TCDN - Thời gian qua, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc Nam được các bộ, ngành phối hợp chặt chẽ và thống nhất đưa ra 3 nhóm giải pháp điều hành tổng thể và 4 phương pháp huy động nguồn lực.

Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam có tổng chiều dài toàn tuyến khoảng 1.541km, đường đôi, khổ 1.435mm, đi qua 20 tỉnh, thành phố. Trước đó, trong báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án, Bộ GTVT tính toán sơ bộ tổng mức đầu tư dự án khoảng 67,34 tỷ USD, chưa bao gồm 5,53 tỷ USD mua bổ sung các đoàn tàu trong giai đoạn 2036 - 2045.

Tại buổi tọa đàm "Đường sắt tốc độ cao - Thời cơ và thách thức" do Cổng thông tin điện tử Chính phủ tổ chức chiều 29/10. Thứ trưởng Bộ Tài chính Bùi Văn Khắng cho biết về chuẩn bị tài chính, các bộ, ngành thời gian qua đã phối hợp rất chặt chẽ và thống nhất 3 nhóm giải pháp điều hành tổng thể.

Thứ nhất, đổi mới mô hình tăng trưởng, điều hành kinh tế xã hội linh hoạt, hiệu quả để góp phần tăng thu ngân sách hằng năm với tinh thần năm sau phải cao hơn năm trước. Thứ hai, điều hành chính sách tài khóa linh hoạt, hiệu quả theo hướng triệt để tiết kiệm và chống lãng phí để tập trung nguồn lực cho đầu tư phát triển. Thứ ba, sửa đổi thể chế, tháo gỡ nút thắt, điểm nghẽn trong thu hút nguồn lực trong lĩnh vực tài chính, đầu tư. Giải pháp này Chính phủ đã có tờ trình trình Quốc hội thảo luận, thông qua trong kỳ họp này.

Về 4 phương án huy động nguồn lực, thứ nhất là xây dựng kế hoạch tài chính quốc gia 5 năm cho ba giai đoạn đến năm 2035 trên tinh thần chủ động, cân đối nguồn lực để đảm bảo đầy đủ các nhiệm vụ chi của ngân sách nhà nước theo quy định của Luật Ngân sách. Trong đó, tập trung ưu tiên chi cho đầu tư phát triển, nhất là các dự án quốc gia và trọng điểm ngành giao thông vận tải, trong đó có dự án đường sắt tốc độ cao, với tinh thần kết hợp cả ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương, lấy ngân sách Trung ương giữ vai trò chủ đạo. Thứ hai, thu hút nguồn lực, huy động trái phiếu Chính phủ với kỳ hạn lãi suất phù hợp, với điều kiện thị trường và tiến độ thực hiện của các dự án. Thứ ba, thu hút nguồn lực đầu tư trong nước bao gồm cả hình thức hợp tác công tư. Thứ tư, huy động nguồn lực ngoài nước có ưu đãi cao, điều kiện đàm phán hợp lý và ít ràng buộc.

Ông Khắng nhận định với 3 giải pháp và 4 phương án huy động nguồn lực như thế, có thể tin tưởng rằng công tác chuẩn bị tài chính cho dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam đã sẵn sàng để đảm bảo được nguồn lực về tài chính ở mức cao nhất theo lộ trình phê duyệt và tiến độ thực hiện dự án, đảm bảo theo đúng chủ trương nghị quyết 49-NQ/TW của Bộ Chính trị và nghị quyết Hội nghị Trung ương 10.

Thông tin thêm về nguồn lực thực hiện dự án, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Danh Huy cho biết, quy mô nền kinh tế năm 2023 đã đạt 430 tỉ USD, nợ công cũng ở mức khoảng 37%. Theo tính toán của tư vấn và các bộ, ngành liên quan, để hoàn thành đường sắt tốc độ cao vào năm 2035, cần bố trí vốn trong khoảng 12 năm. Mỗi năm bình quân cần 5,6 tỉ USD, tương đương khoảng 16,2% trong giai đoạn 2026 - 2030 nếu giữ nguyên tỷ lệ đầu tư công trung hạn như hiện nay (chiếm 5,5 - 5,7% GDP). Nguồn vốn này bằng khoảng 1,3% GDP năm 2023 và khoảng 1% GDP năm 2027 - thời điểm khởi công dự án. Theo đánh giá của Bộ KH-ĐT và Bộ Tài chính, với quy mô nền kinh tế như hiện nay, khả năng bố trí, huy động vốn không phải là quá khó khăn.