quy trình chặt chẽ hơn, cần áp dụng công nghệ, bảo vệ những người tham gia đấu giá. Thực tế có chuyện gây sức ép, đe dọa người tham gia đấu giá; các phiên đấu giá lộn xộn, mất trật tự. 

“Rõ ràng có móc ngoặc giữa người quản lý với người đấu giá. Việc này sẽ do cơ quan thanh tra, kiểm tra xử lý, đề xuất các chế tài kể cả hình sự. Tôi cho rằng chế tài về kinh tế mới là quan trọng, làm sao để người ta thấy nếu vi phạm thì sẽ ảnh hưởng đến kinh tế và cần thẩm định tài sản đi trước một bước trước khi đấu giá”, tư lệnh ngành TN&MT gợi ý.

Liên quan vấn đề thổi giá, Bộ trưởng khẳng định đây là hiện tượng rõ ràng có trong thực tế. Tất nhiên có việc do Covid-19, người dân, DN đầu tư nhiều vào đất đai. Vì vậy giá đất cứ lên nhưng khi đã đầu tư phần lớn tài sản xã hội vào đất đai thì sẽ không có hiệu quả. Đây là điều không tốt với nền kinh tế nên nhà nước phải điều tiết.