TCDN - Sáng 28/11, tại Hà Nội, Tạp chí Tài chính Doanh nghiệp, Hội Tư vấn Thuế Việt Nam phối hợp với Cục Thuế, Thuế Hà Nội và các đơn vị liên quan tổ chức buổi Tọa đàm “Đồng hành cùng hộ kinh doanh chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai, hướng tới doanh nghiệp”.

Tọa đàm có sự tham dự của ông Lê Văn Hải - Phó trưởng Ban Pháp chế Cục Thuế; bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA); ông Nguyễn Tiến Minh - Phó trưởng Thuế Hà Nội; bà Nguyễn Thị Hải Yến - Giám đốc Kinh doanh, Công ty Cổ phần MISA; ông Nguyễn Văn Được - Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín; các chuyên gia kinh tế, các đại lý thuế và đông đảo các hộ kinh doanh. 

Phát biểu khai mạc Tọa đàm, TS. Hà Khắc Minh - Tổng biên tập Tạp chí Tài chính Doanh nghiệp cho biết Nghị quyết số 68 của Bộ Chính trị yêu cầu từ ngày 1/1/2026, xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh, chuyển hoàn toàn sang cơ chế kê khai và nộp thuế dựa trên doanh thu thực tế. Để triển khai chủ trương lớn này, Bộ Tài chính đã phê duyệt Đề án “Chuyển đổi mô hình và phương pháp quản lý thuế đối với hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán”, qua đó định hướng và hướng dẫn lộ trình để các hộ kinh doanh thực hiện tự khai, tự nộp thuế từ đầu năm 2026.

Thời gian qua, chính quyền các cấp, ngành Thuế, Hội Tư vấn Thuế Việt Nam, các đại lý thuế, các doanh nghiệp cung cấp giải pháp đã triển khai sâu rộng chủ trương này dưới nhiều hình thức khác nhau nên cơ bản các hộ kinh doanh đã tiếp cận được chủ trương, nhiều hộ đã sẵn sàng thực hiện. Tuy nhiên, do tính chất đặc thù một số lĩnh vực kinh doanh mang tính nhỏ lẻ, tự phát nên có những hộ kinh doanh vẫn đang gặp khó khăn lúng túng trong việc sử dụng hóa đơn điện tử, xác định doanh thu, kê khai, nộp thuế, cũng như tiếp cận các giải pháp công nghệ và tài chính phù hợp. Điều đó đòi hỏi công tác tuyên truyền, hướng dẫn cần được thực hiện gần gũi hơn, cụ thể hơn, thông qua các kênh đối thoại trực tiếp để kịp thời giải đáp vướng mắc, đồng hành cùng người kinh doanh trong suốt quá trình chuyển đổi.

Hiện ngành Thuế đang triển khai chiến dịch 60 ngày cao điểm nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh chuyển đổi từ hình thức nộp thuế khoán sang kê khai theo doanh thu thực tế. Đây là bước đi hết sức quan trọng trong tiến trình hiện đại hóa quản lý thuế, tăng cường tính minh bạch, bảo đảm công bằng giữa các thành phần kinh doanh. Đồng thời, quá trình chuyển đổi này cũng góp phần giúp hộ kinh doanh nâng cao năng lực quản trị, từng bước thực hiện chuyển đổi số và hướng tới mô hình hoạt động bền vững trong tương lai.

Với những mục tiêu trên, Tọa đàm là cơ hội kết nối cơ quan quản lý, các nhà tư vấn, các doanh nghiệp cung cấp giải pháp với chính các hộ kinh doanh nhằm hỗ trợ hộ kinh doanh hiểu rõ hơn về chủ trương chuyển đổi phương thức quản lý thuế, nắm vững quy trình kê khai theo doanh thu thực tế, và tiếp cận các công cụ, dịch vụ cần thiết để triển khai thuận lợi trong thực tế. Đồng thời, lan tỏa thông điệp đồng hành, hỗ trợ và thúc đẩy cộng đồng hộ kinh doanh từng bước phát triển chuyên nghiệp, minh bạch, tiến tới mô hình doanh nghiệp trong tương lai.

Ông Lê Văn Hải - Phó trưởng Ban Pháp chế, Cục Thuế: Chiến dịch 60 ngày cao điểm từ thuế khoán sang kê khai

Ông Lê Văn Hải cho biết, cơ quan Thuế triển khai “Chiến dịch 60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh nộp thuế khoán sang phương pháp kê khai” từ ngày 01/11/2025 đến 30/12/2025 trên phạm vi toàn quốc để hộ, cá nhân kinh doanh chủ động, bình tĩnh, tiếp tục kê khai, và chuyển sang mô hình quản lý thuế ổn định nhất từ năm 2026 - đúng luật, không bị gián đoạn trong hoạt động kinh doanh của mình.

Trong giai đoạn 60 ngày cao điểm, ngành Thuế tập trung triển khai các nhiệm vụ chính sau:

Thứ nhất, đối với hộ, cá nhân kinh doanh hoặc sẽ kinh doanh, ngành Thuế sẽ: Tuyên truyền, giải thích rõ những điểm mới của pháp luật đến từng hộ, cá nhân kinh doanh, giúp người nộp thuế hiểu rõ quyền và nghĩa vụ khi chuyển sang kê khai; Giải thích, cung cấp thông tin, giải đáp vướng mắc của các hộ, cá nhân kinh doanh theo đúng tinh thần trách nhiệm; đảm bảo khi đối tượng lựa chọn mô hình kinh doanh chủ động trong việc kê khai, nộp thuế và không để xảy ra khó khăn, vướng mắc dẫn đến bị phạt do vi phạm chính sách thuế; Tổ chức tập huấn, hướng dẫn thực hành kê khai thuế qua ứng dụng điện tử cho người nộp thuế; đồng thời hỗ trợ cài đặt eTax Mobile; đăng ký hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền;… Cơ quan thuế sẽ phối hợp cùng các hiệp hội, đại lý thuế, công ty kế toán, kiểm toán trên toàn quốc để hỗ trợ miễn phí cho hộ khoán chuyển đổi; Lắng nghe và giải đáp các vướng mắc, khó khăn và ghi nhận những kiến nghị của NNT để báo cáo, đề xuất các cấp có thẩm quyền xử lý kịp thời.

Đối với cơ quan Thuế các cấp sẽ rà soát, phân loại hộ, cá nhân kinh doanh để xác định rõ đối tượng cần chuyển đổi, các khó khăn tiềm năng; Tăng cường kiểm tra trong nội bộ ngành, giám sát và hỗ trợ kỹ thuật, đảm bảo hệ thống được vận hành suốt, liên tục để kê khai kịp thời, đầy đủ, chính xác, minh bạch; Theo dõi, đánh giá kết quả hàng tuần, tổng hợp báo cáo định kỳ, kịp thời tháo gỡ khó khăn tại cơ sở.

Hộ kinh doanh nhận được những lợi ích nào khi chuyển sang kê khai?

Thứ nhất, là minh bạch và công bằng trong nghĩa vụ thuế. Khi kê khai, hộ kinh doanh được quyền xác định doanh thu, chi phí, lợi nhuận thực tế và kê khai thuế dựa trên kết quả kinh doanh của mình, tránh tình trạng áp mức thuế khoán ấn định.

Thứ hai, quyền lợi pháp lý của hộ kinh doanh được bảo đảm tốt hơn. Hóa đơn điện tử rất rõ ràng, xác thực kê khai giúp tiết kiệm chi phí chứng từ hợp lệ, thuận lợi khi làm việc với ngành thuế, ngân hàng, đối tác.

Thứ ba, việc ứng dụng công nghệ mới như eTax Mobile hay hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền… giúp hộ kinh doanh tiết kiệm thời gian, quản lý doanh thu chặt chẽ hơn, giảm rủi ro sai sót về thuế.

Bên cạnh đó, mô hình này sẽ hỗ trợ hộ kinh doanh phát triển minh bạch hơn; doanh nghiệp, đơn vị, tổ chức mua bán hóa đơn cũng công bằng hơn; chất lượng hàng hóa - dịch vụ, uy tín kinh doanh được nâng cao. Nhờ áp dụng hóa đơn chứng từ, mô hình kê khai cũng hỗ trợ hộ tiếp cận tốt hơn với ngân hàng, xã hội hóa quản lý, tham gia sâu hơn vào hệ sinh thái tài chính và giáo dục, y tế… Đây là lợi ích chung -không những mang lại lợi ích cho người nộp thuế mà còn giúp xã hội minh bạch, phát triển bền vững.

Với mục tiêu 100% hộ kinh doanh đủ điều kiện chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai. Đồng thời, khuyến khích để hộ kinh doanh tiếp cận môi trường kinh doanh minh bạch, hiện đại, tuân thủ pháp luật. Khuyến khích hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp để được hỗ trợ, ưu đãi và nâng cao năng lực cạnh tranh. Ứng dụng công nghệ trong quản lý thuế: eTax Mobile, hóa đơn điện tử, liên kết ngân hàng, dữ liệu dân cư quốc gia.

Bên cạnh đó, cơ quan Thuế khảo sát, phân loại hộ kinh doanh theo độ tuổi, ngành nghề, địa bàn để có hình thức tuyên truyền, hỗ trợ, hướng dẫn phù hợp. Cơ quan Thuế sẽ đẩy mạnh các hình thức tiếp tục hỗ trợ hiệu quả như: tổ chức đối thoại, hội thảo, hỗ trợ trực tuyến, kinh doanh online, seeding video hướng dẫn, Fanpage, Zalo, chatbot hỗ trợ trực tuyến.

Trong tháng 11 này, cơ quan Thuế đã nâng cấp ứng dụng eTax Mobile, xây dựng công trải nghiệm kê khai mới và tích hợp chatbot AI giúp người nộp thuế tra cứu nghĩa vụ thuế, quy trình, hướng dẫn kê khai một cách đơn giản, thuận tiện.

Ngành Thuế hợp với công an để kết nối dữ liệu dân cư cấp phần mềm, hỗ trợ người dân miễn phí khai báo tại cơ sở, đảm bảo dữ liệu chính xác và đồng bộ thuế - dân cư.Với mục tiêu là không để hộ nào bị bỏ lại phía sau, tạo điều kiện thuận lợi nhất để hộ kinh doanh phát triển bền vững và tuân thủ pháp luật một cách tự tin, chủ động.

Bà Nguyễn Thị Cúc - Chủ tịch VTCA: Thuế khoán được xác định dựa trên doanh thu ước tính nên thiếu minh bạch, không phản ánh đúng tình hình kinh doanh thực tế

Nguyên tắc tính thuế đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh áp dụng thuế khoán được thực hiện theo các quy định của pháp luật hiện hành về thuế GTGT, thuế TNCN. Chính sách thuế đối với hộ, cá nhân kinh doanh  theo quy định tại Luật Quản lý Thuế số 38/2019/QH14 và Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 01/6/2021 hướng dẫn thuế GTGT, thuế TNCN  và quản lý thuế đối với hộ KD, cá nhân kinh doanh và cũng phù hợp với quy đinh tại Luật thuế GTGT số 48/2024/QH15 có hiệu lực từ 01/7/2025.

Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu từ hoạt động sản xuất kinh doanh trong năm dương lịch từ 100 triệu đồng trở xuống năm 2025, 200 triệu đồng từ 1/6/2026 theo Luật Thuế GTGT số 48/2024/QH15. Hiện, Bộ Tài chính đang trình Chính phủ và Quốc hội sửa Luật Thuế TNCN với doanh thu từ 300 triệu đồng năm trở xuống được miễn thuế GTGT và thuế TNCN.

Dù áp dụng phương pháp thuế khoán thuế hay phương pháp kê khai, căn cứ tính thuế đối với hộ, cá nhân là doanh thu tính thuế và tỷ lệ thuế tính trên doanh thu đối với hoạt đọng sản xuất kinh doanh, hàng hóa, dịch vụ thuộc tất cả các lĩnh vực, ngành nghề sản xuất, kinh doanh theo quy định của pháp luật, bao gồm cả hoạt động thương mại điện tử (bao gồm cả trường hợp cá nhân có thu nhập từ sản phẩm, dịch vụ nội dung thông tin số theo quy định của pháp luật về thương mại điện tử) và cá nhân cho thuê tài sản.

Tỷ lệ thuế tính trên doanh thu theo ngành nghề cụ thể như sau: Phân phối, cung cấp hàng hoá: tỷ lệ thuế GTGT là 1%; tỷ lệ thuếTNCN là 0,5%; Dịch vụ, xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: tỷ lệ thuế GTGT là 5%; tỷ lệ thuế TNCN là 2%; Cho thuê tài sản tỷ lệ thuế GTGT là 5%; tỷ lệ thuế TNCN là 5%; Làm đại lý xổ số, đại lý bảo hiểm, bán hàng đa cấp tỷ lệ thuế TNCN là 5%; Sản xuất, vận tải, dịch vụ có gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: tỷ lệ thuế GTGT là 3%; tỷ lệ thuế TNCN là 1,5%; Đối với hàng hoá dịch vụ không chịu thuế GTGT, không phải khai thuế GTGT, thuộc diện chịu thuế GTGT 0% và hợp đồng hợp tác kinh doanh với tổ chức có hàng hoá dịch vụ trên mà tổ chức có trách nhiệm khai thuế GTGT đối với toàn bộ doanh thu của hoạt động hợp tác kinh doanh theo quy định thì chỉ nộp thuế TNCN là 1,5%; Hoạt động kinh doanh khác: hoạt động cung cấp các dịch vụ thuộc đối tượng tính thuế GTGT theo phương pháp kê khai với mức TS thuế GTGT 5% và dịch vụ khác: tỷ lệ thuế GTGT là 2%; tỷ lệ thuế TNCN là 1%. 

Theo đánh giá của Chủ tịch VTCA, cách quản lý thuế khoán đối với hộ và cá nhân kinh doanh tuy giúp đơn giản hóa thủ tục cho người kinh doanh không thực hiện đầy đủ kế toán, hóa đơn, chứng từ, nhưng lại bộc lộ nhiều hạn chế: không phản ánh đúng doanh thu thực tế, thiếu tính minh bạch và tiềm ẩn rủi ro bị ấn định hoặc truy thu khi doanh thu biến động. Việc không có hệ thống sổ sách khiến hộ khoán khó kiểm soát hiệu quả kinh doanh, khó chứng minh chi phí và bất lợi khi cần xuất hóa đơn cho khách hàng. Thực tế thời gian qua cũng ghi nhận nhiều trường hợp hộ kinh doanh bị xử lý nghiêm do trốn thuế, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại điện tử và bán hàng online, cho thấy mô hình thuế khoán ngày càng bộc lộ những bất cập lớn trong bối cảnh chuyển đổi số và yêu cầu minh bạch tài chính ngày càng cao.

Phương pháp kê khai là phương pháp khai thuế, tính thuế theo tỷ lệ trên doanh thu thực tế phát sinh theo kỳ tháng hoặc quý. Hộ kinh doanh thực hiện tự khai, tự tính, tự nộp và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về số liệu khai, nộp thuế. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai nếu xác định doanh thu tính thuế không phù hợp thực tế thì cơ quan thuế thực hiện ấn định doanh thu tính thuế theo quy định tại Điều 50 Luật Quản lý thuế. Hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp kê khai phải thực hiện chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ. 

Hiện nay chế độ kế toán quy định tại Thông tư số 88/2021/TT-BTC ngày 11/10/2021 hướng dẫn chế độ kế toán cho các hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh: gồm các chứng từ thu, chi,xuất, nhập kho, tiền lương  thu nhập; Các hóa đơn, chứng từ khác quy định và 7 sổ kế toán. Bộ Tài chính đang sửa đổi chế độ kế toán để đơn giản, dễ làm, dễ thực hiện, phù hợp với hộ kinh doanh hơn. Hộ, cá nhân có hoạt động kinh doanh trên nền tảng TMĐT, nền tảng số, mà các tổ chức là nhà quản lý sàn giao dịch TMĐT, tổ chức là nhà quản lý nền tảng số không có chức năng thanh toán và hộ, cá nhân kinh doanh trên các nền tảng mạng xã hội phải tự kê khai nộp thuế.

Đối với hộ, cá nhân kinh doanh sản phẩm hàng hóa của bản thân mình thì nộp thuế GTGT và TNCN 1,5% như kinh doanh thương mại truyền thống. Đối với cá nhân bán hàng online trực tiếp - Livestream cho các nhãn hàng hưởng hoa hồng nếu đăng ký nộp thuế của cá nhân kinh doanh thì sẽ nộp theo tỷ lệ 7% trên hoa hồng được hưởng (5% thuế GTGT, 2% thuế TNCN). Nếu không ký nộp thuế của cá nhân kinh doanh thì nhãn hàng sẽ tạm khấu trừ thuế 10% trên hoa hồng, cuối năm cá nhân phải tổng hợp thu nhập và quyết toán thuế TNCN từ thu nhập tiền lương, tiền công theo biểu thuế lũy tiến từng phần từ 5% - 35%.

Chủ tịch VCTA đánh giá việc chuyển từ cơ chế thuế khoán sang phương thức kê khai là bước cải cách quan trọng giúp hộ và cá nhân kinh doanh chủ động hơn trong thực hiện nghĩa vụ thuế theo đúng doanh thu phát sinh. Thay vì nộp mức thuế cố định do cơ quan thuế ấn định, người kinh doanh được tự khai, tự tính, tự nộp trên nền tảng số, qua đó đảm bảo tính minh bạch, công bằng và giảm tối đa nguy cơ bị truy thu hay xử phạt do doanh thu biến động. Kê khai theo doanh thu thực tế cũng giúp hình thành hệ thống sổ sách, hóa đơn điện tử đầy đủ, tạo nền tảng cho quản trị tài chính, kiểm soát dòng tiền và nâng cao uy tín khi giao dịch với đối tác, ngân hàng hay doanh nghiệp. Cùng với việc đơn giản hóa thủ tục, nộp thuế điện tử 24/7 và khả năng chứng minh chi phí hợp lệ, phương thức kê khai không chỉ giảm chi phí tuân thủ mà còn mở ra cơ hội mở rộng kinh doanh và chuẩn bị điều kiện tốt hơn để hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp trong tương lai.

Cũng theo bà Nguyễn Thị Cúc, khi hộ, cá nhân kinh doanh chuyển đổi lên doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích toàn diện, vừa đóng góp vào định hướng phát triển kinh tế quốc gia, vừa thúc đẩy hoạt động kinh doanh và giảm thiểu gánh nặng thuế. Theo Nghị quyết 68, kinh tế tư nhân là động lực quan trọng, với mục tiêu phát triển 2 triệu doanh nghiệp vào năm 2030 và 3 triệu vào năm 2045; các doanh nghiệp tư nhân hiện đóng góp 55 - 58% GDP, 35 - 40% thu ngân sách nhà nước và tạo ra khoảng 85% việc làm.

Về lợi ích kinh doanh, việc chuyển đổi sẽ giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô lao động, vốn và thị trường, xây dựng thương hiệu, thu hút nhân lực chất lượng cao và dễ dàng tiếp cận các nguồn vốn vay, quỹ đầu tư hơn. Về thuế, doanh nghiệp được áp dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT, hạch toán chi phí thực tế cho thuế TNDN, chi phí R&D được tính 200%, lập quỹ phát triển khoa học công nghệ tối đa 20% thu nhập tính thuế, chuyển lỗ sang 5 năm tiếp theo và hưởng nhiều ưu đãi về thuế cho doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; đồng thời, thuế TNCN có nhiều khoản được miễn khi liên quan đầu tư, khởi nghiệp hay chuyển nhượng vốn.

Bên cạnh đó, nhà nước cũng cung cấp các giải pháp hỗ trợ như đảm bảo môi trường kinh doanh minh bạch, hạn chế thanh tra kiểm tra tối đa một lần/năm, ưu tiên hậu kiểm, xử lý vi phạm theo hướng hỗ trợ doanh nghiệp, đồng thời tuân thủ nguyên tắc suy đoán vô tội và không hồi tố gây bất lợi.

Ngoài ra, hỗ trợ tiếp cận đất đai, mặt bằng sản xuất kinh doanh như việc các địa phương được sử dụng ngân sách địa phương để hỗ trợ một phần cơ sở hạ tầng. Căn cứ vào tình hình thực tế và khả năng cân đối ngân sách địa phương, UBND cấp tỉnh quy định nguyên tắc, tiêu chí, định mức hỗ trợ đầu tư và xác định diện tích đất đã đầu tư hạ tầng của khu, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ dành cho doanh nghiệp công nghệ cao thuộc khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo thuê, thuê lại.

Doanh nghiệp công nghệ cao thuộc khu vực kinh tế tư nhân, doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo được giảm tối thiểu 30% tiền thuê lại đất trong vòng 5 năm đầu kể từ ngày ký hợp đồng thuê đất với chủ đầu tư kinh doanh hạ tầng khu công nghiệp, cụm công nghiệp, vườn ươm công nghệ. Khoản hỗ trợ tiền thuê đất được nhà nước hoàn trả cho chủ đầu tư theo quy định của Chính phủ, UBND cấp tỉnh quyết định mức giảm tiền thuê lại đất. Nhà nước hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp công nghiệp hỗ trợ, đổi mới sáng tạo thuê nhà, đất là tài sản công chưa sử dụng hoặc không sử dụng tại địa phương.

Doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân, hộ, cá nhân kinh doanh được nhà nước hỗ trợ lãi suất 2%/năm khi vay vốn để thực hiện các dự án xanh, tuần hoàn và áp dụng khung tiêu chuẩn môi trường, xã hội, quản trị. Quỹ Phát triển doanh nghiệp nhỏ và vừa cũng được ra đời để thực hiện các nhiệm vụ cho vay, cho vay khởi nghiệp; tài trợ vốn ban đầu cho các dự án khởi nghiệp sáng tạo, dự án xây dựng vườn ươm; đầu tư vào các quỹ đầu tư địa phương, quỹ đầu tư tư nhân để tăng nguồn cung vốn cho doanh nghiệp nhỏ và vừa, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo; tiếp nhận và quản lý nguồn vốn vay, tài trợ, viện trợ, đóng góp, ủy thác của các tổ chức, cá nhân để hỗ trợ doanh nghiệp nhỏ và vừa.

Ngoài ra, còn có các giải pháp từ các đại lý thuế, các công ty dịch vụ phần mềm,...

Bà Nguyễn Thị Hải Yến, Giám đốc kinh doanh Công ty Cổ phần MISA

Chia sẻ về "Giải pháp giúp hkd khai thuế dễ dàng – bán hàng an tâm", bà Yến cho hay, để phát triển bền vững, vững mạnh thì doanh nghiệp hay các hộ kinh doanh…chỉ có 1 con đường đó là minh bạch. Dù là hộ kinh doanh hay doanh nghiệp, khi bán hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ cho cá nhân hay tổ chức đều phải lập và xuất hóa đơn theo quy định.

Trong bối cảnh Chính phủ thúc đẩy phát triển kinh tế tư nhân theo tinh thần Nghị quyết 68 và thực hiện Nghị quyết 198/2025/QH15, từ ngày 1/1/2026, hộ kinh doanh sẽ chuyển từ phương pháp thuế khoán sang phương pháp kê khai. Đây là bước chuyển quan trọng nhằm minh bạch hóa hoạt động kinh doanh, bảo đảm công bằng, và tạo cơ sở dữ liệu chính xác cho quản lý thuế.

Với mô hình cũ, hộ kinh doanh được ấn định một mức thuế cố định, không phụ thuộc vào doanh thu thực tế. Tuy nhiên, từ năm 2026, thuế sẽ tính dựa trên doanh thu phát sinh; doanh thu tăng thì thuế tăng, doanh thu giảm thì thuế giảm. Vì vậy, hộ kinh doanh cần theo dõi hoạt động bán hàng minh bạch hơn và lưu trữ đầy đủ hóa đơn, chứng từ. Một yêu cầu quan trọng khác là xác định hộ kinh doanh thuộc nhóm miễn thuế hay nhóm phải nộp thuế. Việc phân nhóm này dựa vào loại hình kinh doanh, mức doanh thu và tính chất hoạt động, từ đó quyết định nghĩa vụ thuế cũng như tần suất kê khai.

Về kỳ kê khai, hộ kinh doanh sẽ phải kê khai theo tháng hoặc theo quý tùy vào quy mô doanh thu; đa số hộ nhỏ lẻ sẽ kê khai theo quý để giảm áp lực thủ tục hành chính. Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất của hộ kinh doanh khi chuyển sang kê khai là thói quen và khả năng tiếp cận công nghệ. Nhiều người lớn tuổi hoặc ít sử dụng điện thoại thông minh chưa quen với việc lập hóa đơn điện tử, quản lý doanh thu hay thực hiện kê khai trực tuyến.

Vì vậy, họ rất cần một phần mềm hoặc ứng dụng đơn giản, dễ sử dụng, thân thiện với mọi đối tượng và có chi phí hợp lý. Một công cụ gọn nhẹ, dễ thao tác, chỉ cần vài bước để tạo hóa đơn, lưu doanh thu và phục vụ kê khai sẽ giúp hộ kinh doanh vượt qua giai đoạn chuyển đổi một cách thuận lợi, giảm sai sót và tiết kiệm thời gian.

Theo bà Yến, MISA hiện đang cung cấp hệ sinh thái giải pháp toàn diện dành cho hộ kinh doanh trong bối cảnh chuyển đổi từ thuế khoán sang thuế kê khai. Với mục tiêu giúp hộ kinh doanh tuân thủ quy định, quản lý bài bản và phát triển bền vững, MISA giới thiệu MISA eShop – giải pháp “Kê khai thuế dễ dàng – bán hàng an tâm”. Đây không chỉ là một công cụ đáp ứng yêu cầu pháp lý mà còn là trợ thủ quản trị giúp hộ kinh doanh tăng trưởng đột phá. MISA eShop vận hành theo quy trình 4 bước rất rõ ràng: bán hàng – xuất hóa đơn – kê khai thuế – hoàn thiện sổ sách kế toán. Tất cả đều được tự động hóa trên một nền tảng duy nhất, phù hợp với mọi mô hình kinh doanh từ siêu nhỏ, nhỏ, vừa cho đến các chuỗi cửa hàng.

Đặc biệt, giải pháp tương thích với toàn bộ thiết bị mà hộ kinh doanh đang có, từ điện thoại thông minh, máy tính bảng, máy POS đến máy tính để bàn, giúp người dùng dễ dàng tiếp cận mà không phải đầu tư thêm. Điểm nổi bật của MISA eShop là việc ứng dụng công nghệ AI vào các nghiệp vụ hàng ngày: nhập liệu hàng hóa bằng hình ảnh, tự động kiểm tra tính hợp lệ của hóa đơn đầu vào, bán hàng và tạo đơn bằng giọng nói ngay trên app điện thoại, tự động lập sổ sách kế toán và tờ khai thuế, đồng thời nhắc nhở hạn nộp tờ khai để tránh bị phạt vi phạm. Nhờ đó, ngay cả những người không quen công nghệ – người lớn tuổi, hộ nhỏ lẻ, kinh doanh gia đình – cũng có thể sử dụng dễ dàng.

Bên cạnh đó, MISA còn cung cấp trọn bộ giải pháp về hóa đơn điện tử và chữ ký số với MISA meInvoice – nền tảng hóa đơn điện tử toàn diện, và MISA eSign – giải pháp ký số từ xa tiện lợi, an toàn. Đây là hai công cụ quan trọng giúp hộ kinh doanh hoàn thiện hệ thống chứng từ khi chuyển sang phương pháp kê khai.

Bà Hải Yến cho hay, nhằm hỗ trợ quá trình xóa bỏ thuế khoán và đồng hành cùng hộ kinh doanh trong giai đoạn chuyển đổi, MISA triển khai chương trình tặng miễn phí phần mềm cho 2 triệu hộ kinh doanh, bao gồm cả hộ diện miễn thuế (doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm) và hộ diện nộp thuế (doanh thu từ 200 triệu đồng/năm trở lên). Đây là cơ hội giúp hộ kinh doanh tiếp cận công cụ quản lý hiện đại với chi phí bằng 0, giảm áp lực và sẵn sàng bước vào giai đoạn kê khai thuế từ năm 2026.

Phiên hỏi đáp và tư vấn trực tiếp cùng chuyên gia

Ông Nguyễn Tiến Minh, Phó trưởng Thuế Hà Nội:

Hà Nội là địa bàn được xác định là địa phương tiên phong trong thời gian qua, đặc biệt là thực hiện Đề án 06. Hà Nội xác định có 19 nhiệm vụ trọng tâm trong chuyển đổi số. Trong đó, Thuế Hà Nội được giao nhiệm vụ thu thuế hộ kinh doanh và hoá đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền.

Trong thời gian qua, Thuế Hà Nội đã tham mưu và thực hiện nhiều biện pháp để chuyển đổi số tất cả quy trình quản lý thuế đối với hộ kinh doanh từ việc đăng ký hộ kinh doanh đến liên thông, kết nối dữ liệu với các cơ quan quản lý, kê khai thuế điện tử với các hộ kinh doanh. Đến nay 38% hộ kinh doanh trên địa bàn TP Hà Nội đã thực hiện theo hình thức kê khai; 65 % số tiền thuế được thu bằng hình thức điện tử…

Thuế Hà Nội đã đưa ra các chiến dịch 45 ngày đêm chuyển đổi số, 90 ngày đêm làm sạch dữ liệu, đặc biệt 60 ngày cao điểm. Thuế Hà Nội đã phối hợp cùng với các Sở, ngành, các địa phương để phối hợp tuyên truyền, giải đáp về các quy định, chính sách thuế. Đặc biệt, Thuế Hà Nội thực hiện đi từng ngõ, gõ từng nhà để hướng dẫn đến các hộ kinh doanh hiểu, biết, tuân thủ và đồng thuận về các chính sách thuế.

Ông Nguyễn Minh Trung - Giám đốc kinh doanh Matbao-invoice:

Trong quá trình triển khai hóa đơn điện tử cho hộ kinh doanh và doanh nghiệp, bên cạnh các chính sách hỗ trợ và ưu đãi, điều quan trọng hơn là cần có một giải pháp đủ mạnh để giải quyết đúng “nỗi đau” thực tế của người kinh doanh.

Hiện nay, nhiều hộ kinh doanh vừa bán hàng trực tiếp, vừa bán online trên Facebook, sàn thương mại điện tử… dẫn tới việc quản lý và xuất hóa đơn gặp nhiều khó khăn. Do đó, việc xây dựng một giải pháp xuất hóa đơn tự động – đầy đủ – khép kín là hết sức cần thiết. Giải pháp này cần có khả năng: Tự động xuất hóa đơn cho tất cả đơn hàng từ đa nền tảng; Phát hành hóa đơn điều chỉnh, hóa đơn giảm khi khách trả hàng; Tự động lấy dữ liệu từ hệ thống quản lý bán hàng để tránh nhập tay; Hạn chế sai sót thường gặp như xuất thiếu hóa đơn, xuất sai thời điểm, sai thông tin khách hàng, hoặc trường hợp người mua không cung cấp đủ dữ liệu.

Một bộ giải pháp được thiết kế riêng cho nhóm kinh doanh online sẽ giúp xử lý triệt để các băn khoăn trên, đảm bảo tuân thủ quy định, giảm rủi ro vi phạm về hóa đơn.

Không chỉ vậy, giải pháp này còn giúp tối ưu thời gian, giảm chi phí nhân sự, đặc biệt là trong bối cảnh đơn hàng online thường phát sinh rất nhiều vào buổi tối hoặc ngoài giờ hành chính. Doanh nghiệp không cần tăng ca, không lo tồn đọng hóa đơn; đồng thời kiểm soát tốt doanh thu – chi phí – hàng hóa.

Đây cũng là lý do ngày càng nhiều hộ kinh doanh và doanh nghiệp lựa chọn áp dụng giải pháp hóa đơn điện tử tự động. Đối với những đơn vị chưa triển khai, đây là một lựa chọn đáng cân nhắc để tối ưu hoạt động và đảm bảo tuân thủ chính sách thuế trong thời gian tới.

Tiếp tục cập nhật...