TCDN -

Về tổng kim ngạch nhập khẩu, trung bình mỗi ngày Việt Nam phải bỏ ra hơn 112 tỷ đồng để nhập khẩu hóa chất từ Trung Quốc.

Theo số liệu của Tổng cục Hải quan, trong năm 2016, kim ngạch nhập khẩu mặt hàng hóa chất và sản phẩm hóa chất là 1,8 tỷ USD, riêng hóa chất nhập để điều chế các hợp chất khác đạt 1,02 tỷ USD. Đây là năm đầu tiên Việt Nam chi nhập khẩu nguyên liệu hoá chất đạt kim ngạch hơn 1,02 tỷ USD.

Điều đáng nói, nhập khẩu chủ yếu vẫn từ Trung Quốc, còn các nước có ngành công nghiệp hoá chất phát triển như Ấn Độ, Mỹ, Canada, Israel hay Nhật Bản, Hàn Quốc...về Việt Nam trong năm qua rất ít.

Cụ thể, nhập khẩu hóa chất và các sản phẩm hóa chất từ các thị trường này cả năm chỉ đạt từ 145 triệu USD đến gần 300 triệu USD, chưa bằng 1/4 kim ngạch nhập khẩu hóa chất từ Trung Quốc.

Đặc biệt, theo thống kê của Tổng cục Hải Quan trong 3 năm gần đây, mỗi năm Việt Nam cũng phải dành ít nhất gần nửa tỉ USD để nhập khẩu thuốc trừ sâu từ Trung Quốc.

Đáng chú ý, nhập khẩu thuốc trừ sâu từ Trung Quốc trong tháng 5/2016 là 1 trong 15 mặt hàng nhập khẩu lớn nhất và có kim ngạch trên 20 triệu USD.

Hóa chất đang được sử dụng tràn lan trong nhiều lĩnh vực

Năm 2015, Việt Nam cũng chi gần 1,6 tỷ USD để nhập khẩu các mặt hàng hóa chất và sản phẩm hóa chất từ Trung Quốc, trong đó chi hơn 900 triệu USD để nhập nguyên liệu hoá chất và hơn 700 triệu USD để nhập khẩu các sản phẩm thành phẩm hóa chất. Tổng giá trị nhập khẩu hoá chất từ Trung Quốc năm 2016 đã tăng 200 triệu USD chỉ sau 1 năm.

Theo một chuyên gia của Hiệp hội Hóa chất Việt Nam, trong thời gian gần đây nhập khẩu hóa chất và nguyên liệu hóa chất cùng với thuốc trừ sâu và nguyên liệu thuốc trừ sâu từ Trung Quốc luôn đạt kim ngạch lớn nhất trong các thị trường nhập khẩu mặt hàng này tại Việt Nam.

Nguyên nhân là do, sản phẩm này giá cạnh tranh, thủ tục nhập khẩu dễ và đối tác đã nghiên cứu kỹ nông vụ của Việt Nam để đưa ra những sản phẩm phù hợp. Hơn nữa, vận chuyển hóa chất qua đường bộ, đường sắt từ Trung Quốc về Việt Nam thuận lợi.

Đặc biệt, lượng đầu mối nhập khẩu hóa chất về Việt Nam nhiều là do có nhiều doanh nghiệp, thương nhân có mối làm ăn với Trung Quốc. Ví dụ như nhập khẩu hóa chất từ Trung Quốc về Việt Nam có liên quan đến hàng loạt các nhà máy sợi, dệt, nhuộm có vốn đầu tư từ Đài Loan, Hồng Kông và Trung Quốc đại lục thời gian qua đã đổ mạnh vốn vào Việt Nam.

Đây là những nhà máy nhập một lượng lớn hóa chất dùng để tẩy rửa vải, sợi cho ngành dệt may trong nước. Bên cạnh đó, nhập khẩu hóa chất phục vụ sản xuất nông nghiệp như sản xuất thuốc trừ sâu, phân bón vô cơ trong nước cũng làm tăng nhập khẩu hóa chất từ Trung Quốc vào Việt Nam.

Hiện nay việc đi ra các chợ mua hóa chất dùng cho thực phẩm, trồng cấy cây trồng, nuôi gà, lợn hay dùng cho rau, củ quả tươi lâu đều dễ như mua rau.

Cụ thể, trong TPHCM có chợ Kim Biên vốn nổi tiếng là khu chợ bán hóa chất lớn nhất ở Sài Gòn. Từ các loại bột dùng làm chín trái cây, pha trà sữa hay chế nước lèo bún bò, bún riêu… đến những hương liệu tạo màu thực phẩm đều được tìm thấy tại đây một cách dễ dàng.

Hay tại Hà Nội có khu chợ Đồng Xuân hay một số chợ đầu mối Long Biên, việc mua các hóa chất biến thịt lợn thành thịt bò, hóa chất biến thịt thối thành tươi, ngâm rau củ để được lâu, trừ sâu cho hoa...đều được bày bán khá phổ biến.

Trao đổi với báo chí, tháng 10/2015, ông Huỳnh Thành Lập - Nguyên Phó Trưởng đoàn ĐBQH TPHCM cho rằng, qua khảo sát, thấy rằng tình trạng buôn bán hóa chất, nhất là hóa chất độc hại được bày bán công khai, tràn lan, đáng báo động. Đáng chú ý, hiện nay, việc sử dụng hóa chất trong thực phẩm trên địa bàn TP đang rất lộn xộn, tác động xấu đến sức khỏe của người tiêu dùng.

Trách nhiệm trước hết thuộc về chính quyền địa phương - địa bàn để xảy ra tình trạng trên, tiếp đến là các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, cần phải thấy rằng, thời gian qua, việc quản lý các hoạt động hóa chất của các cơ quan chức năng lẫn chính quyền địa phương vẫn còn yếu kém, do bị cắt khúc, chồng chéo, không rõ ràng.

Hơn nữa, chúng ta vẫn còn thiếu các văn bản quy phạm pháp luật để quản lý, xử lý các hoạt động liên quan đến hóa chất. Do vậy, việc ban hành Luật Hóa chất là rất cần thiết.

Theo Đất Việt