NSNN: Vượt kế hoạch, đảm bảo bền vững
TCDN - Trong 3 năm 2016 - 2018, thu NSNN đều vượt dự toán, đạt khoảng 54 - 55% kế hoạch của 5 năm 2016 - 2020; tính bền vững của NSNN được củng cố, góp phần duy trì ổn định vĩ mô
Dự toán NSNN giai đoạn 2019 - 2021 (Ảnh: Ngọc Mai)
Một số chỉ tiêu đạt trước thời hạn
Trong phiên thảo luận sáng 29/10 của Quốc hội tại hội trường về Kết quả thực hiện dự toán ngân sách nhà nước năm 2018; dự toán NSNN và phương án phân bổ ngân sách trung ương năm 2019, kê hoach tai chính - NSNN quôc gia 3 năm 2019 - 2021… Bộ trưởng Bộ Tài chí́nh Đinh Tiến Dũng đã tham gia giải trình làm rõ một số nội dung các đại biểu Quốc hội quan tâm.
Theo Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, những kết quả đạt được trong 3 năm 2016 - 2018 là khá tí́ch cực; một số chỉ tiêu đã đạt được trước thời hạn; tí́nh bền vững của NSNN được củng cố, góp phần duy trì ổn định vĩ mô.
Thu NSNN 3 năm đều vượt dự toán, (trong khi giá trị GDP đạt 52 - 53% kế hoạch). Tỷ trọng thu nội địa tăng từ 75% năm 2015 lên gần 82% năm 2018; trong khi quy mô thu ngân sách bình quân 3 năm 2016 - 2018 bằng 1,5 lần của bình quân giai đoạn 2011 - 2015. Tỷ trọng thu dầu thô và thu từ hoạt động xuất nhập khẩu giảm từ 23% xuống còn 18% trong cùng kỳ. Cùng với một số nguồn thu từ khai thác khoáng sản, bán tài sản nhà nước khác, tỷ trọng khoản thu tiền sử dụng đất trong thu nội địa đang có xu hướng giảm, từ mức khoảng 11% năm 2016, 12% năm 2017, xuống còn 10,6% năm 2018 và dự kiến giảm còn khoảng 6,7% năm 2020. Đối với một số địa phương, các nguồn thu này đã giảm mạnh thời gian qua.
Kết quả cơ cấu lại chi NSNN cũng tí́ch cực, sớm đạt yêu cầu của Quốc hội. Tỷ trọng chi đầu tư phát triển tăng từ 17% (năm 2015) dự kiến lên tới 27 - 28% ước thực hiện 3 năm 2016 - 2018, cao hơn yêu cầu của Quốc hội. Chi thường xuyên đã giảm xuống 63%, trong khi vẫn điều chỉnh tiền lương bình quân 7%/năm, cùng với triển khai chí́nh sách nghèo đa chiều, an sinh xã hội, đảm bảo an ninh - quốc phòng...
Bội chi NSNN được kiểm soát chặt chẽ cả số tuyệt đối và tỷ lệ so GDP. Năm 2018 dự kiến còn 3,67% GDP.
Kiểm soát chặt chẽ các khoản nợ công; bố trí́ trả nợ đầy đủ. Nhờ vậy, tốc độ tăng nợ công đã giảm gần một nửa, góp phần đưa tỷ lệ nợ công giảm từ mức 63,7%GDP năm 2016 còn 61,4%GDP năm 2018 và dự kiến xuống 60,8% năm 2020.
Liên quan đến thực hiện và giao dự toán thu từ các khu vực kinh tế và một số địa phương trọng điểm thu, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết, năm 2018, Chí́nh phủ đang báo cáo ước thu từ khu vực doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đạt 97,1% dự toán; thu từ khu vực doanh nghiệp FDI đạt 84,9%; thu từ khu vực kinh tê ngoài quốc doanh đạt 97,8% dự toán. Nguyên nhân chủ yếu do dự toán năm 2018 tí́nh cao: khu vực DNNN tăng 13,1% so với năm 2017; khu vực FDI tăng 30,1%; khu vực kinh tế ngoài quốc doanh tăng 20,4%.
Trên cơ sở những kết quả đạt được, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, trong trường hợp không có những biến động lớn, cùng với dự toán ngân sách nhà nước năm 2019 đang trình Quốc hội, các mục tiêu cơ bản của Kế hoạch tài chí́nh 5 năm giai đoạn 2016 - 2020 sẽ cơ bản được hoàn thành.
Bên cạnh đó, còn do số ước năm 2017 cao (thực hiện thu năm 2017 từ 3 khu vực này thấp hơn trên 34 nghìn tỷ đồng so với nền ước tại thời điểm tí́nh dự toán năm 2018). Mặc dù không đạt dự toán, nhưng thu NSNN từ 3 khu vực kinh tế năm 2018 vẫn tăng trưởng khá (khu vực DNNN ước tăng 9,7%; khu vực FDI tăng 10,4%; khu vực ngoài quốc doanh tăng 17,7%), tí́nh chung 3 khu vực tăng khoảng 12,8%, là mức tí́ch cực so với đánh giá tăng trưởng kinh tế đạt khoảng trên 6,7% và lạm phát khoảng 4%”, Bộ trưởng khẳng định.
Dự toán đã sát hơn với thực tế
Cân đối NSNN 2018 - 2019 (Ảnh: Ngọc Mai)
Theo Bộ trưởng, để đạt được kết quả trên, ngoài sự chỉ đạo quyết liệt của Chí́nh phủ, còn có phần đóng góp lớn của các địa phương, đặc biệt là 16 địa phương có điều tiết thu về ngân sách trung ương (chiếm trên 70% tổng thu nội địa). Đây là các địa phương có quy mô kinh tế lớn, công nghiệp và dịch vụ tăng trưởng khá, có nhiều dư địa thu ngân sách...
Do đó, khi xây dựng dự toán thu, Chí́nh phủ giao cho các địa phương này ở mức phấn đấu cao hơn mức bình quân chung trên cơ sở yêu cầu bám sát thực tế phát triển kinh tế trên địa bàn và đẩy mạnh công tác quản lý thu, chống thất thu, xử lý thu hồi nợ thuế.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, vẫn có khác biệt giữa thực tế và dự báo, dẫn đến việc hoàn thành dự toán thu ở một số địa phương khó khăn. Theo Bộ trưởng, nhìn tổng thể thu NSNN cả nước, việc giao dự toán thu đã dần sát hơn với thực tế.
Tiếp thu ý kiến của Quốc hội, qua kinh nghiệm triển khai dự toán 3 năm 2016 - 2018, dự toán thu NSNN năm 2019 giao cho các địa phương đã có sự điều chỉnh sát với thực tế phát sinh trên địa bàn.
Về ý kiến liên quan đến tí́nh nhất quán trong ban hành và thực hiện chí́nh sách, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh, trong điều kiện cắt giảm thuế quan do hội nhập quốc tế, giảm nguồn thu ngân sách Trung ương do giá dầu thô giảm, việc phải điều chỉnh lại các chí́nh sách thuế là hợp lý. Nghị quyết 25/2016/QH14 và Nghị quyết 7-NQ/TW, trong các giải pháp thực hiện có giải pháp điều chỉnh và bổ sung 8 luật thuế, trong đó có thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên và nghiên cứu để trình cấp thẩm quyền ban hành thuế tài sản.
Thời gian qua, bám sát chương trình hành động của Chí́nh phủ về triển khai thực hiện Nghị quyết 7-NQ/TW Bộ Chí́nh trị và 5/2016/ QH14 Quốc hội đang quyết liệt tổng kết đánh giá các luật thuế này cũng như tổng kết các kinh nghiệm quốc tế. Theo tinh thần chung là điều chỉnh chí́nh sách thuế đảm bảo tí́nh trung lập của thuế cũng như mở rộng cơ sở thu, bám sát khuyến nghị của IMF. Qua tổng kết đánh giá cho thấy, trong chí́nh sách thuế còn lồng ghép nhiều chí́nh sách an sinh xã hội, kể cả chí́nh sách ưu đãi về thuế để thu hút đầu tư theo quy mô vốn, vùng miền, công nghệ, sản phẩm...
Bộ Tài chí́nh sẽ tổng kết đánh giá, báo cáo Quốc hội. Theo đó, phải đảm bảo điều chỉnh chí́nh sách thuế nhưng đảm bảo tỷ lệ theo huy động cho ngân sách nhà nước, tức là đảm bảo nguồn thu ngân sách nhà nước đồng thời tăng cường cải cách thủ tục hành chí́nh trong lĩnh vực thuế để tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất kinh, doanh và đảm bảo hài hòa cũng như phù hợp các sắc thuế của Việt Nam và thông lệ quốc tế.
Dự toán đã sát hơn với thực tế
Cân đối NSNN 2018 - 2019 (Ảnh: Ngọc Mai)
Theo Bộ trưởng, để đạt được kết quả trên, ngoài sự chỉ đạo quyết liệt của Chí́nh phủ, còn có phần đóng góp lớn của các địa phương, đặc biệt là 16 địa phương có điều tiết thu về ngân sách trung ương (chiếm trên 70% tổng thu nội địa). Đây là các địa phương có quy mô kinh tế lớn, công nghiệp và dịch vụ tăng trưởng khá, có nhiều dư địa thu ngân sách...
Do đó, khi xây dựng dự toán thu, Chí́nh phủ giao cho các địa phương này ở mức phấn đấu cao hơn mức bình quân chung trên cơ sở yêu cầu bám sát thực tế phát triển kinh tế trên địa bàn và đẩy mạnh công tác quản lý thu, chống thất thu, xử lý thu hồi nợ thuế.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, vẫn có khác biệt giữa thực tế và dự báo, dẫn đến việc hoàn thành dự toán thu ở một số địa phương khó khăn. Theo Bộ trưởng, nhìn tổng thể thu NSNN cả nước, việc giao dự toán thu đã dần sát hơn với thực tế.
Tiếp thu ý kiến của Quốc hội, qua kinh nghiệm triển khai dự toán 3 năm 2016 - 2018, dự toán thu NSNN năm 2019 giao cho các địa phương đã có sự điều chỉnh sát với thực tế phát sinh trên địa bàn.
Về ý kiến liên quan đến tí́nh nhất quán trong ban hành và thực hiện chí́nh sách, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng nhấn mạnh, trong điều kiện cắt giảm thuế quan do hội nhập quốc tế, giảm nguồn thu ngân sách Trung ương do giá dầu thô giảm, việc phải điều chỉnh lại các chí́nh sách thuế là hợp lý. Nghị quyết 25/2016/QH14 và Nghị quyết 7-NQ/TW, trong các giải pháp thực hiện có giải pháp điều chỉnh và bổ sung 8 luật thuế, trong đó có thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, thuế bảo vệ môi trường, thuế tài nguyên và nghiên cứu để trình cấp thẩm quyền ban hành thuế tài sản.
Thời gian qua, bám sát chương trình hành động của Chí́nh phủ về triển khai thực hiện Nghị quyết 7-NQ/TW Bộ Chí́nh trị và 5/2016/ QH14 Quốc hội đang quyết liệt tổng kết đánh giá các luật thuế này cũng như tổng kết các kinh nghiệm quốc tế. Theo tinh thần chung là điều chỉnh chí́nh sách thuế đảm bảo tí́nh trung lập của thuế cũng như mở rộng cơ sở thu, bám sát khuyến nghị của IMF. Qua tổng kết đánh giá cho thấy, trong chí́nh sách thuế còn lồng ghép nhiều chí́nh sách an sinh xã hội, kể cả chí́nh sách ưu đãi về thuế để thu hút đầu tư theo quy mô vốn, vùng miền, công nghệ, sản phẩm...
Bộ Tài chí́nh sẽ tổng kết đánh giá, báo cáo Quốc hội. Theo đó, phải đảm bảo điều chỉnh chí́nh sách thuế nhưng đảm bảo tỷ lệ theo huy động cho ngân sách nhà nước, tức là đảm bảo nguồn thu ngân sách nhà nước đồng thời tăng cường cải cách thủ tục hành chí́nh trong lĩnh vực thuế để tạo điều kiện thuận lợi cho sản xuất kinh, doanh và đảm bảo hài hòa cũng như phù hợp các sắc thuế của Việt Nam và thông lệ quốc tế.
Báo in Tạp chí TCDN Tháng 11/2018
Bạn đang đọc bài viết
NSNN: Vượt kế hoạch, đảm bảo bền vững tại chuyên mục
Tin tức
của Tạp chí Tài chính doanh nghiệp. Liên hệ cung cấp thông tin và gửi tin bài cộng tác:
email: [email protected], hotline: 086 508 6899
