TCDN - Tổng công ty Cổ phần Đầu tư Phát triển Xây dựng (DIG) cho biết đã mua lại trước hạn thành công 1.600 tỷ đồng trái phiếu. Trong khi khoản tiền và tương đương tiền còn khá ít, DIG lấy tiền từ đâu để mua?

Mua lại trái phiếu phát hành cho HDBank

DIG (DIC Corp) vừa thông báo đã mua lại trước hạn thành công 1.600 tỷ đồng trái phiếu. Đây là các lô trái phiếu DIG phát hành vào cuối năm 2021 cho Ngân hàng TMCP Phát triển TP.HCM (HDBank).

Cụ thể, vào ngày 10/11/2022, DIG mua lại 539 tỷ đồng trái phiếu trước hạn lô trái phiếu DIGH2124002 và 1.061 tỷ đồng với lô DIGH2124003. Giá trị còn lại của hai lô này là 461 tỷ đồng và 439 tỷ đồng. Như vậy, chỉ trong một ngày, DIG đã hoàn thành xong giao dịch mua lại được công bố trước đó.

Theo báo cáo của DIG, đơn vị này đã phát hành 3 lô trái phiếu có tổng giá trị là 3.500 tỷ đồng cho HDBank vào cuối năm 2021. Tính đến ngày 20/9/2022, giá trị còn lại của khoản vay trái phiếu là hơn 3.400 tỷ đồng. Sau khi mua lại, DIG vẫn còn nợ trái phiếu tại HDBank hơn 1.800 tỷ đồng.

Lãi suất cho các lô trái phiếu này trong 3 tháng đầu là 11%/năm. Trong các kỳ sau, lãi được tính bằng tổng của khoản 4,25% và lãi suất tiền gửi tiết kiệm 12 tháng trả cuối kỳ của HDBank. Hiện HDBank đang công bố mức lãi suất tiết kiệm này ở mức 7,9%/năm. Như vậy, lãi suất trái phiếu mà DIG đang trả cho HDBank đang ở mức trên 12%/năm.

Tài sản đảm bảo cho các lô trái phiếu này gồm toàn bộ tài sản và lợi ích phát sinh tại dự án Khu Đô thị Du lịch Long Tân (diện tích hơn 330 ha tại huyện Nhơn Trạch, Đồng Nai) và gần 80 triệu cổ phiếu DIG.

Khi công bố thông tin, DIG cho biết nguồn tiền để mua lại trái phiếu là từ hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty và nguồn thu khác. Tuy nhiên, báo cáo tài chính quý 3/2022 của DIG cho thấy, dòng tiền khá èo uột.

Cụ thể, trong quý 3, DIG lỗ gần 1 tỷ đồng. Lũy kế 9 tháng đầu năm, DIG lãi hơn 140 tỷ đồng nhưng dòng tiền kinh doanh bị âm khá lớn, gần 2.400 tỷ đồng. Đáng chú ý, dòng tiền từ hoạt động kinh doanh của DIG bị âm liên tục từ năm 2019 đến nay. Thay vào đó, công ty tăng vay nợ nên dòng tiền từ hoạt động tài chính tăng mạnh. Đến cuối quý 3/2022, DIG đang vay ngân hàng hơn 5.300 tỷ đồng (tăng gần 20% so với thời điểm đầu năm).

Đến ngày 30/9/2022, khoản tiền và tương đương tiền của DIG còn chưa tới 1.000 tỷ đồng. Vậy mà DIG vẫn mua lại thành công 1.600 tỷ đồng trái phiếu. Để làm rõ hơn vấn đề này, chúng tôi đã liên hệ với DIG nhưng không nhận được câu trả lời.

Xoay tiền từ đâu?

Về mặt logic, doanh nghiệp cần vốn mới phát hành trái phiếu. Khi phát hành thành công, họ dùng tiền đó để rót vào các dự án theo kế hoạch sử dụng vốn. Đồng thời, họ cũng có phương án trả nợ khi đến hạn. Vì vậy, mua lại trái phiếu trước hạn là chuyện đi ngược lại kế hoạch tài chính và phát hành trái phiếu của doanh nghiệp.

Đánh giá về chuyện các doanh nghiệp mua lại trái phiếu trước hạn, Tiến sĩ Đinh Thế Hiển cho rằng khó có thể đánh giá rõ ràng trong thời điểm hiện nay.

Đây được xem là hoạt động bất thường của doanh nghiệp. Bởi trong lúc dòng tiền cho kinh doanh đang khó khăn như hiện nay, doanh nghiệp lại dùng tiền mua lại trái phiếu trước hạn.

“Có thể dự đoán rằng, có lẽ các khoản trái phiếu đó được phát hành chưa đúng chuẩn. Doanh nghiệp phải mua lại để khắc phục các lỗi lầm trước đó, nếu không dễ bị xử lý theo quy định”, ông Hiển nhận xét.

Doanh nghiệp phát hành trái phiếu dưới chuẩn nhưng sử dụng vốn đúng mục đích thì còn có thể giải thích phần nào. Nhưng phát hành dưới chuẩn và sử dụng sai mục đích thì rất khó thấy dòng tiền trong bảng báo cáo tài chính. Để mua lại trái phiếu trước hạn trong khi dòng tiền công ty không đủ, theo ông Hiển, một số cá nhân có quyền quyết định hoạt động kinh doanh có thể phải tìm cách trả nguồn tiền đã sử dụng sai mục đích về cho công ty.

Theo đó, các lãnh đạo doanh nghiệp buộc phải bán tài sản, đi vay… để hoàn thành nghĩa vụ này. Dù không dễ dàng gì nhưng nỗ lực mua lại trái phiếu trước hạn vẫn được đánh giá là tín hiệu tích cực trong thời điểm hiện nay.

Trong năm 2022, DIG đặt kế hoạch doanh thu 5.000 tỷ đồng và lợi nhuận trước thuế 1.900 tỷ đồng. Tại đại hội cổ đông bất thường ngày 12/10/2022, Chủ tịch DIG - ông Nguyễn Thiện Tuấn khẳng định sẽ hoàn thành kế hoạch lãi trước thuế cả năm 2022 là 1.900 tỷ đồng. Ông cũng cam kết DIG sẽ trả cổ tức với tỉ lệ trên dưới 25%.

Tuy nhiên, kết thúc 9 tháng đầu năm 2022, với lợi nhuận trước thuế hơn 190 tỷ đồng, DIG mới đạt 10% kế hoạch lợi nhuận năm và cách rất xa mục tiêu lãi trước thuế mà lãnh đạo công ty này cam kết.