TCDN - Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương Nguyễn Thanh Nghị cho biết Nghị quyết số 70 nêu rõ việc phát triển thị trường điện cạnh tranh, minh bạch, tăng cường quyền lựa chọn của khách hàng sử dụng điện trong việc tiếp cận và lựa chọn đơn vị cung cấp điện phù hợp với nhu cầu.

Giá năng lượng phải minh bạch, không thực hiện bù chéo

Sáng nay, tại hội nghị quán triệt 4 nghị quyết của Bộ Chính trị, Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương trình bày chuyên đề nội dung trọng tâm của Nghị quyết số 70 về bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia đến 2030, tầm nhìn 2045 và chương trình hành động.

Ông Nguyễn Thanh Nghị cho biết Nghị quyết số 70 đưa ra yêu cầu về bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng cho sự phát triển đất nước trong kỷ nguyên mới - một trong những trụ cột quan trọng của an ninh phi truyền thống đang nổi lên. Nghị quyết cũng tuân thủ nguyên tắc "phát triển năng lượng phải phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa".

Theo đó, phát triển thị trường năng lượng đồng bộ, cạnh tranh, minh bạch, xóa bỏ cơ chế bù chéo, điều chỉnh giá năng lượng theo thị trường có sự quản lý của nhà nước; khuyến khích mạnh mẽ các thành phần kinh tế, nhất là khu vực tư nhân, tham gia toàn diện vào phát triển năng lượng.

Ông Nguyễn Thanh Nghị nêu rõ, nghị quyết bao gồm 5 nhóm quan điểm chỉ đạo, các nhóm mục tiêu đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp lớn.

Về quan điểm chỉ đạo, Nghị quyết 70 nêu rõ xây dựng thị trường năng lượng đồng bộ, cạnh tranh, minh bạch, đa dạng hình thức sở hữu và phương thức kinh doanh; giá mọi loại hình năng lượng theo cơ chế thị trường, không bù chéo giữa các nhóm khách hàng; khuyến khích các thành phần kinh tế, nhất là khu vực tư nhân, tham gia phát triển năng lượng, đảm bảo kinh tế tư nhân cạnh tranh bình đẳng trong phát triển các dự án năng lượng.

Một nhóm quan điểm khác là ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là phương thức đột phá bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng. Theo đó, ứng dụng khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số để thúc đẩy phát triển nhanh và bền vững ngành năng lượng; làm chủ công nghệ hiện đại, từng bước tự chủ công nghệ năng lượng nguyên tử; phát triển năng lực nội địa hóa thiết bị, tự chủ sản xuất phần lớn các thiết bị vừa phục vụ trong nước, vừa hướng tới xuất khẩu công nghệ và thiết bị.

Tăng cường quyền lựa chọn của khách hàng sử dụng điện

Cũng theo ông Nguyễn Thanh Nghị, nghị quyết nêu 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp lớn, trong đó, hoàn thiện thể chế, chính sách để trở thành lợi thế cạnh tranh, nền tảng vững chắc, động lực mạnh mẽ thúc đẩy phát triển năng lượng; tháo gỡ điểm nghẽn thể chế cho các dự án năng lượng; tạo cơ chế vượt trội thu hút, triển khai các dự án năng lượng quan trọng, cấp bách...

Bên cạnh đó là đổi mới chính sách tín dụng linh hoạt, hiệu quả, ưu tiên vốn tín dụng cho dự án năng lượng xanh, sạch, công nghệ mới và đầu tư hệ thống dự trữ, sản xuất thiết bị năng lượng trong nước. Có cơ chế, chính sách đặc thù, ưu đãi, khuyến khích điện mặt trời mái nhà, tự sản xuất - tự tiêu thụ, lưu trữ năng lượng, thu hồi năng lượng; phát triển hệ thống xử lý rác thải có hồi năng lượng, công nghệ carbon thấp, trung hòa carbon...

Ngoài ra, cần hoàn thiện thị trường năng lượng đồng bộ, thống nhất, minh bạch, liên thông giữa các phân ngành; giá năng lượng phải minh bạch do thị trường quyết định, có sự quản lý của nhà nước, không thực hiện bù chéo. Nhà nước điều tiết hợp lý thông qua công cụ thị trường và có chính sách bảo đảm an sinh xã hội; cải cách triệt để thủ tục hành chính, giảm 30-50% thời gian và chi phí tuân thủ.

Về thị trường điện cạnh tranh, ông Nguyễn Thanh Nghị cho biết, nghị quyết nêu rõ việc phát triển thị trường điện cạnh tranh, minh bạch, hiệu quả, đồng bộ với bảo đảm an ninh năng lượng. Triển khai thực hiện hiệu quả cơ chế mua bán điện trực tiếp, đồng thời tăng cường quyền lựa chọn của khách hàng sử dụng điện trong việc tiếp cận và lựa chọn đơn vị cung cấp điện phù hợp với nhu cầu.

Cùng với đó, hoàn thiện cơ chế hợp đồng mua bán điện - PPA minh bạch, ổn định, dài hạn, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của nhà đầu tư.

Ngoài ra, nghị quyết khuyến khích tư nhân đầu tư hạ tầng lưu trữ năng lượng; đổi mới cơ chế giá truyền tải điện để thu hút mạnh mẽ khu vực tư nhân đầu tư lưới điện truyền tải.