TCDN - Dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Tp.HCM đề xuất quy định HĐND thành phố quyết định dự toán, phân bổ ngân sách thành phố; quy định thành phố được tăng tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách thành phố được hưởng theo phân cấp.

Chiều 12/5, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Tp.HCM.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết của Quốc hội về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Tp.HCM.

Dự thảo Nghị quyết bao gồm 12 Điều, quy định thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển Tp.HCM về quản lý đầu tư; tài chính, ngân sách nhà nước; quản lý đô thị và tài nguyên môi trường; ngành, nghề ưu tiên thu hút nhà đầu tư chiến lược vào Thành phố; quản lý khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo; tổ chức bộ máy của chính quyền Thành phố và thành phố Thủ Đức.

Cụ thể, dự thảo Nghị quyết quy định thí điểm mô hình phát triển đô thị theo định hướng phát triển giao thông (TOD); quy định các điều kiện để Thành phố tổ chức đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án có sử dụng đất; quy định mở rộng lĩnh vực được áp dụng đầu tư theo phương thức đối tác công tư đối với các dự án đầu tư trong lĩnh vực thể thao, công nghiệp văn hóa, bảo tàng, di tích và di sản văn hóa; quy định Thành phố được thực hiện dự án đầu tư theo Hợp đồng BT; quyết định sử dụng vốn ngân sách Thành phố và bố trí vốn chuẩn bị đầu tư, dự toán ngân sách hàng năm để thanh toán cho nhà đầu tư căn cứ giá trị, tiến độ quy định trong Hợp đồng BT.

Bên cạnh đó, quy định HĐND Thành phố quyết định dự toán, phân bổ ngân sách Thành phố bảo đảm phù hợp với các định hướng cơ cấu lại ngân sách, phát triển kinh tế - xã hội và các lĩnh vực quan trọng theo quy định của Quốc hội và Chính phủ; quy định Thành phố được tăng tổng mức dư nợ vay không vượt quá 120% số thu ngân sách Thành phố được hưởng theo phân cấp…

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng nêu rõ, sau khi Nghị quyết này hết hiệu lực, trường hợp các chương trình, dự án và các đối tượng khác được cơ quan có thẩm quyền quyết định thực hiện theo các cơ chế, chính sách được quy định Nghị quyết này chưa kết thúc thì được tiếp tục triển khai theo các quyết định đã ban hành hoặc theo quy định pháp luật tại thời điểm đó.

Trên cơ sở Tờ trình này, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Quốc hội xem xét, cho ý kiến về dự thảo Nghị quyết để xem xét thông qua tại Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XV theo quy trình thủ tục rút gọn, thông qua tại một kỳ họp.

Thẩm tra về Dự thảo Nghị quyết, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách (TCNS) Vũ Thị Lưu Mai cho biết, Thường trực Ủy ban TCNS tán thành về sự cần thiết ban hành Nghị quyết vì đủ căn cứ chính trị, cơ sở pháp lý và căn cứ thực tiễn.

Thường trực Ủy ban TCNS cho rằng, việc ban hành Nghị quyết cần lưu ý một số quan điểm và nguyên tắc cơ bản sau: Các quy định cần tháo gỡ kịp thời vướng mắc về thể chế đang cản trở phát triển, phát huy tiềm năng, khắc phục sức ì trong thực hiện các định hướng thời gian qua; song tuyệt đối không lợi dụng việc xây dựng pháp luật để hợp thức hóa sai phạm. Đồng thời chính sách mới cần “mang tính đột phá”, “vượt trội” theo đúng tinh thần Nghị quyết 24-NQ/TW, Nghị quyết 31 của Bộ Chính trị, Nghị quyết số 81/2023/QH15 của Quốc hội; song cũng cần khả thi, có trọng tâm, không dàn trải; tránh lợi dụng chính sách gây thất thoát, lãng phí…

Về những chính sách mới liên quan đến sử dụng nguồn tăng thu ngân sách địa phương để bổ sung kế hoạch đầu tư công, Thường trực Ủy ban TCNS cơ bản nhất trí với quy định này. Về quy định bố trí vốn để hỗ trợ giảm nghèo, giải quyết việc làm, Thường trực Ủy ban TCNS nhất trí bố trí nguồn lực để hỗ trợ giảm nghèo, giải quyết việc làm quy định tại Điều 4.

Về đề nghị cho phép áp dụng PPP trong lĩnh vực thể thao, công nghiệp văn hóa, bảo tàng, di tích và di sản văn hóa, Đa số ý kiến tán thành, tuy nhiên để bảo đảm linh hoạt, đề nghị không quy định mức vốn cụ thể và giao HĐND Thành phố quyết định phù hợp tình hình thực tiễn. 

Một số ý kiến đề nghị áp dụng PPP đối với cả lĩnh vực giáo dục, y tế, khoa học, công nghệ và giao cho HĐND Thành phố quyết định mức cụ thể trên cơ sở nhu cầu các dự án cần xã hội hóa.

Một số ý kiến đề nghị cân nhắc không thực hiện PPP đối với các di tích, di sản văn hóa vì đây là lĩnh vực thiêng liêng và có tính nhạy cảm; những công trình này cân được quản lý, gìn giữ gắn với trách nhiệm Nhà nước.

Về quản lý đô thị và tài nguyên môi trường, để tạo chủ động, Thường trực Ủy ban TCNS đề nghị nên giao Thành phố linh hoạt trong bố trí nhà ở xã hội, song cần quy định rõ nghĩa vụ của các chủ đầu tư trong xây dựng nhà ở xã hội, bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp của người dân.

Về hỗ trợ hoạt động đổi mới sáng tạo và khởi nghiệp, Thường trực Ủy ban TCNS tán thành về chủ trương, song để có căn cứ quyết định chính sách miễn, giảm thuế, bao gồm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, đề nghị đánh giá tác động theo hướng lượng hóa; một mặt thu hút nguồn nhân lực, song không tác động tiêu cực đến NSNN, đảm bảo tính trung lập của thuế.