Những bộ trang phục truyền thống của đồng bào dân tộc là văn hóa của một tộc người. Trang phục truyền thống càng trở nên quan trọng hơn khi hội nhập với thế giới. Người dân tộc Dao Lô Gang là một trong số ít dân tộc còn lưu giữ được những nét văn hóa riêng bởi đã duy trì việc mặc trang phục truyền thống trong lao động sản xuất hàng ngày.
Dân tộc Dao Lù Gang (Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Cộng đồng dân tộc Dao ở tỉnh Lạng Sơn có tỷ lệ khoảng 3,6% dân số toàn tỉnh. Bao gồm 4 nhóm là Dao Lù gang, Dao Đỏ, Dao Thanh Y và Dao Lù Đạng. Từ xưa đến nay, người Dao luôn giữ được những nét bản sắc văn hoá dân tộc rất riêng và độc đáo của mình- Một nền văn hoá Dao thuần tuý, không pha trộn.
Trang phục của đồng bào Dao Lù Gang rực rỡ bởi sắc màu vàng cam nổi bật.(Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Trang phục của phụ nữ Dao chính là những tác phẩm nghệ thuật rực rỡ, tinh tế, chuyển tải quan niệm về vũ trụ, về nhân sinh của cộng đồng thông qua các hoa văn, họa tiết thêu, in trên đó. Mỗi nhóm (ngành) Dao đều có trang phục riêng, được thêu dệt rất cầu kỳ. Những người mẹ, người bà dân tộc Dao thường dạy cho con gái mình biết thêu thùa từ bé. Những thiếu nữ Dao phải tự mình làm ra bộ trang phục đẹp nhất để mặc trong mùa lễ hội hay bộ trang phục cô dâu để mặc trong ngày trọng đại nhất của cuộc đời mình.
Đối với người Dao Lô Gang, trang phục là chi tiết quan trọng đầu tiên để nhận biết và phân biệt giữa dân tộc này với dân tộc khác bao gồm áo, quần, khăn vấn đầu, thắt lưng và các đồ trang sức khác đi kèm… Người Dao Lô Gang có cách thêu rất độc đáo, không theo mẫu mà thêu theo trí tưởng tượng của mình. Mỗi trang phục có 5 màu cơ bản, trong đó chủ yếu là màu đỏ. Theo quan niệm của người Dao Lô Gang, màu đỏ mang lại hạnh phúc, may mắn, đầy đủ và tạo ra năng lượng tích cực cho con người. (Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Trang phục của phụ nữ Dao Lù Gang chính là những tác phẩm nghệ thuật rực rỡ, tinh tế, chuyển tải quan niệm về vũ trụ, về nhân sinh của cộng đồng thông qua các hoa văn in, thêu, đính kèm trên vải (Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Đối với người dân tộc Dao Lô Gang trang phục không chỉ để mặc mà còn phải thể hiện tính thẩm mỹ, tín ngưỡng và tâm linh, với họ cách giúp thế hệ trẻ duy trì và bảo tồn trang phục truyền thống của dân tộc cũng có thể chỉ đơn giản là cách làm ra bộ trang phục đặc sắc này và mặc chúng trong các dịp lễ quan trọng. (Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Ngoài quần áo, người phụ nữ Dao Lô Gang còn sử dụng rất nhiều phụ kiện trang trí khác. (Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Trang phục thường ngày của nữ gồm khăn đội đầu được trang trí bằng hạt cườm đủ màu sắc, yếm được thêu cầu kỳ với nhiều họa tiết hoa văn, trên yếm đính nhiều sao tỏ sao nhỏ bằng bạc. Áo dài được thêu trang trí ở cổ áo, giữa bụng dùng thắt lưng có màu đỏ trắng được thêu trang trí hoa văn rất đẹp kèm theo khăn đính hạt cườm buộc ngang lưng. Để thuận tiện lao động hàng ngày, phụ nữ Dao Lô Gang mặc quần với điểm nhấn là gấu quần được thêu kín các họa tiết hoa văn với chỉ nhiều màu đẹp mắt. Trang phục thường ngày của nam giới đơn giản hơn gồm áo ngắn xẻ tà màu đen có điểm họa tiết là sợi chỉ nhiều màu, quần vải dài màu chàm, đầu đội mũ nồi. (Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Ngoài trang phục mặc thường ngày, người Dao Lô Gang còn có trang phục mặc trong lễ hội. Trong ngày hội, con gái Dao Lô Gang sẽ đội mũ được thêu hoa văn sặc sỡ và trang trí bằng chỉ nhiều màu nổi bật kết hợp với hạt cườm đủ màu sắc. Áo dài thắt lưng 3 màu xanh, đỏ và trắng. Ngoài ra còn đeo vòng cổ, vòng tay và có thêm nhiều món đồ trang sức bằng bạc trên áo. Trang phục của đàn ông cũng nổi bật gồm mũ, áo dài hoa đỏ, tay cầm thắt lưng. Việc mặc trang phục trong ngày hội sẽ được tổ tiên phù hộ cho hạnh phúc và may mắn. (Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Trang phục nam giới người Dao Lù Gang có khăn xếp đội đầu, áo thường là màu đen, có đính các tua chỉ ngũ sắc để trang trí. Quần ống rộng buộc néo bằng sợi dây gai có đồng xu để giữ. (Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Giữ gìn trang phục truyền thống luôn được bà con đồng bào Dao Lù Gang trên đỉnh Mẫu Sơn coi trọng để bảo tồn nét văn hóa quý báu của cha ông. (Ảnh NAG Nguyễn Sơn Tùng)
Một số hình ảnh khác của đồng bào Dao Lù Gang trên đỉnh Mẫu Sơn:
Nguyễn Triệu - Nguyễn Sơn Tùng
