TCDN - Thời gian vừa qua, toà soạn liên tục nhận được phản ánh của người dân về tình trạng các tàu quốc ngang nhiên khai thác cát trái phép trên sông Hồng, thuộc địa bàn xã Trung Châu, huyện Đan Phượng, TP. Hà Nội. Tình trạng này kéo dài hơn một năm qua nhưng không bị cơ quan chức năng xử lý.

"Cát tắc" lộng hành suốt thời gian dài

Cụ thể, theo phản ánh của người dân sinh sống ven sông Hồng đoạn chảy qua xã Trung Châu (Đan Phượng – Hà Nội) tình trạng khai thác cát trái phép diễn ra rầm rộ. Không chỉ khai thác cát trái phép vào ban ngày tới đêm lượng tàu thuyền cũng hoạt động hết công suất,vang vọng cả một vùng, việc khai thác cát trái phép ở đây đang diễn ra công khai hơn một năm qua mà không có một bóng dáng của lực lượng chức năng.

Ngay sau khi nhận được phản ánh, PV đã có mặt tại hiện trường trong nhiều ngày để ghi nhận tình trạng khai thác cát trái phép này. Theo quan sát của PV, cách bờ sông hồng mấy chục mét xuất hiện những con tàu cát có khối lượng lớn đang tranh thủ hút cát, náo động cả một khu vực sông.

Mỗi đêm có hàng chục chiếc tàu lạ ầm ầm đua nhau vươn vòi khai thác cát trái phép cùng lúc hoạt động vừa tự bơm, hút sang mạn, càng về đêm cho đến rạng sáng hoạt động hút cát càng diễn ra khẩn trương và nhanh chóng, khi đã khai thác đầy tàu cát thì sẵn sàng lại có những tàu khác di chuyển vào nối đuôi nhau vào ăn hàng. Cứ như vậy cho đến gần sáng thì hoạt động này sẽ được tạm dừng, những con tàu này lại được di chuyển dưới dòng sông chỉ chờ trực khi màn đêm buông xuống lại tiếp tục hoạt động.

Người dân sinh sống ở gần khu vực khai thác cho biết: “ tình trạng khai thác này diễn ra lâu rồi, khoảng từ 9 -10h tối là việc khai thác lại diễn ra ầm ầm đến gần sáng thì thôi, có những hôm còn làm cả ngày. Điểm khai thác này là của công ty công ty cổ phần xây dựng  và du lịch Bình Minh”

Tài nguyên quốc gia đang ngang nhiên bị rút ruột, hai bên bờ sông bị sạt lở nghiêm trọng, hoạt động khai thác cát trái phép vẫn diễn ra thường xuyên nhưng lại không hề thấy sự xuất hiện của các cơ quan chức năng.

Khai thác cát trái phép sẽ bị xử lý như thế nào?

Theo Điều 44 Nghị định 33/2017/NĐ-CP ngày 03/4/2017 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tài nguyên nước và khoáng sản quy định xử phạt hành vi vi phạm về khai thác khoáng sản mà không có giấy phép khai thác khoáng sản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền. Theo đó hành vi khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường không sử dụng vật liệu nổ công nghiệp mà không có giấy phép thì có thể bị phạt tiền từ 1 triệu đồng đến 200 triệu đồng tùy khối lượng khoáng sản đã khai thác.

Trong đó, hành vi khai thác khoảng sản không giấy phép mà khối lượng khoáng sản là cát, sỏi lòng sông đã khai thác từ 50 m3 trở lên thì có thể bị phạt tiền từ 100 triệu đồng đến 200 triệu đồng. Hành vi thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường có sử dụng vật liệu nổ công nghiệp, khai thác khoáng sản khác không có giấy phép thì có thể bị phạt từ 30 triệu đồng đến 100 triệu đồng tùy loại khoáng sản.

Hình thức xử phạt bổ sung là tịch thu toàn bộ tang vật là khoáng sản hoặc toàn bộ giá trị bằng tiền của khối lượng khoáng sản đã tiêu thụ; tịch thu phương tiện sử dụng để vi phạm hành chính. Biện pháp khắc phục hậu quả là buộc thực hiện các giải pháp cải tạo, phục hồi môi trường khu vực đã khai thác, đưa khu vực khai thác về trạng thái an toàn. Đây là mức phạt đối với cá nhân, cùng hành vi vi phạm mức phạt tiền đối với tổ chức gấp 02 lần mức phạt tiền đối với cá nhân.

Ngoài ra, đối với việc khai thác khoáng sản không phép diễn ra công khai và thời gian dài mà chính quyền địa phương không biết, không có biện pháp xử lý thì phải xem xét trách nhiệm của người có thẩm quyền trong việc quản lý, thanh tra, kiểm tra hoạt động khai thác khoáng sản trên địa bàn địa phương.

Như vậy, tùy vào tính chất mức độ hành vi vi phạm về hoạt động khoáng sản mà người vi phạm có thể bị xử phạt vi phạm hành chính hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trước sự việc trên, dư luận hoài nghi về việc phải chăng chính quyền địa phương xã Trung Châu, huyện Đan Phượng cố tình làm ngơ và bảo kê cho hoạt động khai thác cát trái phép trên Sông Hồng diễn ra công khai và ngày một quy mô. Đề nghị UBND TP. Hà Nội, UBND huyện Đan Phượng, cơ quan chức năng liên quan vào cuộc kiểm tra, có biện pháp xử lý dứt điểm tình trạng khai thác cát trái phép, đồng thời làm rõ trách nhiệm của từng cá nhân, tổ chức có dấu hiệu buông lỏng quản lý để “cát tặc” ngang nhiên hoành hành, khai thác tài nguyên quốc gia.