TCDN - Thanh tra Bộ Xây dựng vừa ban hành 15 kết luận thanh tra liên quan tới công tác quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì chung cư tại 22 dự án nhà ở chung cư trên địa bàn Hà Nội, qua đó yêu cầu các chủ dự án trả lại cư dân 250 tỉ đồng quỹ bảo trì.

Theo đó, Thanh tra Bộ Xây dựng yêu cầu chủ đầu tư các dự án phải chuyển trả cho ban quản trị 22 tòa nhà chung cư 250 tỉ đồng tiền quỹ bảo trì để quản lý và sử dụng theo đúng quy định pháp luật về nhà ở.

Trong quá trình thanh tra, Thanh tra Bộ Xây dựng đã phát hiện nhiều chủ dự án, ban quản trị tòa nhà vi phạm, thiếu sót, tồn tại trong công tác quản lý, sử dụng kinh phí bảo trì phần sở hữu chung nhà chung cư.

Đến thời điểm thanh tra, nhiều chủ dự án vẫn quản lý kinh phí bảo trì các tòa nhà, gửi không kỳ hạn tại ngân hàng để thu lãi suất.

Có chủ đầu tư chậm bàn giao quỹ bảo trì chung cư, bàn giao không đầy đủ kinh phí bảo trì chung cư. Tại nhiều khu nhà ở chung cư, chủ đầu tư và ban quản trị không thống nhất được việc phân chia diện tích chung - riêng, diện tích chủ đầu tư được giữ lại, dẫn đến không quyết toán được, chậm bàn giao kinh phí bảo trì từ 1 - 3 năm.

Theo Thanh tra Bộ Xây dựng, hầu hết các nhà chung cư được thanh tra chưa quyết toán kinh phí bảo trì các tòa nhà chung cư. Nguyên nhân do chủ dự án chưa nhận thức pháp luật, chủ dự án và ban quản trị tòa nhà chưa tìm được tiếng nói chung để đi đến thống nhất, phân chia diện tích chung - riêng, diện tích chủ đầu tư được giữ lại.

Đây cũng là những nguyên nhân chính dẫn đến việc tranh chấp, khiếu nại kéo dài tại hàng loạt dự án chung cư cao tầng tại Hà Nội thời gian qua. Thanh tra Bộ Xây dựng đã yêu cầu chủ dự án 22 tòa nhà chung cư chuyển trả cho ban quản trị tòa nhà chung cư 250 tỉ đồng tiền quỹ bảo trì.

Đơn cử, tại dự án chung cư CapitaLand - Hoàng Thành (Seasons Avenue) của Công ty TNHH Đầu tư CapitaLand - Hoàng Thành, tổng kinh phí bảo trì đã thu được của các căn hộ là 70 tỷ đồng. Tuy nhiên, chủ đầu tư mới bàn giao cho ban quản trị 30,5 tỷ đồng, còn lại số tiền chưa bàn giao cho ban quản trị là 43,2 tỷ đồng. Mặc dù Ban quản trị liên tục yêu cầu chủ đầu tư chuyển trả toàn bộ phần kinh phí bảo trì còn lại xong đến tháng 3/2021, chủ đầu tư và ban quản trị vẫn chưa thống nhất được các khoản mục.

Tại các dự án gồm Dự án nhà ở 90 Nguyễn Tuân (phường Thanh Xuân Trung, Thanh Xuân, Hà Nội), Dự án cho cán bộ nhân viên của Thông tấn xã Việt Nam tại CT1 Kim Văn Kim Lũ (Hoàng Mai); Dự án cụm chung cư Văn phòng quốc hội (Nam Từ Liêm, Hà Nội) do Công ty Cổ phần Đầu tư đô thị và khu công nghiệp sông Đà 7 làm chủ đầu tư cũng tồn tại nhiều khuyết điểm như mở tài khoản để gửi kinh phí bảo trì tại Ngân hàng chưa kịp thời so với quy định. 

Tại dự án Văn Phú Victoria do Công ty Cổ phần Đầu tư Văn Phú Invest làm chủ đầu tư, kinh phí bảo trì đã thu là 59,8 tỷ đồng. Chủ đầu tư mới bàn giao kinh phí bảo trì khu căn hộ tiền gốc là 38,9 tỷ đồng và lãi 4,4 tỷ đồng, còn kinh phí bảo trì phần diện tích chung khối đế thương mại 27 tỷ đồng chủ đầu tư và ban quản trị vẫn chưa thống nhất được xác định tỷ lệ chuyển giao. 

Hay tại, dự án khu nhà ở xã hội Hope Residences (Long Biên, Hà Nội), chủ đầu tư Công ty Cổ phần phát triền nhà Phúc Đồng đã thu phí bảo trì là 22 tỷ đồng, tuy nhiên chủ đầu tư đã không đóng 2% kinh phí bảo trì này vào tài khoản kinh phí bảo trì là thực hiện chưa đúng với quy định. 

Tương tự, tại dự án Chung cư Riverside Garden (Vũ Tông Phan, Thanh Xuân, Hà Nội) do Công ty Cổ phần Tập đoàn Videc làm chủ đầu tư, công trình được đưa vào sử dụng từ ngày 28/8/2018, kinh phí bảo trì 27 tỷ đồng. Chủ đầu tư không mở tài khoản kinh phí bảo trì có kỳ hạn là không đúng quy định. Chủ đầu tư bàn giao chậm, bàn giao không đầy đủ kinh phí bảo trì khu căn hộ cho ban quản trị. Tại thời điểm thanh tra tháng 12/2020, chủ đầu tư không bàn giao tiền gốc còn lại 13,2 tỷ đồng cho ban quản trị…

Bên cạnh đó, Chánh thanh tra Bộ Xây dựng Nguyễn Ngọc Tuấn cũng đã ra Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với 7 chủ đầu tư với số tiền là 820 triệu đồng và buộc áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả, tháo dỡ ngay phần lấn chiếm không gian sử dụng chung để trả lại cho cư dân.

Nhằm siết chặt việc quản lý kinh phí bảo trì, mới đây, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều Nghị định số 99/2015 của Chính phủ quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Nhà ở.

Điều 37 quy định chi tiết về thủ tục cưỡng chế bàn giao kinh phí bảo trì phần sở hữu chung của nhà chung cư. Trường hợp chủ đầu tư không bàn giao kinh phí bảo trì theo quy định thì Ban quản trị nhà chung cư có văn bản đề nghị Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh nơi có nhà chung cư yêu cầu chủ đầu tư bàn giao theo quy định. Trong thời hạn 10 ngày, Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh có văn bản yêu cầu tổ chức tín dụng cung cấp thông tin về số tài khoản và số tiền trong tài khoản. Tổ chức tín dụng có trách nhiệm cung cấp thông tin này.

Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh ban hành quyết định cưỡng chế thu hồi kinh phí bảo trì để bàn giao cho Ban quản trị nhà chung cư.

Trong trường hợp chủ đầu tư có tài khoản kinh doanh nhưng không còn tiền hoặc không còn đủ tiền để khấu trừ theo quy định thì Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh chỉ đạo Sở Xây dựng chủ trì, phối hợp với cơ quan công an và cơ quan liên quan kiểm tra, xác định cụ thể diện tích nhà, đất của chủ đầu tư tại dự án nơi có nhà chung cư hoặc tại dự án khác để thực hiện việc kê biên và tổ chức bán đấu giá, thu hồi kinh phí bảo trì.