Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam cho biết, ngày 18/6/2025, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã công bố kết quả chính thức về mức thuế chống bán phá giá trong kỳ rà soát hành chính lần thứ 20 (POR20) đối với phile cá tra đông lạnh Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ, từ ngày 1/8/2022 tới ngày 31/7/2023.

Theo kết quả rà soát hành chính lần thứ 20 (POR20), cụ thể, 7 doanh nghiệp có thuế suất bằng 0%. Danh sách bao gồm: Công ty TNHH Thủy sản Biển Đông/ Công ty CP Thủy sản Biển Đông Hậu Giang, Công ty CP XNK Thủy sản Cần Thơ, cty TNHH Thủy sản Đại Thành, Công ty TNHH MTV Hải sản Đông Á, Công ty CP Hùng Cá 6, Công ty Nam Việt, cty CP Thủy sản NTSF.

Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) xác định rằng Công ty TNHH Thủy sản Biển Đông/ Công ty CP Thủy sản Biển Đông Hậu Giang không bán cá tra phile đông lạnh với giá thấp hơn giá trị thông thường trong POR20. Ngoài ra, 6 công ty khác là: Công ty CP XNK Thủy sản Cần Thơ (CASEAMEX), Công ty TNHH Thủy sản Đại Thành (Dai Thanh), Công ty TNHH MTV Hải sản Đông Á (Dong A), Công ty CP Hùng Cá 6 (HungCa 6), Cty Nam Việt (NAVICO), Công ty CP Thủy sản NTSF (NTSF) đã chứng minh được đủ điều kiện nhận mức thuế riêng biệt. Các công ty này đã được áp dụng mức thuế của Biển Đông là 0,00 USD/kilogram.

Kết quả cuối cùng thuế chống bán phá giá cá tra phile của Việt Nam xuất khẩu vào Mỹ trong POR20 (1/8/2022 - 31/7/2023) là 0%.

Theo VASEP, cá tra là một trong những mặt hàng xuất khẩu chủ lực, mang về doanh số tỉ USD cho thủy sản Việt Nam. Trong đó, sản phẩm phile cá tra truyền thống chiếm tỷ trọng 80% trong tổng cá tra Việt Nam xuất khẩu sang các thị trường thế giới. Mỹ là một trong những thị trường tiêu thụ cá tra trọng điểm của Việt Nam nên vấn đề thuế tại thị trường Mỹ tác động lớn đến toàn ngành.

Theo số liệu của Hải quan Việt Nam, xuất khẩu cá tra sang Mỹ trong tháng 5/2025 đạt 41 triệu USD, tăng 35% so với tháng 5/2024. Tổng xuất khẩu cá tra trong 5 tháng đầu năm 2025 sang Mỹ đạt 142 triệu USD, tăng 7% so với cùng kỳ năm 2024.

Mới đây, VASEP đã gửi Thủ tướng Chính phủ và các Bộ, ngành liên quan Công văn số 101 /CV-VASEP liên quan đến mức thuế đối ứng của Mỹ đối với hàng hóa nhập khẩu từ Việt Nam – tác động tiêu cực tới ngành thủy sản và đề xuất, kiến nghị của VASEP.

Theo VASEP, năm 2024, ngành thủy sản Việt Nam đã đạt được kết quả xuất khẩu ấn tượng với kim ngạch hơn 10 tỷ USD, tăng 11,9% so với năm 2023, đứng thứ 8 trong các ngành xuất khẩu chủ lực của cả nước4. Mỹ hiện là thị trường nhập khẩu thủy sản lớn thứ hai của Việt Nam, đạt kim ngạch 1,82 tỷ USD trong năm 2024, chỉ sau thị trường Trung Quốc và Hồng Kông (1,9 tỷ USD). Đây là một thị trường lớn, truyền thống và có tính dẫn dắt đối với thủy sản thế giới, bao gồm Việt Nam.

Đáng chú ý, 70% sản phẩm xuất khẩu sang Mỹ là thủy sản nuôi trồng (tôm, cá tra, nhuyễn thể, cá nước ngọt khác) gắn liền với sinh kế của hàng trăm nghìn nông dân tại các địa phương. Tương tự, 30% sản phẩm xuất khẩu là từ hải sản khai thác, là sinh kế của hàng trăm nghìn ngư dân Việt Nam. Mỹ là thị trường nhập khẩu số 1 của tôm, cá ngừ và thị trường nhập khẩu số 2 của cá tra Việt Nam. Hiện có hơn 400 doanh nghiệp Việt Nam đang xuất khẩu và có kế hoạch xuất khẩu thủy sản sang thị trường Mỹ với những đơn hàng lớn, giá trị cao.

Theo Hiệp hội, mức thuế đối ứng dự kiến 46% là quá cao và là mức cao nhất so với các quốc gia xuất khẩu thủy sản cạnh tranh khác như Ấn Độ (26%), Ecuador (10%), Indonesia (32%), và Thái Lan (36%). Ngoài ra, hai sản phẩm chủ lực là tôm và cá tra trong hơn 20 năm qua đã phải đối mặt với nhiều rào cản thuế quan khác từ phía Hoa Kỳ, bao gồm các vụ kiện chống bán phá giá và chống trợ giá, gây ra sự bất ổn lớn cho sự phát triển của ngành.

Nếu không đạt được kết quả đàm phán tích cực, mức thuế mới này chắc chắn sẽ ảnh hưởng nặng nề đến nhiều ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam, đặc biệt là ngành thủy sản.

Nam Yên