TCDN - Để hỗ trợ doanh nghiệp, ngành thuế thực hiện hàng loạt giải pháp đẩy mạnh việc hoàn thuế GTGT, song song với việc áp dụng trí tuệ nhân tạo phát hiện gian lận thuế.

Bài 1: Chậm hoàn thuế GTGT, gây khó cho doanh nghiệp?

Bài 2: Doanh nghiệp sử dụng thủ đoạn “tinh vi” gian lận hoàn thuế GTGT

Hơn 67 nghìn tỷ đồng hoàn thuế GTGT

Tổng cục Thuế cho hay, kể từ sau khi có Công điện số 470/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và các văn bản chỉ đạo của Bộ Tài chính và Tổng cục Thuế, công tác giải quyết hoàn thuế GTGT cả nước đã có kết quả tích cực.

Thống kê 7 tháng đầu năm 2023 (tính đến hết ngày 20/7/2023), cơ quan thuế cả nước đã ban hành 9.385 quyết định hoàn thuế GTGT tương ứng số thuế đã hoàn 67.100 tỷ đồng. Trong năm 2022, cơ quan thuế cả nước đã ban hành 20.774 quyết định hoàn thuế GTGT với tổng số tiền thuế được hoàn là 150.709 tỷ đồng.

Một số Cục Thuế đã xử lý hoàn thuế trong 6 tháng đạt kết quả tốt như: Cục Thuế Hà Nội đã hoàn 3.058 tỷ đồng, bằng 125% cùng kỳ; Cục Thuế Bà Rịa - Vũng Tàu đã hoàn 2.391 tỷ đồng, bằng 79% cùng kỳ; Cục Thuế Bình Dương đã hoàn 10.373 tỷ đồng, bằng 70% cùng kỳ; Cục Thuế Đồng Nai đã hoàn 7.612 tỷ đồng, bằng 69% cùng kỳ; Cục Thuế Tp.HCM đã hoàn 2.396 tỷ đồng, bằng 55% cùng kỳ.

Bà Lê Thị Duyên Hải, Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế, Tổng cục Thuế cho biết, các hồ sơ đề nghị hoàn thuế mà cơ quan thuế tiếp nhận được phân loại thành 2 trường hợp hoàn thuế trước và kiểm tra trước hoàn thuế sau theo quy định của pháp luật quản lý thuế, trong đó gần 80% hồ sơ được cơ quan thuế giải quyết hoàn trước trong thời hạn 6 ngày làm việc kể từ ngày nhận đầy đủ hồ sơ đề nghị hoàn của người nộp thuế.

Theo Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế, “qua công tác rà soát các hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước hoàn (hồ sơ hoàn thuế lần đầu, hồ sơ của người nộp thuế trong thời hạn 2 năm kể từ thời điểm bị xử lý về hành vi trốn thuế; hồ sơ rủi ro cao theo phân loại quản lý rủi ro...), chúng tôi đã phát hiện một số hồ sơ đề nghị hoàn thuế có đầu vào đề nghị hoàn là các hóa đơn GTGT hàng hóa, dịch vụ mua của các doanh nghiệp (DN) có rủi ro cao về thuế và hóa đơn, do vậy cơ quan thuế cần thực hiện các biện pháp kiểm tra, xác minh, đối chiếu để xác định số thuế GTGT đủ điều kiện hoàn thuế, kiểm soát chặt chẽ tránh gian lận, thất thoát ngân sách của nhà nước”.

Đối với số thuế đã có kết quả kiểm tra, xác minh thì cơ quan thuế kịp thời giải quyết hoàn thuế cho người nộp thuế theo quy định tại Điều 34 Thông tư số 80/2021/TT-BTC ngày 29/9/2021 của Bộ Tài chính, không chờ xác minh toàn bộ mới giải quyết hoàn cho người nộp thuế.

Tham khảo kinh nghiệm quốc tế về hoàn thuế GTGT

Bà Duyên Hải cho hay, hiện nay Tổng cục Thuế đang rà soát để báo cáo Bộ Tài chính trình cấp có thẩm quyền các quy định tại Luật Thuế GTGT và các văn bản hướng dẫn về đối tượng chịu thuế, không chịu thuế, thuế suất và các điều kiện về hoàn thuế GTGT đối với hàng hóa xuất khẩu và rà soát quy định về thủ tục hoàn thuế tại Luật Quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn gồm: Hồ sơ hoàn thuế, phân loại hồ sơ hoàn thuế, kiểm tra hồ sơ hoàn thuế, thời hạn giải quyết hồ sơ hoàn thuế, thanh tra, kiểm tra sau hoàn thuế; tham khảo kinh nghiệm quốc tế về hoàn thuế GTGT để bảo đảm các quy định về đối tượng, điều kiện, hồ sơ, thủ tục hoàn thuế GTGT được thống nhất, chặt chẽ, giúp việc hoàn thuế GTGT được kịp thời, nhanh chóng; đồng thời, tránh tạo kẽ hở cho các đối tượng lợi dụng chính sách để trục lợi, gian lận tiền thuế.

Bên cạnh đó, Tổng cục Thuế tiếp tục báo cáo Bộ Tài chính có kiến nghị cơ quan chức năng liên quan đến đăng ký kinh doanh có quy định chặt chẽ về đối chiếu nhân thân, xác thực nhân thân khi thành lập DN; sau khi cấp phép thành lập DN có chế độ kiểm tra hậu kiểm các điều kiện mà DN đăng ký có đúng như DN đã đăng ký ban đầu khi khai hồ sơ xin cấp giấy phép thành lập DN để kiểm soát việc các cá nhân, nhóm cá nhân thành lập các DN nhằm mục đích mua bán hóa đơn GTGT để trục lợi, gian lận tiền thuế.

Báo cáo Bộ Tài chính có văn bản đề xuất với cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền nghiên cứu sửa đổi, bổ sung chính sách, quy định pháp luật để nâng mức xử phạt (hành chính/hình sự) đối với các hành vi mua bán trái phép hóa đơn bảo đảm tính nghiêm minh của pháp luật.

Cùng với đó, Tổng cục Thuế tiếp tục tăng cường tổ chức đoàn công tác làm việc trực tiếp tại Cục Thuế các tỉnh, thành phố lớn để kịp thời nắm bắt các vướng mắc, đề xuất của Cục Thuế về công tác giải quyết hoàn thuế GTGT, từ đó có các giải pháp chỉ đạo trong công tác hoàn thuế GTGT bảo đảm kịp thời, đúng quy định theo tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính.

Cơ quan thuế đẩy mạnh triển khai toàn diện, nâng cấp tối đa ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác giải quyết hoàn thuế theo Quy trình hoàn thuế mới ban hành theo Quyết định số 679/QĐ-TCT ngày 31/5/2023 để tự động thực hiện các công việc, hỗ trợ cơ quan thuế các cấp trong công tác giải quyết hồ sơ hoàn thuế kịp thời, đúng quy định, kiểm soát hoàn thuế chặt chẽ.

Vụ trưởng Vụ Kê khai và Kế toán thuế cho biết, song song với các biện pháp trên, ngành thuế còn áp dụng, triển khai trí tuệ nhân tạo (AI) để phân tích dữ liệu lớn (Big Data) trong chuỗi mua bán của các DN, từ đó phát hiện các dấu hiệu gian lận trong việc kê khai, nộp thuế của các DN trung gian trong chuỗi mua bán; phát hiện các dấu hiệu bất thường về giá trị hàng hóa giao dịch mua bán; phát hiện chuỗi mua bán lòng vòng của các DN…

Đối với cơ quan thuế các cấp, Tổng cục Thuế yêu cầu không để tồn đọng kéo dài, gây bức xúc cho người dân và DN; bố trí đầy đủ nguồn lực khẩn trương hoàn thành việc kiểm tra hoàn thuế đối với các hồ sơ đề nghị hoàn thuế bảo đảm giải quyết hồ sơ hoàn thuế của người nộp thuế đúng thời hạn quy định, đúng đối tượng và trường hợp được hoàn thuế.

Tăng cường tổ chức đối thoại tại cấp Cục Thuế tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương với hiệp hội, DN có hồ sơ hoàn thuế GTGT tồn đọng kéo dài để làm rõ vướng mắc, chủ động xử lý, giải quyết các vướng mắc trong thẩm quyền.

Tăng cường công tác tuyên truyền về hồ sơ, thủ tục hoàn thuế để DN chủ động trong việc chuẩn bị hồ sơ đề nghị hoàn thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiếp nhận hồ sơ, tránh hồ sơ chưa đáp ứng thủ tục khi gửi đến cơ quan thuế.

Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra sau hoàn đối với quyết định hoàn thuế thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau nhằm kịp thời phát hiện việc sử dụng hóa đơn không hợp pháp hoặc sử dụng không hợp pháp hóa đơn, trục lợi trong hoàn thuế nhằm chiếm đoạt ngân sách của nhà nước, xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.