TCDN - Đa số người dân và giới lao động thích thứ Sáu, trừ những nhân viên của giới ngân hàng, quan chức giám sát ngành này và các luật sư.

Khi giới ngân hàng gặp rắc rối, việc này có xu hướng xảy ra vào thứ Sáu. CNN trích thống kê của Kobeissi Letter – tổ chức chuyên cung cấp thông tin về thị trường vốn toàn cầu - cho thấy tuyên bố ngừng hoạt động của giới ngân hàng đã diễn ra nhiều lần vào thứ Sáu.

Ngày 14/3/2008: Bear Stearns chịu cú sốc từ khủng hoảng thanh khoản, phải nhận cứu trợ từ Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed) tại New York và JPMorgan.

Ngày 12/9/2008: Ngày giao dịch cuối cùng của Lehman Brothers trước khi ban lãnh đạo tuyên bố phá sản vào ngày 15/9.

Ngày 26/9/2008: Washington Mutual nộp đơn xin phá sản, đánh dấu vụ sụp đổ ngân hàng lớn nhất tại Mỹ.

Ngày 10/3/2023: Silicon Valley Bank bị giới chức đóng cửa. Đây là vụ sụp đổ lớn thứ hai lịch sử giới ngân hàng Mỹ. Cũng vào ngày này, Signature Bank bị người gửi rút ra 10 tỷ USD và bị giới chức đóng cửa 2 ngày sau đó.

Ngày 17/3/2023: UBS thông báo sẽ mua Credit Suisse để ngăn ngân hàng này sụp đổ.

Vì sao các sự kiện đáng quên của giới ngân hàng Mỹ thường xảy ra vào Thứ Sáu? Câu trả lời rất đơn giản. Đó là nếu xảy ra vào thứ 6, các sự kiện này sẽ ít gây hỗn loạn hơn.

Giới chức không muốn người dân lo sợ và làm lan truyền tâm lý hoảng loạn. Khi một ngân hàng gặp rắc rối, giới chức muốn có đủ thời gian để lập kế hoạch tiếp quản và khiến việc này lắng xuống khi mọi người đang nghỉ cuối tuần.

"Trước đây, phần lớn ngân hàng không làm việc vào cuối tuần. Vì thế, nếu giới chức đóng cửa nhà băng này vào ngày thứ Sáu, Công ty Bảo hiểm Tiền gửi Liên bang Mỹ (FDIC) sẽ có 60 giờ để đảo ngược tình thế và khôi phục hoạt động của ngân hàng đó vào tuần sau", David Barr – người phát ngôn của FDIC – cơ quan giám sát các vụ tiếp quản ngân hàng – nói với CNN.

"Khi đó, một nhóm 45-60 người sẽ đi vào các ngân hàng, mang theo máy tin, máy tính, máy photocopy, hộp đựng. Hiện tại số người trong nhóm chúng tôi đã giảm. Chúng tôi có thể xử lý phần lớn công việc từ nhà hoặc trên văn phòng", ông nói.

Những người giảm sát các vụ tiếp quản ngân hàng sẽ phải thức xuyên đêm để rà soát các tài khoản của ngân hàng vừa bị đóng cửa, tìm ra tài sản có thể thanh lý. Mục tiêu cuối cùng là giúp nhà băng này sẵn sàng mở cửa lại vào sáng thứ Hai tiếp theo, lý tưởng nhất là với chủ sở hữu mới.

"Công việc này đòi hỏi thay thế rất nhiều vật dụng có tên ngân hàng cũ, từ poster, quầy giao dịch. Giấy tờ, quảng cáo và cả nhân sự của ngân hàng mới sau đó sẽ thế chỗ", Slate cho biết trong cuộc khủng hoảng tài chính 2008.

Dù vậy, Barr nói rằng việc ngân hàng sụp đổ vẫn có thể xảy ra vào bất kỳ ngày nào trong tuần, đặc biệt là nếu vấn đề phát sinh đột ngột. Ví dụ, năm 1999, First National Bank ngừng hoạt động vào ngày thứ Tư. "Một vụ lừa đảo khổng lồ đã diễn ra và nửa tài sản của ngân hàng mất tích. Vì thế, họ phải ngừng ngay thứ Tư", ông nhớ lại.

Các rắc rối tại Silicon Valley Bank cũng xuất hiện rất nhanh. Sự hoảng loạn lan truyền trên mạng xã hội khiến người gửi đổ xô rút 42 tỷ USD chỉ trong ngày 9/3. Đến sáng hôm sau, SVB dự báo họ có thể bị rút 100 tỷ USD. "Họ không đủ tài sản đảm bảo để vay Cục Dự trữ liên bang Mỹ (Fed)", Phó chủ tịch phụ trách giám sát của Fed giải thích trong phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ vài hôm trước.

Vì thế, thay vì đợi đến cuối ngày, giới chức California đã can thiệp ngay trưa ngày 10/3. FDIC tiếp quản SVB.

Đến tối 12/3, giới chức Mỹ công bố áp dụng "ngoại lệ rủi ro hệ thống" với cả Silicon Valley Bank và Signature Bank, cho phép FDIC bảo hiểm cho toàn bộ tiền gửi tại đây, kể cả những khoản từ 250.000 USD trở lên.

Fed cũng thông báo sẽ lập "Chương trình cấp vốn ngân hàng", cung cấp khoản vay cho các ngân hàng với điều khoản nới lỏng hơn bình thường. Quan chức Fed cho rằng chương trình này có quy mô đủ lớn để bảo vệ các khoản tiền gửi không được bảo đảm trong hệ thống ngân hàng Mỹ. Bộ Tài chính cũng sẽ "dành ra 25 tỷ USD từ Quỹ Bình ổn Hối đoái" cho chương trình của Fed.

Những biện pháp này đã phát huy tác dụng. Dù người dân vẫn tiếp tục rút tiền khỏi các ngân hàng Mỹ, tốc độ đã chậm lại so với thời điểm SVB và Signature mới sụp đổ. Giới chức tài chính Mỹ tuần này cũng khẳng định việc rút tiền đã ổn định lại.