TCDN - Phó Thủ tướng Thường trực Trương Hòa Bình cho rằng, việc xử lý chậm trễ dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam gây ra lãng phí nguồn lực rất lớn, đó là khoản tiền đầu tư trên 3.000 tỷ đồng và nguồn lực đất đai khoảng 43 ha.

Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Trương Hòa Bình vừa có buổi làm việc với các đơn vị liên quan về dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam.

Tổng Giám đốc Tổng Công ty Giấy Việt Nam Nguyễn Việt Đức cho biết, dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam được Thủ tướng cho phép Công ty Đầu tư phát triển Giao thông vận tải (Tracodi) làm chủ đầu tư vào tháng 10/2003 với số vốn hơn 1.487 tỷ đồng, quy mô 100.000 tấn bột giấy/năm. Tháng 11/2007, Tracodi điều chỉnh tổng mức đầu tư lên gần 2.287 tỷ đồng (vốn ngân sách cấp 69,486 tỷ đồng; vay nước ngoài 1.322,35 tỷ đồng; vay ngân hàng thương mại 28,252 tỷ đồng; vay Công ty Tài chính Dầu khí 845,12 tỷ đồng và vốn tự có 21,519 tỷ đồng).

Do chủ đầu tư gặp khó khăn, tháng 6/2009, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định chuyển giao chủ đầu tư dự án từ TRACODI sang Tổng công ty Giấy Việt Nam (VINAPACO). Tổng số vốn TRACODI đã thực hiện đầu tư vào dự án là 2.021,704 tỷ đồng.

Tháng 6/2012, VINAPACO cơ bản hoàn thành xây dựng, lắp đặt thiết bị và chạy thử không tải. Tuy nhiên, quá trình chạy thử có tải không thành công. VINAPACO tiếp tục điều chỉnh tổng mức đầu tư lên gần 3.410 tỷ đồng và tìm các phương án đưa dự án vào hoạt động nhưng nhà máy không vận hành được.

Năm 2014, Thủ tướng Chính phủ đồng ý đề nghị của Bộ Công Thương về việc dừng đầu tư dự án, đồng thời giao Bộ Công Thương khẩn trương xây dựng phương án xử lý đối với dự án, như thanh lý, nhượng bán... Ngoài ra dự án còn dính một số vụ kiện do các nhà thầu khởi kiện.

Theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ năm 2017, VINAPACO thực hiện cổ phần hóa trong năm 2020 nhưng đến nay cũng vẫn không thực hiện được. Đến nay, nhiều phương án đưa ra như thành lập Công ty Cổ phần Bột giấy Phương Nam với các cổ đông gồm: SCIC là cổ đông chính, BIDV Long An, Ngân hàng PVComBank; thành lập Công ty TNHH một thành viên 100% vốn Nhà nước, trên cơ sở toàn bộ vốn Nhà nước đã bố trí cho dự án; cho phép tách dự án ra khỏi giá trị doanh nghiệp khi tiến hành cổ phần hóa VINAPACO, tuy nhiên, các phương án này đều không khả thi.

Tổng Công ty Giấy Việt Nam kiến nghị Chính phủ xem xét, có ý kiến với cấp có thẩm quyền giải quyết dứt điểm đối với vụ kiện của PVcomBank; có giải pháp về lãi suất, khoanh nợ và dừng công tác bán đấu giá dự án để tiến hành cổ phần hóa VINAPACO bao gồm cả dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam…

Ông Nguyễn Văn Út, Chủ tịch UBND tỉnh Long An đã chỉ ra hàng loạt yếu tố cần được đánh giá khách quan, như dự án bị đình trệ quá lâu, gần 20 năm từ khi bắt đầu triển khai nhưng chưa thể đi vào hoạt động, đội vốn lớn, tính toán đầu vào và sản phẩm đầu ra đều không hiệu quả, công nghệ không phù hợp với nguyên liệu trong khi quy hoạch vùng nguyên liệu vẫn phải giữ lại vì nhà máy vẫn còn, lãng phí đất đai trong thời gian dài gây bức xúc trong nhân dân vùng dự án. Ngoài ra dự án hiện không còn phù hợp với quy hoạch sử dụng đất trên địa bàn.

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ cho rằng, dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam được khởi công xây dựng cách đây 16 năm, năm 2012 cơ bản hoàn thành và tiến hành chạy thử, nhưng không thể cho sản phẩm, không đạt mục tiêu ban đầu đặt ra. Việc xử lý chậm trễ dự án này gây ra lãng phí nguồn lực rất lớn, đó là khoản tiền đầu tư trên 3.000 tỷ đồng và nguồn lực đất đai khoảng 43 ha. Đồng thời, ảnh hưởng rất lớn đến hoạt động của Tổng công ty Giấy Việt Nam, ảnh hưởng đến công tác cơ cấu lại và cổ phần hóa Tổng công ty Giấy Việt Nam.

Phó Thủ tướng Trương Hòa Bình yêu cầu các bộ, ngành nghiên cứu tính khả thi nếu thay đổi quy hoạch theo đề xuất mới của tỉnh Long An. Giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành và UBND tỉnh Long An khẩn trương xây dựng báo cáo trình Chính phủ toàn diện các phương án đối với dự án Nhà máy Bột giấy Phương Nam, gồm cả phương án bán đấu giá dự án; phương án thực hiện cổ phần hóa Tổng công ty Giấy Việt Nam bao gồm cả dự án này và Phương án điều chỉnh quy hoạch gắn với đấu giá dự án trước ngày 31/12 tới. Trong đó lưu ý cơ sở pháp lý của từng phương án, vướng mắc cần xử lý, lộ trình xử lý…