TCDN - Nền tảng mua hàng ngay, trả tiền sau của hai thanh niên tại Australia đã giúp họ trở thành tỷ phú tự thân dù công ty chưa có lãi.

Nick Molnar vừa trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất Australia. Giới truyền thông Australia coi vị tỷ phú tự thân 30 tuổi là người có công tạo ra thói quen chi tiêu mới cho hàng triệu người trẻ. Đại dịch đang giúp công ty thanh toán của anh "phất như diều gặp gió".

Giá cổ phiếu công ty tăng vọt từ hồi đầu năm, giúp tài sản của Nick vượt 1 tỷ USD trong năm nay. Anh trở thành tỷ phú tự thân trẻ nhất Australia.

"Quả thực chúng ta chẳng thể phân tích các sự kiện đang diễn ra vì rất nhiều thứ xảy ra quá nhanh", Molnar phát biểu với CNBC. Anh là người đồng sáng lập kiêm đồng giám đốc của Afterpay - một nền tảng thanh toán theo mô hình "mua ngay, trả tiền sau", cho phép người dùng trả góp không lãi suất. Vị giám đốc thứ hai, Anthony Eisen, là hàng xóm của Nick.

Australia Financial Review nhận định Apterpay trở thành một trong những cổ phiếu thu hút sự chú ý nhất ở Australia, tăng giá 1.300% và có lượng người dùng hoạt động tăng gấp đôi, lên 11,2 triệu khi đại dịch thay đổi thói quen chi tiêu.

Có lẽ rất ít người tin rằng mục đích ban đầu của Molnar và Anthony Eisen khi thành lập công ty cách đây 6 năm là để đối phó với một cuộc khủng hoảng khác. "Tôi đã nhận ra xu hướng mới khi chứng kiến khủng hoảng tài chính năm 2008", tỷ phú tự thân thổ lộ.

Hồi năm 2008, anh là sinh viên thương mại tại Đại học Sydney. Anh nhận thấy xu hướng chi tiêu của thanh niên đang thay đổi. Chàng sinh viên dự đoán họ ngày càng nghi ngờ các sản phẩm tài chính truyền thống, như thẻ tín dụng, do nó có thể khiến họ rơi vào vòng xoáy nợ nần.

"Trưởng thành trong thời kỳ đó thực sự rất đáng nhớ. Chúng ta thấy cha mẹ, hoặc bạn bè của họ, thất nghiệp. Và chúng ta nghĩ rằng: ‘Ta sẽ tiêu tiền của ta thôi. Ta thích một loại thẻ ghi nợ tương đương thẻ tín dụng", anh nói.

Eisen và Nick quyết định tạo ra giải pháp mới, thân thiện với người trẻ: Họ sẽ tính phí với hãng bán lẻ khi bán được hàng, thay vì tính lãi với người mua. Theo mô hình "mua ngay, trả tiền sau", người mua có thể chia chi phí (tối đa 1.500 AUD) thành 4 kỳ trả góp. Trong khi đó, người bán sẽ trả một khoản hoa hồng 4-6% cho mỗi đơn hàng. Nếu người mua lỡ một kỳ thanh toán, họ sẽ không thể sử dụng dịch vụ cho đến khi trả đủ toàn bộ số tiền của món hàng.

"Trong tài chính truyền thống, phần lớn nguồn thu tới từ người tiêu dùng, chứ không phải hãng bán lẻ. Rồi chúng tôi nảy ra ý tưởng lật ngược quá trình đó", anh phát biểu.

Chỉ trong hai năm, Afterpay huy động gần 18 triệu USD (25 triệu AUD) nhờ IPO trên sàn chứng khoán Australia. Song phải đến năm 2018, khi mở rộng sang Mỹ, việc kinh doanh của họ mới lên tầm cao mới do ngôi sao truyền hình thực tế Kim Kardashian viết một dòng tweet đề cập đến Afterpay.

Thương hiệu mỹ phẩm của em gái cô - Kylie Skin hiện là một trong hàng nghìn hãng bán lẻ trên Afterpay. Các thương hiệu thời trang thể thao như Lululemon hay Adidas cũng chọn Afterpay khi thói quen của người tiêu dùng thay đổi.

Đại dịch càng làm tăng tốc sự gia nhập của các nhà bán lẻ lẫn người dùng. Trong thời kỳ phong tỏa hồi đầu năm, các giao dịch bằng thẻ tín dụng của Visa giảm hơn 30% so với năm ngoái. Trong khi đó, giao dịch bằng thẻ ghi nợ lao dốc, nhưng hồi phục nhanh chóng trong tháng 5, khi người tiêu dùng bắt đầu chi tiêu trở lại và nâng cấp nhà cửa.

Ra đời năm 2014, công ty tăng trưởng rất nhanh. Những người tiêu dùng kẹt tiền thích mô hình trả góp. Các hãng bán lẻ, vốn rất muốn tăng doanh thu, cũng hài lòng với việc trả một khoản phí nhỏ cho nền tảng.

"Xu hướng ấy tương tự hoàn cảnh chúng tôi chứng kiến năm 2008. Chúng ta đang thấy sự chuyển dịch từ thẻ tín dụng sang ghi nợ", Nick bình luận.

Sau khi giảm xuống 8 AUD hồi tháng 3, cổ phiếu Molnar đã tăng tới 1.300% lên 105 AUD tháng trước. Đại gia công nghệ Tencent (Trung Quốc) cũng đã trả hơn 200 triệu USD để mua 5% cổ phần công ty hồi tháng 5.

Hiện nay Afterpay là một trong những cổ phiếu nóng nhất Australia. Còn hai nhà đồng sáng lập - với 7% cổ phần mỗi người - đều đã trở thành tỷ phú.

"Chúng tôi đã thống nhất không theo dõi giá cổ phiếu. Giá sẽ có lúc lên lúc xuống. Tôi không nghĩ biến động giá cổ phiếu có nghĩa việc kinh doanh của chúng tôi tốt lên hay tệ hơn", Molnar nói.

Mặc dù vậy, nhiều người chỉ trích rằng mô hình của công ty sẽ khuyến khích việc chi tiêu quá đà. "Nó khiến mọi người nghĩ rằng họ có thể chi nhiều hơn số tiền họ thực sự có", Hianyang Chan - một cố vấn cấp cao tại hãng nghiên cứu thị trường Euromonitor, bình luận.

Mọi nền tảng theo mô hình này, như Afterpay, Affirm và Klarna chưa được quản lý theo luật tín dụng tiêu dùng tại hầu hết quốc gia. Giới chức cũng lo ngại các hãng bán lẻ nhỏ không thể chịu khoản phí dịch vụ như các hãng lớn, khiến khả năng cạnh tranh giảm sút.

Nick nói rằng Afterpay đang thảo luận với giới chức về các lo ngại. Năm 2020, họ từng tuyên bố 90% giao dịch được thanh toán đúng hạn. Nhìn chung, khoản phí trả chậm chỉ chiếm chưa đầy 14% doanh thu công ty. Phần còn lại là phí dịch vụ của các hãng bán lẻ.

Dù vậy, Afterpay vẫn chưa có lợi nhuận. Năm 2020, doanh thu công ty tăng gấp đôi lên 382 triệu USD. Khoản lỗ giảm nửa và còn 16,8 triệu USD. Nick nói anh hiện tập trung thúc đẩy tăng trưởng bằng cách mở rộng ra quốc tế. Các mục tiêu chủ chốt là Mỹ, Anh và châu Âu.

"Các khu vực khác nhau đang ở trong giai đoạn tăng trưởng khác nhau. 1/3 người trẻ Australia sử dụng dịch vụ của chúng tôi mỗi tháng. Tại Mỹ, chúng tôi xử lý hơn 4 tỷ USD giao dịch trong 12 tháng qua. Nhưng đây mới chỉ là năm thứ hai và mọi thứ chỉ mới bắt đầu", chàng trai 30 tuổi tiết lộ.