Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh: “Cần có cơ quan giám sát độc quyền độc lập”
TCDN - “Luật cạnh tranh có nhắc đến giám sát độc quyền nhưng ai giám sát, hành động giám sát thế nào và thực tế thực hiện ra sao vẫn chưa rõ?”.
Sáng 06/7, tại Hà Nội, trong khuôn khổ chương trình “Australia hỗ trợ cải cách kinh tế Việt Nam” (Chương trình Aus4Reform) do chính phủ Australia tài trợ, Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) phối hợp với Aus4Refrom tổ chức Hội thảo khoa học “Cải cách độc quyền nhà nước trong các ngành công nghiệp mạng lưới”.
Phát biểu tại Hội thảo, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nhấn mạnh, nếu không có cơ quan đủ quyền lực giám sát độc quyền thì rất khó giảm độc quyền nhà nước trong các ngành công nghiệp mạng lưới dù Luật Cạnh tranh có đề cập đến.
“Luật cạnh tranh có nhắc đến giám sát độc quyền nhưng ai giám sát, hành động giám sát thế nào và thực tế thực hiện ra sao vẫn chưa rõ?”.
Mặc dù Nhà nước đã có những nỗ lực nhất định trong việc chống độc quyền nhưng thực chất đã biến độc quyền nhà nước thành độc quyền doanh nghiệp và điều đó đang diễn ra không có sự giám sát của cơ quan độc lập cũng như sự tham gia của các hiệp hội.
Một vấn đề khác là chúng ta nói đến công khai, nhưng công khai cái gì và ai thực hiện công khai đó, nội dung công khai thế nào còn là câu hỏi bỏ ngỏ. Luật Giá có nhắc đến việc Nhà nước định giá nhưng Nhà nước có mời các chuyên gia độc lập, hiệp hội tham gia không thì không rõ – TS. Lê Đăng Doanh cho hay.
Trong 4 ngành công nghiệp mạng lưới gồm: điện, đường sắt, hàng không, viễn thông thì mức độ độc quyền có sự khác nhau. Đối với ngành điện mức độ độc quyền rất cao.
Đối với ngành đường sắt, Tổng công ty đường sắt đang tự độc quyền trong mạng lưới của mình nhưng lại không đủ sức cạnh tranh với các loại hình vận tải khác. Do đó, thị phần của ngành đường sắt đang ngày càng suy giảm. Chính vì không có cạnh tranh nên ngành đường sắt đang dẫn mình vào khủng hoảng. Sắp tới đây ngành đường sắt sẽ phải đầu tư vốn, hiện đại hóa thế nào để tránh việc tiếp tục sa sút hơn nữa? TS. Lê Đăng Doanh đặt câu hỏi.
Đối với ngành hàng không, Vietjet air hiện nay có thị phần hành khách nội địa ngày càng tăng và đã vượt Vietnam airlines. Điều đó cho thấy việc cho phép cạnh tranh sẽ đem lại sự cải thiện rõ rệt.
Tuy nhiên, trong tương lai ngành hàng không cần tách Công ty Quản lý sân bay khỏi Tổng công ty hàng không thành một công ty độc lập. Ví dụ ở Vân Đồn đang bắt đầu xây dựng một sân bay tư nhân, có thể giao sân bay đó cho một công ty tự quản và quản lý theo luật pháp.
Đối với lĩnh vực viễn thông, sự cạnh tranh giữa các nhà mạng mobiphone, viettel, vinaphone là rất cần thiết nên thị trường này đã có sự cải thiện rõ rệt.
Tóm lại, để cải cách độc quyền nhà nước trong các ngành công nghiệp mạng lưới đầu tiên cần có một cơ quan giám sát độc quyền độc lập.
Thứ hai cần tách nhiều hơn nữa những lĩnh vực then chốt về vấn đề độc quyền. Ví dụ như việc các nhà máy, doanh nghiệp tiêu thụ điện lớn có thể mua điện trực tiếp đối với một số nhà máy thủy điện như vậy sẽ giảm đi rất nhiều các vai trò độc quyền.
PV
Bạn đang đọc bài viết
Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh:
“Cần có cơ quan giám sát độc quyền độc lập” tại chuyên mục
Thị trường
của Tạp chí Tài chính doanh nghiệp. Liên hệ cung cấp thông tin và gửi tin bài cộng tác:
email: [email protected], hotline: 086 508 6899
