TCDN - Sở Giao thông Vận tải Tp.HCM vừa trình UBND thành phố dự thảo kế hoạch triển khai hệ thống đường sắt đô thị, dựa trên Nghị quyết 188 của Quốc hội về cơ chế đặc thù nhằm đẩy nhanh tiến độ thực hiện.

Theo quy hoạch mạng lưới đường sắt đô thị Tp.HCM, metro số 2 là tuyến dài nhất với tổng chiều dài 48 km, đóng vai trò tuyến xuyên tâm quan trọng. Hiện tại, dự án metro số 2 được chia làm ba giai đoạn, trong đó giai đoạn 1 (Bến Thành - Tham Lương) đang triển khai. Dự án này được UBND Tp.HCM phê duyệt từ ngày 11/10/2010 với mức đầu tư ban đầu là 26.000 tỷ đồng, sau đó điều chỉnh lên gần 47.900 tỷ đồng vào năm 2019.

Giai đoạn 1 của tuyến metro số 2 dài hơn 11 km, trong đó có 9,2 km đi ngầm, phần còn lại trên cao và kết nối depot Tham Lương (quận 12). Tuyến này bao gồm 9 nhà ga ngầm và 1 nhà ga trên cao, khi hoàn thành sẽ kết nối khu vực trung tâm với phía tây bắc thành phố, góp phần giảm áp lực giao thông trên các tuyến đường chính như Cách Mạng Tháng Tám, Trường Chinh, và Cộng Hòa.

Ban đầu, tuyến metro số 2 dự kiến khai thác vào năm 2026, nhưng do vướng mắc về giải phóng mặt bằng và thủ tục đầu tư, thời gian hoàn thành đã được điều chỉnh đến năm 2030, với kế hoạch khởi công vào năm 2026.

Theo dự thảo mới nhất của Sở Giao thông Công chính Tp.HCM, giữa năm nay dự án sẽ hoàn tất khảo sát, thiết kế kỹ thuật tổng thể (FEED) và hồ sơ nghiên cứu khả thi để trình thẩm định. Thành phố dự kiến phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi vào tháng 9, sau đó lựa chọn nhà thầu và khởi công xây dựng vào tháng 12.

Hiện nay, công tác giải phóng mặt bằng cho dự án đã đạt 99,83%, với 584/585 trường hợp đã bàn giao. Vướng mắc duy nhất là trụ sở Công an quận 3, dự kiến hoàn tất bàn giao trong quý 1 năm nay sau khi hoàn thiện các thủ tục giữa Bộ Công an và Công an Tp.HCM.

Đồng thời, công tác di dời hạ tầng kỹ thuật tại 12 vị trí nhà ga và các đoạn đào hở đang được triển khai đồng loạt, bao gồm hệ thống điện, viễn thông, cấp - thoát nước, chiếu sáng và cây xanh. Tiến độ thi công di dời hạ tầng được đẩy nhanh, dự kiến hoàn thành trong quý 3 năm nay.

Theo kế hoạch phát triển đường sắt đô thị Tp.HCM, cùng với tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên dài gần 20 km đã khai thác, trong 10 năm tới, thành phố sẽ có 355 km metro. Đến năm 2045, mạng lưới này dự kiến đạt 510 km, với định hướng tăng tỷ lệ đường ngầm để giảm chi phí giải phóng mặt bằng, đẩy nhanh tiến độ thi công, đồng thời khai thác hiệu quả không gian ngầm kết hợp chỉnh trang đô thị theo mô hình TOD.

Ngoài kế hoạch khởi công tuyến Bến Thành - Tham Lương vào cuối năm, dự thảo cũng đề xuất các nhóm công việc trọng tâm như xây dựng khung pháp lý, chuẩn bị đầu tư, kiện toàn bộ máy tổ chức, và đào tạo nhân lực chuyên trách cho hệ thống đường sắt đô thị.

Việc thúc đẩy triển khai tuyến metro số 2 không chỉ giúp giảm áp lực giao thông cho các tuyến đường huyết mạch mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế - xã hội, chỉnh trang đô thị và cải thiện chất lượng sống cho người dân Tp.HCM. Với các kế hoạch chi tiết được đặt ra, cùng sự hỗ trợ từ các cơ chế, chính sách đặc thù, Tp.HCM kỳ vọng sẽ hoàn thành đúng tiến độ dự án quan trọng này, tạo nền tảng cho việc xây dựng một hệ thống giao thông hiện đại, bền vững, và đồng bộ trong tương lai.