TCDN - Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cáo buộc thủ tướng Australia nói dối mình về hợp đồng tàu ngầm trị giá 90 tỷ USD vào hồi tháng 9.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Thủ tướng Australia Scott Morrison cùng đến Rome, Italia dự hội nghị thượng đỉnh G20 cuối tuần trước. Đây là lần đầu tiên hai nhà lãnh đạo gặp gỡ kể từ khi chính quyền Morrison hủy hợp đồng mua tàu ngầm Pháp trị giá hàng tỷ đô la, tiếp sau thông báo thành lập một liên minh an ninh 3 bên mới giữa Australia với Mỹ và Anh (AUKUS) hồi tháng 9.

Reuters dẫn lời Tổng thống Pháp phát biểu trước một nhóm phóng viên Australia đến đưa tin về thượng đỉnh G20 ngày 31/10 rằng: "Tôi rất tôn trọng đất nước của các bạn. Tôi rất tôn trọng và dành nhiều tình hữu nghị cho người dân của đất nước các bạn. Tôi chỉ muốn nói rằng khi chúng ta tôn trọng, các bạn phải trung thực cũng như cư xử phù hợp và nhất quán với điều này".

Tổng thống Pháp đưa ra cáo buộc trên trong lúc trả lời phỏng vấn phóng viên Australia bên thềm hội nghị thượng đỉnh G20 tại Rome. Ông nói mình có “sự tôn trọng và tình bạn” rất lớn với đất nước và người dân Australia, nhưng sự tôn trọng ấy cần được hồi đáp.

Phát biểu tại một cuộc họp báo cùng ngày ở Rome, ông Morrison quả quyết bản thân không nói dối và ông đã giải thích với người đứng đầu Chính phủ Pháp rằng, các tàu ngầm thông thường không còn đáp ứng nhu cầu của Australia nữa. Thủ tướng Australia cũng thông báo, quá trình hàn gắn quan hệ song phương đã bắt đầu.

Căng thẳng giữa Canberra và Paris bắt nguồn từ việc Australia lập liên minh AUKUS với Anh và Mỹ, qua đó hủy hợp đồng đóng tàu ngầm chạy diesel đã ký với Pháp để theo đuổi tàu ngầm hạt nhân từ Mỹ. Pháp từng gọi hành động này là “cú đâm sau lưng”.

Tổng thống Macron tỏ ra nghi ngờ những chiếc tàu ngầm nguyên tử Australia đặt mua sẽ diễn ra đúng hẹn. Ông chúc Australia “may mắn” và chỉ ra rằng cần có giai đoạn đánh giá mức độ khả thi kéo dài 18 tháng.

Ngược lại, ông Morrison cho biết tự tin là việc mua tàu ngầm sẽ diễn ra đúng hẹn.

Sự leo thang căng thẳng giữa Pháp và Australia diễn ra trước thềm cuộc hội đàm giữa ngoại trưởng hai nước được tổ chức nhằm đưa mối quan hệ song phương về đúng quỹ đạo.

Trong lúc dự hội nghị thượng đỉnh G20 vào cuối tuần qua, Tổng thống Joe Biden có hành động hàn gắn quan hệ với ông Macron, thông qua việc thừa nhận rằng Mỹ đã “vụng về” trong thông báo về AUKUS.

Trước ống kính máy quay, ông Biden nói với người đồng cấp Pháp Macron rằng ông “tưởng Pháp đã được thông báo” về ý định của Australia “từ rất lâu” trước khi AUKUS được công bố.