TCDN - ĐBQH Bùi Văn Xuyền đề nghị phải rà soát lại tất cả các giao dịch đất đai, kể cả giao dịch ngầm mà có dấu hiệu người Trung Quốc "núp bóng" để mua đất, nhà ở tại các khu vực trọng yếu tại nhiều địa phương.

Trong báo cáo trả lời kiến nghị cử tri trước Kỳ họp thứ 9 - Quốc hội khóa XIV, Bộ Quốc phòng đã nêu ra hàng loạt bất cập trong việc người Trung Quốc, người có yếu tố Trung Quốc “núp bóng” dưới nhiều hình thức để mua đất đai ở các khu vực có vị trí trọng yếu về an ninh quốc phòng tại Việt Nam, nhất là ven biển Đà Nẵng.

Trả lời báo chí bên hành lang Quốc hội ngày 21/5, ĐBQH Bùi Văn Xuyền, Ủy viên Thường trực Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội cho biết, việc người Trung Quốc "núp bóng", đứng đằng sau tổ chức, cá nhân người Việt Nam để "mua bán" hoặc thuê nhà, đất dài hạn đã rộ lên từ nhiều năm nay, đặc biệt ở ven biển Đà Nẵng.

Ông Xuyền phân tích, pháp luật của Việt Nam cũng đã có đầy đủ quy định về việc này, tuy nhiên thực tế vẫn xảy ra các trường hợp “lách luật” bằng một số hình thức như đầu tư tiền cho người Việt mua đất, “hợp đồng miệng” với các tổ chức, cá nhân người Việt để được mua đất, nhà…

Ngoài ra, theo thông tin từ Bộ Quốc phòng, đến cuối năm 2019, 149 doanh nghiệp có yếu tố Trung Quốc đang hoạt động ở khu vực biên giới của 22 tỉnh, thành (trong số 44 tỉnh, thành có biên giới của Việt Nam). Riêng tại Đà Nẵng, từ năm 2011 đến 2015, trên địa bàn khu vực biên giới biển của thành phố này có 134 lô, một thửa đất liên quan đến cá nhân, doanh nghiệp người Trung Quốc.

Thiếu tướng Đặng Ngọc Nghĩa - Thường trực Ủy ban Quốc phòng & An ninh của Quốc hội, nêu quan điểm, "Việt Nam đang mở cửa đón nhận đầu tư từ các nước trên thế giới, bao gồm cả Trung Quốc. Tuy nhiên, với những khu vực trọng yếu, liên quan đến phòng thủ đất nước thì phải đặt yếu tố an ninh quốc phòng lên trên hết".

Theo ông, lâu nay Bộ Quốc phòng đã bàn giao hàng nghìn ha đất (trừ những vị trí liên quan đến thế trận phòng thủ) cho các địa phương với mục đích phát triển kinh tế - xã hội. Tại Đà Nẵng, quân đội cũng đã nhường rất nhiều đất để thành phố xây dựng cơ sở hạ tầng dân sự. "Nhưng theo tôi, với các khu vực đặc biệt quan trọng như xung quanh sân bay Nước Mặn (Đà Nẵng), nơi quy hoạch khu vực phòng thủ quân sự, vùng biên giới biển thì nhà nước phải quản lý chặt chẽ", ông Nghĩa nói. 

Từ cách tiếp cận trên, ông Nghĩa cho rằng "rất cần một cuộc tổng rà soát của Bộ Quốc phòng và cơ quan chức năng liên quan về hoạt động của các doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài ở khu vực biên giới, bao gồm việc đầu tư mua bán đất".

Trung tướng Nguyễn Quốc Thước, nguyên Tư lệnh Quân khu 4, cũng cho rằng, Đà Nẵng có vị trí đặc biệt quan trọng về quốc phòng, an ninh. "Người nước ngoài vào làm ăn, chúng ta hoan nghênh. Nhưng nếu họ có ý đồ, chọn vị trí đất có yếu tố quốc phòng gần sân bay, cảng biển... thì cần hết sức cảnh giác", tướng Thước nói.

Trước đó, thông tin đến báo chí, TP Đà Nẵng khẳng định thực hiện đúng Luật Đất đai, không giao đất, cho thuê đất và cho phép nhận quyền sử dụng đất đối với các cá nhân là người nước ngoài, thiếu tướng Nghĩa phân tích "chúng ta cấm người nước ngoài mua đất tại Việt Nam, chỉ được mua nhà, nhưng nhà đầu tư Trung Quốc mua cổ phần doanh nghiệp trong nước không thể hiện bằng đất mà thể hiện bằng giá trị vốn, nên họ chỉ tuân thủ các quy định về mua bán phần vốn doanh nghiệp".

Theo Luật sư Đặng Văn Cường (Đoàn luật sư TP Hà Nội) nhận định, cuộc tổng rà soát như đề xuất của đại biểu Quốc hội là cần thiết, trước hết để các bộ ngành, địa phương có cơ sở thực hiện đúng quy định pháp luật. Đó là, nếu phát hiện bất cứ trường hợp công dân nước ngoài nào đứng tên sở hữu đất tại Việt Nam thì hủy bỏ, thu hồi quyết định cấp giấy chứng nhận sở hữu.

Với trường hợp người nước ngoài sở hữu đất bằng đầu tư, góp vốn, mua cổ phần, ông Cường cho rằng, "nếu thực sự đó là khu đất vị trí trọng yếu, nhà chức trách có thể thu hồi với lý do cấp sai quy định hoặc vì lý do an ninh quốc phòng". 

Theo ông, với những hợp đồng đầu tư có căn cứ cho thấy là giả tạo để che giấu mục đích, giao dịch khác, cơ quan chức năng hoặc bên tham gia hợp đồng có thể hủy bỏ hoặc tuyên bố vô hiệu.