TCDN - Hiệp hội Doanh nghiệp Đầu tư nước ngoài (VAFIE) vừa có công văn gửi Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hoà liên quan đến vụ việc lãnh đạo Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị bị khởi tố đang thu hút sự chú ý của dư luận thời gian qua.

Theo công văn do Chủ tịch Hiệp hội GS.TSKH Nguyễn Mại ký, VAFIE nhận được Đơn tố cáo và kêu cứu khẩn cấp đề ngày 30/10/2018 của ông Patrick Mckillen, Chủ tịch Công ty Powerscreen Indochina, là nhà đầu tư sở hữu 81% vốn điều lệ Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị có trụ sở tại xã Phước Đồng, TP. Nha Trang, tỉnh Khánh Hòa, yêu cầu đình chỉ hoạt động điều tra hình sự của Công an tỉnh Khánh Hòa đối với ông Bollingtofl Ole – công dân Vương quốc Đan Mạch.

Lãnh đạo VAFIE đã cử ông Nguyễn Văn Toàn – Phó Chủ tịch và ông Trần Du – Tổng Thư ký làm việc với đại diện AmCham và người được ủy quyền đại diện chủ sở hữu Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị vào ngày 21/11/2018, làm việc với đại diện Công ty luật Leadco, là công ty tư vấn luật pháp của Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị vào ngày 22/11/2018 để làm rõ một số vấn đề tại hồ sơ của Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị chuyển đến VAFIE.

Sau khi nghiên cứu toàn bộ hồ sơ do Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị cung cấp (bao gồm: Giấy phép đầu tư số 1736/GP do Bộ Kế hoạch đầu tư cấp ngày 16/11/1996, Giấy phép khai thác khoáng sản số 2242/GP-ĐCKS do Bộ Công nghiệp cấp ngày 12/9/2002, Giấy chứng nhận điều chỉnh giấy phép đầu tư số: 1736/GCNDDC/37/1 do UBND tỉnh Khánh Hòa cấp ngày 06/10/2010, các văn bản của UBND tỉnh Khánh Hòa, các Sở, ngành của tỉnh Khánh Hòa có liên quan đến dự án đầu tư của Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị), đối chiếu với luật pháp Việt Nam có liên quan đến đầu tư trực tiếp nước ngoài;

Hiệp hội Doanh nghiệp đầu tư nước ngoài nhận thấy:

Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị thực hiện kinh doanh, khai thác đá theo đúng các Giấy phép đang có hiệu lực; được UBND tỉnh Khánh Hòa cho chuyển đổi 29,9 ha khu vực khai thác đá của Công ty thành Dự án Khu dân cư. Công ty đã và đang làm các thủ tục theo quy định của luật pháp Việt Nam và sự chỉ đạo của UBND tỉnh Khánh Hòa. Công ty có đủ năng lực vốn và chuyên môn để thực hiện dự án.

UBND tỉnh Khánh Hòa đã phê duyệt quy hoạch 1/500 và giao Công ty thực hiện Dự án Khu dân cư. Quyết định này của UBND tỉnh Khánh Hòa phù hợp với chính sách bảo hộ đầu tư khi có thay đổi chủ trương của các cơ quan nhà nước để bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.

Trong quá trình thực hiện Dự án khai thác đá và chuyển đổi mục đích từ Dự án khai thác đá thành khu Dự án Khu dân cư Hòn Thị, Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị đã tuân thủ luật pháp Việt Nam, quyết định của UBND tỉnh Khánh Hòa và các cơ quan chức năng của Tỉnh; thực hiện nghĩa vụ nộp thuế và các khoản nộp ngân sách nhà nước.

UBND tỉnh Khánh Hòa tại văn bản số 4608/UBND-XDNĐ ngày 11/5/2018 chỉ đạo “không cho Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị được gia hạn thời gian thuê đất tại Khu đô thị Hòn Thị” là trái với văn bản số 8170/UBND-XDNĐ ngày 23/12/2014 “cho phép Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị thực hiện thi công hạ cốt nền hiện trạng xuống cốt nền thiết kế kể từ ngày 01 tháng 01 năm 2015 theo đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 3247/QĐ-UBND ngày 28/11/2014 và hồ sơ thiết kế san nền – giao thông của Dự án Khu nhà ở Hòn Thị”; “được khai thác kinh doanh khối lượng đất, đá thu được khi thi công hạ cốt nền và vận chuyển ra ngoài khu vực Dự án Khu nhà ở Hòn Thị”.

Sự thay đổi các Quyết định của UBND tỉnh Khánh Hòa không có cơ sở pháp lý vững chắc, tác động tiêu cực đến kinh doanh của Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị.

Hồ sơ Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị cung cấp cũng cho thấy việc Công an tỉnh Khánh Hòa ra lệnh khám xét chỗ ở, nơi làm việc, tạm hoãn xuất cảnh, khởi tố bị can đối với ông Bollingtofl Ole, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị, công dân Đan Mạch về tội “Vi phạm quy định về khai thác tài nguyên” cần phải xem xét lại, bởi Công ty này đã tuân thủ luật pháp và các Quyết định của UBND tỉnh Khánh Hòa. Vụ việc này nếu không được giải quyết một cách chặt chẽ, dựa trên quy định của pháp luật hiện hành và các Hiệp định Bảo hộ đầu tư mà Việt Nam đã ký kết với các nước, sẽ gây tác động tiêu cực đối với môi trường đầu tư của nước ta.

VAFIE lưu ý với UBND tỉnh Khánh Hòa về một số nội dung sau đây:

Luật Đầu tư năm 2014 đã quy định về việc bảo đảm quyền sở hữu tài sản (Điều 9) và bảo đảm đầu tư kinh doanh trong trường hợp thay đổi pháp luật (Điều 13).

“Điều 9. Bảo đảm quyền sở hữu tài sản

• Tài sản hợp pháp của nhà đầu tư không bị quốc hữu hóa hoặc bị tịch thu bằng biện pháp hành chính.
• Trường hợp Nhà nước trưng mua, trưng dụng tài sản vì lý do quốc phòng, an ninh hoặc vì lợi ích quốc gia, tình trạng khẩn cấp, phòng, chống thiên tai thì nhà đầu tư được thanh toán, bồi thường theo quy định của pháp luật về trưng mua, trưng dụng tài sản và quy định khác của pháp luật có liên quan.

Điều 13. Bảo đảm đầu tư kinh doanh trong trường hợp thay đổi pháp luật

• Trường hợp văn bản pháp luật mới được ban hành quy định ưu đãi đầu tư cao hơn ưu đãi đầu tư mà nhà đầu tư đang được hưởng thì nhà đầu tư được hưởng ưu đãi đầu tư theo quy định của văn bản pháp luật mới cho thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án.
• Trường hợp văn bản pháp luật mới được ban hành quy định ưu đãi đầu tư thấp hơn ưu đãi đầu tư mà nhà đầu tư được hưởng trước đó thì nhà đầu tư được tiếp tục áp dụng ưu đãi đầu tư theo quy định trước đó cho thời gian hưởng ưu đãi còn lại của dự án.
• Quy định tại khoản 2 Điều này không áp dụng trong trường hợp thay đổi quy định của văn bản pháp luật vì lý do quốc phòng, an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, đạo đức xã hội, sức khỏe của cộng đồng, bảo vệ môi trường.
• Trường hợp nhà đầu tư không được tiếp tục áp dụng ưu đãi đầu tư theo quy định tại khoản 3 Điều này thì được xem xét giải quyết bằng một hoặc một số biện pháp sau đây:
• a) Khấu trừ thiệt hại thực tế của nhà đầu tư vào thu nhập chịu thuế;
• b) Điều chỉnh mục tiêu hoạt động của dự án đầu tư;
• c) Hỗ trợ nhà đầu tư khắc phục thiệt hại.
• Đối với biện pháp bảo đảm đầu tư quy định tại khoản 4 Điều này, nhà đầu tư phải có yêu cầu bằng văn bản trong thời hạn 03 năm kể từ ngày văn bản pháp luật mới có hiệu lực thi hành.”

Đối với Dự án Khu đô thị Hòn Thị của Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị nếu UBND tỉnh Khánh Hòa quyết định không cho Công ty này được gia hạn thời gian thuê đất thì phải căn cứ Điều 9 và Điều 13 của Luật Đầu tư để bồi thường thiệt hại cho Công ty.

Chúng tôi lo ngại rằng, nếu UBND tỉnh Khánh Hòa không giải quyết đúng quy định của Luật Đầu tư năm 2014 và các cam kết quốc tế mà Việt Nam đã ký kết thì Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị sẽ khởi kiện theo quy định tại Điểm 4 Điều 14 của Luật này.

“Điều 14. Giải quyết tranh chấp trong hoạt động đầu tư kinh doanh

• Tranh chấp giữa nhà đầu tư nước ngoài với cơ quan nhà nước có thẩm quyền liên quan đến hoạt động đầu tư kinh doanh trên lãnh thổ Việt Nam được giải quyết thông qua Trọng tài Việt Nam hoặc Tòa án Việt Nam, trừ trường hợp có thỏa thuận khác theo hợp đồng hoặc điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên có quy định khác.”

Cần lưu ý rằng, hiện nay quan hệ giữa Việt Nam với EU nói chung và Đan Mạch nói riêng đang phát triển tốt đẹp, FTA giữa Việt Nam với EU đang trong quá trình hoàn thiện, dự báo nửa đầu năm 2019 sẽ được ký kết, do đó quyết định của UBND tỉnh Khánh Hòa cần được cân nhắc kỹ để không gây tác động tiêu cực đến quan hệ giữa Việt Nam với Đan Mạch cũng như giữa Việt Nam với EU, đồng thời phù hợp với chủ trương cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh nhằm thu hút có chất lượng và hiệu quả các dự án FDI phục vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

VAFIE kiến nghị với Chủ tịch UBND tỉnh Khánh Hòa:

• Xem xét lại các Quyết định của tỉnh đối với Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị để có giải pháp xử lý phù hợp với luật pháp của nước ta, cũng như bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư không để xảy ra hệ lụy xấu trong trường hợp nhà đầu tư khởi kiện.
• Sở Công an tỉnh Khánh Hòa xem xét các quyết định khám xét chỗ ở, nơi làm việc, tạm hoãn xuất cảnh, khởi tố bị can đối với ông Bollingtofl Ole, công dân Đan Mạch, Tổng Giám đốc Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị, đảm bảo phù hợp với pháp luật hiện hành.
• Trực tiếp gặp ông Chủ tịch và ông Tổng Giám đốc Công ty TNHH Khai thác đá Hòn Thị để trao đổi về các giải pháp xử lý trên cơ sở tuân thủ luật pháp Việt Nam, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của nhà đầu tư.