TCDN -

Nguồn vốn quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện sẽ được công ty quản lý đầu tư trên thị trường chứng khoán, vậy có khả năng quỹ thua lỗ hay không?

Mới đây, Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD), Công ty cổ phần Quản lý quỹ đầu tư Việt Nam (VFM) và Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) đã ký kết bản ghi nhớ về phát triển và cung cấp dịch vụ quản lý tài khoản cá nhân và giám sát cho quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện.

Sự hợp tác này hướng tới việc các quỹ hưu trí do VFM thành lập và quản lý sẽ sử dụng dịch vụ quản trị tài khoản hưu trí cá nhân do VSD cung cấp và được giám sát bởi BIDV.

Quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện sẽ được hình thành để cung cấp một hình thức đóng góp và đầu tư mới cho người lao động với mục tiêu nâng cao nguồn thu nhập khi nghỉ hưu, bên cạnh nguồn thu nhập từ nhận chi trả của Bảo hiểm Xã hội.

Theo quy định, quỹ này chỉ được đầu tư vào 3 loại tài sản, đó là tiền gửi tại các ngân hàng thương mại, trái phiếu chính phủ và chứng chỉ quỹ đầu tư chứng khoán.

Quỹ sẽ đầu tư vào 3 loại tài sản, đó là tiền gửi tại các ngân hàng thương mại, trái phiếu chính phủ và chứng chỉ quỹ đầu tư chứng khoán. Ảnh minh họa

Cần có ràng buộc pháp lý

Trao đổi với Đất Việt về vấn đề này, PGS.TS Nguyễn Hữu Tri, Viện phó phụ trách Viện Xã hội học và Khoa học quản lý, nguyên Viện trưởng Viện Khoa học hành chính, Trưởng khoa Quản lý hành chính, Học viện hành chính Quốc gia cho biết:

Về bản chất, việc lập quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện là một hình thức nhằm huy động vốn trong dân. Người dân góp tiền vào để công ty quản lý quỹ giữ hộ, sau đó công ty này tiếp tục dùng khoản tiền của người dân đóng góp để đầu tư, kinh doanh sau đó trả lại cho người người dân khi đến hạn.

''Thông thường một công ty sẽ có 3 loại hình tổ chức cơ bản, thứ nhất là cơ quan nhà nước, sử dụng nguồn vốn từ ngân sách. Thứ hai là các đơn vị sự nghiệp, hoạt động dựa trên nguồn vốn xã hội hóa, thực hiện chức năng chính là dịch vụ công như giáo dục, nghiên cứu khoa học... Thứ ba là doanh nghiệp tư nhân, chức năng chính là kinh doanh. Quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện thuộc loại hình thứ ba.

Chính vì quỹ này được quản lý bởi một doanh nghiệp tư nhân, hơn nữa khoản tiền mà người dân đóng góp sẽ được công ty này sử dụng để kinh doanh nên rất khó có thể khẳng định tài sản của người dân được đảm bảo an toàn.

Giả sử tôi có một khoản tiền nào đó, tôi đóng góp vào quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện, thế nhưng tôi không biết nó chắc chắn hay không chắc chắn, tài năng kinh doanh của các anh có đảm bảo được hay không? Khi anh bị thua lỗ hoặc gặp phải sự cố nào đó thì tôi sẽ mất trắng khoản tiền của mình hay sao?'', ông Tri đặt câu hỏi.

Do đó, theo TS. Tri, vấn đề đặt ra đối với công ty quản lý quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện đó là, làm thế nào để đảm bảo an toàn cho khoản tiền mà người dân đóng góp trước những rủi ro, biến động của thị trường. Cần thiết phải có một ràng buộc về mặt pháp lý, cơ chế kiểm soát công khai, minh bạch trong trường hợp này.

Một vấn đề khác được Viện phó phụ trách Viện Xã hội học và Khoa học quản lý nêu ra đó là, việc thành lập quỹ hưu trí tự nguyện có khả thi không khi đã có quỹ bảo hiểm xã hội? Bên cạnh đó, người dân cũng có nhiều sự lựa chọn để đầu tư một cách an toàn, tiện lợi chứ không phải chỉ riêng quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện.

''Đã là về hưu, thời gian của họ không còn nhiều, hầu hết họ sẽ chọn một phương án an toàn để đảm bảo cho bản thân lúc đau ốm, già yếu. Người ta sẽ không muốn đầu tư một cách mạo hiểm.

Một công ty tư nhân đứng ra thành lập và quản lý quỹ có thể chi trả song song với quỹ BHXH có vẻ không được đúng cho lắm. Giả sử đó là một doanh nghiệp nhà nước, hoạt động dựa trên nguồn ngân sách thì có thể chấp nhận được.

Như bản thân tôi đã nghỉ hưu, giả sử tôi có một khoản tiền thì tôi sẽ xem một ngân hàng nào đó có cái lãi suất tương đối cao để gửi thay vì mang đi đầu tư, tâm lý chung là vậy'', ông Tri nêu quan điểm.

Nhà nước phải bảo trợ

Một trong những vấn đề người dân quan tâm khi quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện đi vào hoạt động là tính an toàn của quỹ. Nhiều người băn khoăn, nguồn vốn quỹ hưu trí bổ sung tự nguyện sẽ được công ty quản lý quỹ thực hiện đầu tư trên thị trường chứng khoán, vậy có khả năng quỹ thua lỗ hay không?

Về vấn đề này, PGS. TS Nguyễn Văn Định - Chủ nhiệm bộ môn Kinh tế Bảo hiểm, Đại học Kinh tế Quốc dân Hà Nội cho rằng, đã liên quan đến hưu trí, do nhà nước thực hiện bao giờ nhà nước cũng phải bảo trợ cho quỹ. Do vậy theo ông trong trường hợp này sẽ không có vấn đề gì.

''Quỹ hưu trí là một nguồn tiền rất lớn, đến khi có tuổi thì người ta mới nhận, cho nên kiểu gì cũng phải đầu tư. Lâu nay quỹ bảo hiểm xã hội bắt buộc người ta cứ ỷ lại vào 3 nguyên tắc an toàn đặt lên hàng đầu. Nghĩa là đặt khả năng thanh khoản lên trên, hiệu quả đặt ở dưới, đầu tư theo kiểu chỉ định cho nên nó không có hiệu quả.

Bây giờ để phân tán rủi ro thì người ta phải lựa chọn nhiều hình thức đầu tư. Trong đó một phần cho ngân hàng thương mại vay thì ngân hàng thương mại phần lớn là vốn của nhà nước, một phần mua trái phiếu Chính phủ, hai hạng mục đầu tư này cũng không ngại.

Do đó phải có một khoản đầu tư chứng khoán hoặc đầu tư sang hạng mục khác như bất động sản... Thế nhưng, phải kiểm tra theo dõi thường xuyên, tránh thất thoát'', TS. Định lưu ý.

Theo Đất việt