TCDN - Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải cho biết, nếu đến 30/6 các trạm BOT ngoài đường cao tốc, chưa hoàn thành thu phí không dừng thì chúng tôi sẽ cho dừng thu phí. Đối với Tổng công ty đường cao tốc, đến 31/7 nếu không thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ hiện nay thì chúng ta cũng sẽ xả trạm.

Đại biểu Đặng Hồng Sỹ (đoàn Bình Thuận) cho hay, việc triển khai thực hiện thu phí không dừng bắt đầu thực hiện từ năm 2015 và theo Nghị quyết số 437 ngày 21/10/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc thu phí không dừng được áp dụng thực hiện thống nhất trên cả nước là phải thực hiện từ năm 2019. Tuy nhiên, sau nhiều lần gia hạn của Bộ Giao thông, sau 5 năm triển khai thực hiện đến nay việc này chưa hoàn thành. Hạn theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ là phải hoàn thành trước ngày 30/6 năm nay cũng gần như không đạt được.

Đại biểu đề nghị Bộ trưởng cho biết nguyên nhân chính của việc chậm trễ này là vì đâu, vì trong báo cáo gửi cho các đại biểu chưa nói rõ các nguyên nhân này.

Đại biểu Sỹ cũng cho biết, theo chỉ đạo của Phó Thủ tướng Lê Văn Thành, từ ngày 31/7 năm nay, nếu trạm thu phí nào không lắp đặt thì phải xả trạm, theo Bộ trưởng có thực hiện được hay không? Hay tiếp tục xin gia hạn và xin lùi.

Đối với lái xe khi đi vào trạm thu phí không dừng, bị lỗi thì bị phạt theo Nghị định 1219 của Chính phủ. Như vậy, các trạm thu phí bị lỗi về cả công nghệ thông tin, cả về sự chậm trễ thì có bị xử lý, xử phạt không?

Liên quan đến nội dung này, Bộ trưởng Bộ Giao thông vận tải Nguyễn Văn Thể cho biết, năm 2015 Chính phủ triển khai thu phí không dừng, đây là một công nghệ rất mới mà không nhiều nước áp dụng, trong đó Việt Nam có hệ thống BOT, do đó chúng ta muốn ứng dụng để việc đi lại thuận lợi, công khai, minh bạch nhiều yếu tố.

Tuy nhiên trong quá trình triển khai gặp nhiều vướng mắc, khó khăn do thói quen của người dân, dán thẻ cũng rất hạn chế mặc dù chúng ta dán thẻ miễn phí; trong quá trình vận hành cũng có một số sơ suất về mặt kỹ thuật cần phải điều chỉnh...

Năm 2017 Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã có Nghị quyết 437 và giao cho ngành cũng như Chính phủ đến năm 2019 phải xong, tuy nhiên với số lượng là hơn 113 trạm BOT, với quy mô khoảng 400 làn đường, nhưng với tiến độ Nghị quyết nêu ra Bộ Giao thông vận tải đã rất nỗ lực, tuy nhiên không thể nào để đáp ứng kịp.

Theo Bộ trưởng, đến năm 2019 cơ bản là các dự án BOT chúng ta đều có ít nhất 2 làn thu phí không dừng, tuy nhiên có 28 trạm của Tổng Công ty đường cao tốc Việt Nam trực thuộc Ủy ban Quản lý vốn do vướng mắc về vấn đề tái cơ cấu của Tổng Công ty đường cao tốc nên Tổng Công ty không có kinh phí để triển khai.

Bộ trưởng cho biết, Chính phủ cũng đã họp rất nhiều phiên từ năm 2017 đến nay, đến thời điểm này vừa mới giải quyết xong về cơ chế. Trong kỳ họp này, Quốc hội cũng thông qua một Nghị quyết liên quan đến Tổng Công ty đường cao tốc, cách đây 2 hôm Tổng Công ty đường cao tốc cũng đã ký hợp đồng tín dụng với các cơ quan để triển khai.

Theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ đến 30/6 toàn bộ các trạm BOT, trừ Tổng Công ty đường cao tốc phải hoàn thành đầy đủ các làn, mỗi một trạm chúng ta chỉ để 2 làn ở hai bên để giải quyết những tình huống phức tạp hoặc đột xuất, còn lại là chúng ta thu phí không dừng.

“Nếu đến 30/6 các trạm BOT ngoài đường cao tốc mà chưa hoàn thành thì chúng tôi sẽ cho dừng thu phí và tập trung làm, khi nào xong thì chúng ta sẽ cho thu phí lại. Riêng Tổng công ty đường cao tốc cũng vậy, đến 31/7 nếu không thực hiện theo chỉ đạo của Chính phủ hiện nay thì chúng ta cũng sẽ xả trạm và khi nào lắp xong thì chúng ta cho thực hiện lại”, Bộ trưởng khẳng định.

Tính đến thời điểm này đã dán thẻ được khoảng 3,2 triệu thẻ trên tổng số hơn 4 triệu ô tô, chiếm khoảng là 69% và ngày 1/6 vừa qua chúng ta đã thí điểm đường cao tốc từ Hà Nội xuống Hải Phòng thu phí 100% và vận hành từ ngày 1/6 đến nay rất tốt.

Liên quan đến vấn đề lái xe, nếu vi phạm thì chúng ta xử phạt theo Nghị định 100, nếu trạm BOT có vấn đề gì, đại biểu có hỏi là chúng ta ứng xử như thế nào. Bộ trưởng cho biết, trong Nghị định 100 chưa quy định về xử phạt các trạm BOT về vấn đề này.

“Chúng tôi xin tiếp thu, chúng tôi sẽ báo cáo với Chính phủ, các bộ, ngành nghiên cứu, nhất là Bộ Công an để chúng ta xem xét có điều chỉnh và theo quan điểm cá nhân thì cơ quan Nhà nước, các nhà đầu tư cũng như người dân như nhau. Do đó, chúng ta cũng phải xử lý nghiêm các trường hợp, nếu có xảy ra ảnh hưởng đến người dân”, Bộ trưởng khẳng định.

Tranh luận với Bộ trưởng Nguyễn Văn Thể, đại biểu Nguyễn Anh Trí (đoàn Hà Nội), nhắc lại lời hứa của Bộ trưởng cuối năm 2019 trạm thu phí không dừng sẽ được thực hiện trên toàn quốc.

Đại biểu Trí cho rằng, để giải quyết việc thu phí bằng trạm không dừng trên các con đường BOT để nhằm những mục đích quan trọng hơn, đó là làm minh bạch hơn hoạt động thu tiền, hoạt động tài chính trong việc thu phí giao thông, qua đây để tìm được nguyên nhân của sự ngần ngại triển khai thu phí không dừng của nhà đầu tư. Cử tri cho rằng ở đây có sự gian lận, có lợi ích nhóm. Tôi nghĩ có thật hay không, chúng ta phải trả lời cho được câu hỏi này, phải có biện pháp gì để ngăn chặn nếu có, từ đó phải rút ra cho được những kinh nghiệm gì để triển khai BOT một cách mạnh mẽ trên toàn quốc trong giai đoạn tới.

Đại biểu Nguyễn Thị Phú Hà (đoàn Hoà Bình) đặt câu hỏi về căn cứ quy định pháp lý nào để thực hiện việc xả trạm, khi không điều chỉnh các phương án tài chính cho các nhà đầu tư. Liên quan đến nguồn thu phí không dừng này thực tế là một nguồn ngân sách nhà nước hoàn trả cho các nhà đầu tư để thực hiện. Chúng ta thực hiện xả trạm như thế này thì khi mất tiền ngân sách nhà nước thì ai sẽ chịu trách nhiệm?

Bộ trưởng khẳng định, hiện nay chúng tôi chưa phát hiện lợi ích nhóm giữa các cơ quan nhà nước cấu kết với các nhà đầu tư BOT. Bởi vì các nhà đầu tư hầu như độc lập toàn bộ, còn nếu có vấn đề gì bên trong thì cá nhân nào có vi phạm đều sẽ chịu trách nhiệm trước pháp luật, mà tôi nghĩ rằng chúng ta có bộ máy để kiểm tra, giám sát việc này.