TCDN - Qua việc rà soát pháp luật Việt Nam với các cam kết của Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), về đầu tư có một vấn đề được đặt ra: Liệu có nên sửa luật để nhà đầu tư trong nước có được ưu đãi giống như các nhà đầu tư nước ngoài hay không?

Bà Nguyễn Thị Thu Trang - Giám đốc Trung tâm WTO và hội nhập (Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam – VCCI) nêu vấn đề, tại hội thảo “Rà soát pháp luật Việt Nam với các cam kết TPP về đầu tư: Kết quả rà soát và đề xuất hoàn thiện pháp luật từ góc độ lợi ích doanh nghiệp”, được tổ chức ngày 27/10.

Về cơ bản đã tương thích

Bà Trang cho biết, qua rà soát về góc độ pháp luật cho thấy, TPP cũng như một số hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới của Việt Nam về cơ bản đã có sự tương thích giữa các quy định pháp luật Việt Nam với những cam kết quốc tế. “Các nguyên tắc về mở cửa thị trường, về yêu cầu hoạt động, quy định về nhân sự cấp cao… đa số đều đã có sự tương thích”- bà Trang nói.

Tuy nhiên, có một số nội dung, điều khoản chưa đồng nhất cần được sửa đổi, điều chỉnh luật theo quan điểm vừa đảm bảo tuân thủ các cam kết TPP, vừa góp phần cải thiện môi trường đầu tư và vừa bảo vệ lợi ích giữa các nhà đầu tư trong và ngoài nước.

Bà Trang phân tích: TPP quy định về việc chuyển tài sản ra nước ngoài, quy định về thủ tục tham vấn, hòa giải khi có tranh chấp rất chi tiết, tỉ mỉ, cụ thể. Song, pháp luật Việt Nam chưa có các quy định chi tiết như vậy.

Bên cạnh đó, một số đại biểu cho biết thêm, TPP yêu cầu rất cao về những cam kết xung quanh vấn đề về sở hữu trí tuệ. Trong khi đó, pháp luật Việt Nam về sở hữu trí tuệ chưa được đầy đủ, ăn khớp với TPP.

Vì vậy, vấn đề đặt ra là cần tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống pháp luật trong lĩnh vực này, để làm sao phải có tính răn đe cao khi có vi phạm. Đây cũng là vấn đề được nhiều nhà đầu tư nước ngoài quan tâm khi quyết định vào Việt Nam.

Có nên sửa luật để bình đẳng về ưu đãi

Bàn về vấn đề sửa luật cho phù hợp, tương thích với các cam kết trong TPP, đại diện VCCI cho biết sẽ có hai phương án sửa đổi áp dụng trực tiếp hoặc xây dựng một văn bản riêng chỉ áp dụng cho nhà đầu tư TPP.

Bên cạnh đó, các đại biểu cũng nêu ra ý kiến về việc xem xét có nên sửa luật chung để nhà đầu tư TPP và nhà đầu tư trong nước hưởng ưu đãi giống nhau với những cam kết liên quan đến bồi thường tước quyền sở hữu, xung đột vũ trang, yêu cầu hoạt động…

“Nguyên tắc chuẩn đối xử tối thiểu trong TPP nêu rõ, yêu cầu Nhà nước không được đối xử với các nhà đầu tư TPP kém hơn các nhà đầu tư trong nước. Nội dung này khá nhạy cảm và được cho là sẽ rất dể xảy ra sự ưu ái hơn đối với nhà đầu tư TPP ở một địa phương nào đó khi chủ trương thu hút đầu tư. Do đó, một vấn đề được đặt ra là liệu có nên sửa đổi luật để giúp nhà đầu tư trong nước có được ưu đãi giống như các nhà đầu tư nước ngoài hay không”, bà Trang nhấn mạnh.

Tuy nhiên, về vấn đề nêu trên theo bà Trang trên thực tế vẫn có những trường hợp khó có thể biết được có đảm bảo tuân thủ tương thích trong tương lai, quá trình thực thi có đảm bảo không vi phạm trong tương lai hay không nên cần phải tính đến làm sao để xây dựng một cơ chế để không vi phạm trong tương lai.

Bên cạnh đó, theo luật sư Phạm Mạnh Dũng, đại diện Cty LCT, cho đến nay việc rà soát chỉ mới tiến hành trên hệ thống văn bản pháp luật, còn việc thực thi trên thực tế vẫn cho thấy còn tồn tại rất nhiều rào cản cho nhà đầu tư tại các địa phương. Đây cũng là vấn đề cần lưu ý và có những biện pháp đảm bảo cho các nhà đầu tư trong tương lai./
Theo Thời báo Tài chính Việt Nam