TCDN - Tại một số đô thị lớn như Hà Nội và Tp.HCM thì giá bất động sản tiếp tục tăng ở cả dự án mới và cũ, mặt bằng giá dự án mới đã tăng khoảng 4 - 6% theo quý và từ 22 - 25% theo năm. Có một số khu vực tăng cục bộ lên khoảng 35 - 40% so với quý trước.

Ngày 30/10, Bộ Xây dựng công bố thông tin về nhà ở và thị trường bất động sản quý 3/2024.

4 nguyên nhân làm tăng giá bất động sản

Theo đó, Bộ Xây dựng ghi nhận giá bất động sản tại một số địa phương vẫn có xu hướng tăng, đặc biệt là ở Hà Nội, Tp.HCM và các đô thị lớn.

Cụ thể, dẫn chứng, khảo sát và tổng hợp báo cáo của một số tỉnh, thành phố lớn như Hà Nội và Tp.HCM thì giá căn hộ chung cư tiếp tục tăng ở cả dự án mới và cũ, mặt bằng giá dự án mới đã tăng khoảng 4 - 6% theo quý và từ 22 - 25% theo năm. Có một số khu vực tăng cục bộ lên khoảng 35 - 40% tùy từng vị trí so với quý trước.

Qua phân tích cho thấy có nhiều nguyên nhân tác động làm tăng giá bất động sản nhà ở,  trong đó, có 4 nguyên nhân cơ bản như sau: 

Trước tiên, Bộ Xây dựng khẳng định: Giá bán bất động sản tăng một phần do biến động tăng đối với chi phí liên quan đến đất đai gần đây cũng như tác động khi áp dụng phương pháp tính và bảng giá đất mới. Đặc biệt tại một số địa phương, khu vực có hiện tượng đấu giá quyền sử dụng đất với kết quả trúng đấu giá cao gấp nhiều lần giá khởi điểm.

Cùng đó, việc quản lý, thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất tại một số khu vực, địa phương chưa tốt; có hiện tượng nhiều nhà đầu tư thành lập hội, nhóm tham gia đấu giá; trả giá đất cao gấp nhiều lần so với giá khởi điểm, rồi có thể “bỏ cọc” sau khi trúng đấu giá đất nhằm mục đích thiết lập mặt bằng giá ảo tại khu vực để kiếm lời.

Việc đấu giá quyền sử dụng đất với kết quả trúng đấu giá cao gấp nhiều lần giá khởi điểm sẽ có tác động làm tăng mặt bằng giá đất, giá bất động sản, giá nhà ở của khu vực lân cận và của địa phương. Đồng thời, điều này cũng làm tăng chi phí triển khai thực hiện dự án nhà ở, gây khó khăn cho doanh nghiệp, giảm nguồn cung cho thị trường, tác động tiêu cực đến thị trường bất động sản.

Nguyên nhân thứ 2 được Bộ Xây dựng “điểm mặt” là hiện tượng “tạo giá ảo”, “thổi giá” của giới đầu cơ và các cá nhân hành nghề môi giới bất động sản, lợi dụng sự thiếu hiểu biết, đầu tư theo tâm lý đám đông của người dân để trục lợi.

Đây chủ yếu là các cá nhân hoạt động môi giới tự do, không có chứng chỉ môi giới bất động sản, yếu về chuyên môn, hiểu biết pháp luật hạn chế, chưa có tính chuyên nghiệp, yếu kém về đạo đức kinh doanh dẫn đến tình trạng làm ăn chụp giật, thông đồng làm giá, thổi giá cao so với giá trị thực tế, thao túng thị trường, gây thiệt hại cho khách hàng và làm giảm tính minh bạch của thị trường bất động sản.

Thứ ba là tình trạng thiếu nguồn cung bất động sản, nhà ở để đáp ứng nhu cầu đại bộ phận người dân, các đối tượng thu nhập thấp, thu nhập trung bình tại khu vực đô thị, đặc biệt là Hà Nội và Tp.HCM. Tình trạng này cũng đã kéo khá dài do doanh nghiệp kinh doanh bất động sản gặp khó khăn, vướng mắc trong thủ tục pháp lý, đặc biệt là việc xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, giải phóng mặt bằng, giao đất .

Bên cạnh đó, nhiều doanh nghiệp gặp khó khăn về nguồn vốn vay tín dụng, nguồn vốn từ phát hành trái phiếu doanh nghiệp. Cũng có nhiều dự án đã, đang triển khai xây dựng thời gian qua phải tạm dừng, giãn tiến độ, chậm tiến độ triển khai xây dựng.

Mặc dù Luật Đất đai 2024, Luật Nhà ở 2023, Luật Kinh doanh bất động sản 2023 được ban hành và có hiệu lực thi hành, nhiều vướng mắc khó khăn về thể chế, quy định pháp luật (đất đai, nhà ở, kinh doanh bất động sản, tín dụng...) đối với doanh nghiệp đã cơ bản được tháo gỡ, nguồn cung bất động sản cũng có sự cải thiện nhưng vẫn còn một số hạn chế. Chủ yếu do cần có thời gian để các cơ chế, chính sách, pháp luật mới được ban hành được thực thi có kết quả và đi vào cuộc sống - Bộ Xây dựng nhấn mạnh.

Nguyên nhân thứ tư là do biến động của nền kinh tế trong thời gian qua liên quan đến thị trường chứng khoán, trái phiếu, vàng... Những yếu tố này đã tác động đến tâm lý của người dân, nhà đầu tư, dẫn đến xu hướng chuyển dịch dòng tiền của người dân, nhà đầu tư sang kênh đầu tư nhà, đất để làm nơi “trú ẩn” an toàn cho nguồn tiền tích lũy, nguồn vốn đầu tư.

Từ thực tế này, Bộ Xây dựng đề nghị các bộ, ngành, cơ quan trung ương, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ, thẩm quyền được giao kịp thời phát hiện, xử lý nghiêm trường hợp vi phạm quy định pháp luật trong đấu giá quyền sử dụng đất, ngăn chặn hành vi lợi dụng đấu giá quyền sử dụng đất để trục lợi, gây nhiễu loạn thị trường.

Tiếp tục triển khai có hiệu quả Đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021 - 2030”, cơ quan chức năng cần tích cực nâng cao và đẩy nhanh tiến độ giải quyết thủ tục hành chính có thẩm quyền liên quan đến dự án bất động sản.

Trong số đó, đặc biệt chú trọng đến các thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư, điều chỉnh chủ trương đầu tư; bồi thường giải phóng mặt bằng, xác định giá đất, giao đất, cho thuê đất; thủ tục đầu tư xây dựng… nhằm tăng nguồn cung cho thị trường.

8 dự án nhà ở xã hội được triển khai quy mô khoảng 4.960 căn

Trong quý 3/2024, theo báo cáo của các địa phương về kết quả thực hiện Đề án 1 triệu căn nhà ở xã hội, cả nước có 8 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô khoảng 4.960 căn.

Trong đó, có một dự án hoàn thành một phần là Tòa W3 - West Sky (khu nhà ở xã hội OXH1), Dự án nhà ở xã hội tại Khu đô thị Ecogarden của Công ty cổ phần Đầu tư và Phát triển Bất động sản Cotana Capital tổ chức khánh thành, bàn giao gần 200 căn hộ nhà ở xã hội tại khu phức hợp Thủy Vân giai đoạn 2, thuộc Khu đô thị mới An Vân Dương (thành phố Huế, Thừa Thiên Huế).

Có 4 dự án đã khởi công xây dựng với quy mô 2.084 căn gồm 01 Dự án khu nhà ở xã hội thuộc Dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật Khu đô thị mới Quế Võ- Bắc Ninh gồm 4 tòa nhà 12 tầng, 914 căn hộ đáp ứng cho khoảng 3.000 người lao động có thu nhập thấp; 01 dự án khu bờ Tả sông Hồng của Liên danh Công ty cổ phần Đầu tư Hacom Holdings – Công ty cổ phần Thành Đông Ninh Thuận - Lào Cai 760 căn; 01 NOXH 1 thuộc dự án khu nhà ở cho người thu nhập thấp và cán bộ công nhân viên tại xã Hưng Lộc, TP Vinh, tỉnh Nghệ An - khởi công ngày 5/7/2024 - 60 căn; 01 dự án Khu đô thị mới Phú Hà, TP Phan Rang, Tháp Chàm, Ninh Thuận - 350 căn.

Một số dự án làm lễ động thổ như: dự án nhà ở xã hội Lê Thành Tân Kiên của Công ty TNHH Thương mại xây dựng Lê Thành – TP.HCM với quy mô gần 1.500 căn; dự án nhà ở an sinh xã hội – khu 6 Vietsing – Bình Dương của Tổng Công ty đầu tư và phát triển công nghiệp – CTCP, 1867 căn; Dự án nhà ở xã hội KT Home – CTCP địa ốc Kim Thi, Nghệ An, 523 căn chung cư, 23 căn liền kề.

Có 3 dự án đã được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 2.676 căn.

Bộ Xây dựng cho biết qua tổng hợp báo cáo của các địa phương giai đoạn từ năm 2021 đến hết quý 3/2024, trên địa bàn cả nước có 622 dự án nhà ở xã hội đã được triển khai với quy mô 565.177 căn.

Về tình hình thị trường bất động sản trong quý 3 vừa qua, Bộ Xây dựng nhận định thị trường bất động sản trong quý có những chuyển biến tích cực, các khó khăn, vướng mắc đối với doanh nghiệp, dự án bất động sản tiếp tục được chỉ đạo quyết liệt để tháo gỡ, theo đó thị trường bất động sản cơ bản ổn định, nguồn cung đã có phần cải thiện. Tuy nhiên, vẫn xảy ra tình trạng biến động giá cục bộ tại một số phân khúc và một số khu vực, bên cạnh đó vẫn còn tâm lý sợ sai, trách nhiệm nên đùn đẩy, né tránh, giải quyết chậm tại một số địa phương. Do vậy, thời gian tới cần tiếp tục tập trung giải quyết các khó khăn, vướng mắc và chấm dứt tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm để thúc đẩy thị trường bất động sản phát triển an toàn, lành mạnh, bền vững.