TCDN - Tổng kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, vụ việc SCB không thuộc phạm vi của kiểm toán nhà nước. Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Tài chính cho biết, Kiểm toán Nhà nước dù không kiểm toán SCB nhưng đã kiến nghị và lưu ý về SCB.

Theo đại biểu Mai Văn Hải (Thanh Hóa), vụ việc của ngân hàng SCB xảy ra trong thời gian vừa qua được cử tri và nhân dân đặc biệt quan tâm, theo dõi. Đại biểu Mai Văn Hải chia sẻ, theo thông tin đại chúng cho thấy nhiều công ty kiểm toán đã kiểm toán, báo cáo tài chính của SCB tuy nhiên không phát hiện ra được dấu hiệu bất thường tại ngân hàng này. Đại biểu đề nghị Tổng kiểm toán cho biết vai trò, trách nhiệm của Kiểm toán Nhà nước đối với các vụ việc như vụ việc của ngân hàng SCB vừa qua? 

Tổng kểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn nêu rõ, SCB bị truy tố và xét xử với 3 tội danh. Một là, thao túng thị trường chứng khoán; hai là chiếm đoạt tài sản; ba là nhận và đưa hối lộ.

"Việc này không liên quan gì đến Kiểm toán nhà nước, vì họ không thuộc đối tượng, không thuộc phạm vi. Theo quy định của Luật Kiểm toán thì đây là công ty đại chúng và SCB thuộc đối tượng bắt buộc phải kiểm toán độc lập và trách nhiệm này thuộc về các doanh nghiệp kiểm toán độc lập đã cung cấp dịch vụ kiểm toán với kiểm toán báo cáo của SCB", Tổng kiểm toán Nhà nước Ngô Văn Tuấn nói.

Nói thêm về vấn đề kiểm toán, Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc cho biết, đối với hệ thống kiểm toán, chúng ta có 2 hệ thống kiểm toán. Thứ nhất, Kiểm toán Nhà nước là cơ quan kiểm toán độc lập, do Quốc hội thành lập và thực hiện theo pháp luật. Kiểm toán Nhà nước với nguyên tắc và phạm vi thực hiện sẽ tiến hành hoạt động kiểm toán đối với những đơn vị có tài sản, có tiền của nhà nước. 

Theo đánh giá của Bộ trưởng Bộ Tài chính, Kiểm toán Nhà nước có quy trình chặt chẽ, chất lượng tốt; việc áp dụng công nghệ cao, công nghệ thông tin trong kiểm toán đang được thực hiện rất nổi trội. Đây là một trong những cơ quan hàng đầu trong thực hiện kiểm toán và thanh tra về đầu tư.

Nhánh thứ hai là hệ thống kiểm toán độc lập, thực hiện theo luật kiểm toán độc lập. Tức là cung cấp các dịch vụ kiểm toán cho các doanh nghiệp. Tổ chức cung cấp này gồm những người hành nghề kiểm toán độc lập; doanh nghiệp kiểm toán độc lập; các doanh nghiệp nước ngoài có chi nhánh kiểm toán đặt tại Việt Nam. Những đối tượng này sẽ thực hiện hợp đồng kiểm toán để thực hiện dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính; kiểm toán dự án đầu tư hoặc kiểm toán một công việc mà do doanh nghiệp thuê. Kiểm toán độc lập sẽ phối hợp với Kiểm toán nhà nước thông qua vấn đề hợp đồng, trưng dụng để thực hiện kiểm toán theo yêu cầu của Kiểm toán nhà nước.

Theo Bộ trưởng, Bộ Tài chính thực hiện đúng quy định của Luật Kiểm toán nhà nước về quản lý chất lượng kiểm toán; Bộ không trực tiếp thực hiện kiểm toán. Theo đó, Bộ Tài chính quản lý chất lượng kiểm toán thông qua việc ban hành các cơ chế, chính sách, ban hành chiến lược, thanh tra, kiểm tra, giám sát đối với các tổ chức kiểm toán này.

Bộ trưởng Hồ Đức Phớc cho biết, trong 2 năm vừa qua, Bộ Tài chính đã tiến hành thanh tra, kiểm tra 20 doanh nghiệp kiểm toán; kiểm tra 62 hồ sơ kiểm toán. Đến năm 2024, Bộ đã đưa ra kế hoạch sẽ thực hiện kiểm tra 20 đến 24 doanh nghiệp, trong đó có 8 doanh nghiệp có lợi ích công chúng trong lĩnh vực chứng khoán. Như vây, Bộ đã tập trung nâng cao chất lượng kiểm toán độc lập thông qua bồi dưỡng, tập huấn, cấp phép và thanh tra, kiểm tra đúng theo quy định của pháp luật.

Về vụ việc SCB, Bộ trưởng Bộ Tài chính nói, "khi kiểm toán về Ngân hàng Nhà nước thì Kiểm toán nhà nước mặc dù không kiểm toán SCB nhưng đã kiến nghị và lưu ý đối với SCB".

Đối với kiểm toán độc lập giai đoạn 2012-2016, SCB đã thuê công ty kiểm toán nước ngoài là Ernst & Young thực hiện kiểm toán; năm 2017 - 2019 công ty kiểm toán Deloitt là công ty kiểm toán của nước ngoài thực hiện và đến giai đoạn 2020-2022công ty kiểm toán KPMG thực hiện.

Bộ trưởng cho biết, trong quá trình thực hiện kiểm toán này có những thiếu sót, có những sai phạm hay có những vấn đề mà cơ quan điều tra và các cơ quan công tố đã điều tra xử lý vụ án.

Lãnh đạo Bộ Tài chính khẳng định, trong thời gian tới sẽ tiếp tục nâng cao kiểm toán độc lập, phục vụ cho việc kiểm toán của các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn nhấn mạnh, hoạt động của Kiểm toán Nhà nước thời gian qua đã đạt được nhiều kết quả nổi bật, đã cung cấp những thông tin xác thực, chỉ ra nhiều hạn chế, bất cập, sai phạm, tham nhũng, lãng phí, tiêu cực trong hoạt động quản lý, điều hành, sử dụng tài chính công, tài sản công của các Bộ, ngành, địa phương, các đơn vị và có kiến nghị góp phần hoàn thiện chính sách, pháp luật.

Bên cạnh đó vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, bất cập. Kết quả thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán chưa đáp ứng yêu cầu đặt ra. Còn có kiểm toán viên vi phạm quy chế làm việc, quy tắc ứng xử, đạo đức nghề nghiệp. Còn một số trường hợp chồng chéo, trùng lặp trong hoạt động thanh tra, kiểm toán.

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị Tổng kiểm toán nhà nước, Chính phủ, các Bộ, ngành liên quan tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội, có những giải pháp hiệu quả để khắc phục, tập trung vào các vấn đề trọng tâm:

Thứ nhất, đề nghị Kiểm toán Nhà nước đẩy mạnh thực hiện Chiến lược phát triển Kiểm toán nhà nước đến năm 2030; tập trung kiểm toán theo kế hoạch đã được phê duyệt, nhất là những vấn đề dư luận xã hội, đại biểu Quốc hội và cử tri quan tâm. Đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các quy định của pháp luật về Kiểm toán nhà nước. Tăng cường thanh tra, kiểm tra, kiểm soát việc thực thi công vụ…

Thứ hai đề nghị các Bộ, ngành, địa phương, đơn vị được kiểm toán thực hiện đầy đủ, kịp thời các kết luận, kiến nghị kiểm toán; kiểm điểm trách nhiệm tổ chức, cá nhân và xử lý nghiêm các trường hợp chậm hoặc không thực hiện kết luận, kiến nghị kiểm toán.