TCDN - Đại biểu Nguyễn Hải Dũng (đoàn Nam Định) cho rằng, riêng trong lĩnh vực thuế và hải quan nếu bỏ chức năng thanh tra thì ngân sách nhà nước có nguy cơ thất thu hàng nghìn tỷ đồng. Hiệu quả của thanh tra Cục Thuế, Cục Hải quan tỉnh và khu vực là không phải bàn cãi.

Sáng 25/10, Quốc hội tiến hành hảo luận ở hội trường về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự án Luật Thanh tra (sửa đổi), đại biểu Nguyễn Hải Dũng cho rằng cần thiết tổ chức cơ quan thanh tra ở Cục thuộc tổng cục thuộc Bộ để tăng sự huy động vào ngân sách nhà nước.

Đại biểu Nguyễn Hải Dũng cho biết, dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) cũng cho phép thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành khi đáp ứng đủ hai điều kiện. Đó là được giao thực hiện một số nhiệm vụ quản lý nhà nước và hai được giao nhiệm vụ thanh tra.

Báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) đã thể hiện cơ quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam đủ điều kiện để thành lập cơ quan thanh tra chuyên ngành. Tuy nhiên, hệ thống cơ quan bảo hiểm xã hội cũng được tổ chức theo hệ thống ngành dọc từ trung ương đến cấp tỉnh, cấp huyện, giống như Cục Thuế, Chi cục thuế, Cục Hải quan ở tỉnh hoặc ở khu vực và Bảo hiểm xã hội cũng có phạm vi, đối tượng quản lý lớn và quan trọng đối với sự phát triển của kinh tế xã hội.

Đại biểu Nguyễn Hải Dũng nhận thấy dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) lần này đã quy định các cơ quan thanh tra, cục thuộc Tổng cục thuộc Bộ được thành lập theo quy định của Chính phủ, thì với hệ thống của Bảo hiểm xã hội là cơ quan thuộc Chính phủ tương tự như Tổng cục Thuế, Tổng cục Hải quan, Tổng cục Thống kê nhưng chưa được Luật Thanh tra khẳng định vị trí của Thanh tra Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Theo thông tin từ Bảo hiểm xã hội Việt Nam, từ năm 2016 đến năm 2021, cơ quan Bảo hiểm xã hội đã thanh tra, kiểm tra, phát hiện vi phạm về đối tượng, mức đóng bằng 120% với số tiền truy thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm y tế…

Vì vậy, đại biểu cho rằng cần thiết quy định trong Luật Thanh tra (sửa đổi) về cơ quan thanh tra bảo hiểm xã hội bao gồm ở Bảo hiểm xã hội Việt Nam và ở Bảo hiểm xã hội tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Nội dung về xử lý chồng chéo, trùng lắp trong hoạt động thanh tra cũng được các đại biểu quan tâm. Cụ thể, đại biểu Tạ Văn Hạ (Quảng Nam) dẫn chứng từ thực tiễn về vấn đề xử lý chồng chéo trong thanh tra.

Theo đại biểu, đây là vấn đề cần thiết, làm sao tránh tạo áp lực nặng nề cho đơn vị thanh tra. Vì thực tiễn những đơn vị sản xuất kinh doanh khi có đoàn thanh tra vào, thì các đối tác kỳ hợp đồng rất dè dặt và khó khăn. Tuy nhiên điều này phụ thuộc vào chất lượng của các đoàn thanh tra, các cấp thanh tra. Nếu quy định như vậy không khéo thì sẽ trở thành cấp bảo lãnh cho các đơn vị đó. Đại biểu nêu rõ, vấn đề ở đây về chất lượng là rất quan trọng.

Do đó đại biểu đề nghị cần nghiên cứu sao cho hợp lý, ai chủ trì việc thanh tra, khi triển khai thanh tra phát hiện chồng chéo thì thế nào?

Về nội dung này, đại biểu Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) cho rằng cụm từ không chồng chéo, trùng lặp được lặp lại nhiều lần nhưng thực tế cho thấy là tuy không trùng về nội dung, không trùng về thời điểm thanh tra nhưng có quá nhiều cuộc thanh tra, ảnh hưởng đến điều hành hoạt động của địa phương. Do đó, đại biểu đề nghị là nên quy định số lượng không quá bao nhiêu cuộc thanh tra trong 1 năm đối với bộ, ngành, địa phương.

Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho hay, tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội dự thảo Luật đã chỉnh lý quy định cụ thể việc xử lý chồng chéo trong hoạt động thanh tra Dự thảo Luật quy định rõ, mỗi bộ, ngành, địa phương chỉ có 1 kế hoạch thanh tra hàng năm. Dự thảo Luật quy định cụ thể trách nhiệm của Thanh tra Chính phủ và Kiểm toán Nhà nước hàng năm phải đánh giá, tổng kết công tác thanh tra, kiểm toán để làm căn cứ xây dựng kế hoạch cho năm tiếp theo.