TCDN - Tiến độ sắp xếp, cổ phần hoá tại một số bộ, địa phương vẫn chưa đáp ứng được yêu cầu và kế hoạch đề ra; tuy nhiên, theo đánh giá của Chính phủ, trong thời gian qua công tác cổ phần hóa đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, nâng cao hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp nhà nước.

Theo báo cáo của Chính phủ gửi các đại biểu Quốc hội, trong giai đoạn 2011 - 2015 và 9 tháng năm 2016, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các bộ, ngành, địa phương, tập đoàn kinh tế, tổng công ty nhà nước, doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đã tích cực thực hiện đẩy mạnh cổ phần hóa và đã đạt được nhiều kết quả quan trọng.

Số lượng DNNN giảm khá mạnh

Báo cáo của Chính phủ cho biết, hệ thống DNNN đã và đang được đổi mới, sắp xếp, thu gọn, từ chỗ năm 2010 còn gần 1.500 DNNN, sau khi tích cực thực hiện cổ phần hóa, số DNNN tính đến hết năm 2015 còn 652 doanh nghiệp chủ yếu hoạt động trong các lĩnh vực then chốt, đảm bảo cân đối vĩ mô cho nền kinh tế, công ích, an ninh, quốc phòng.

Cùng với đó, công tác cổ phần hoá đã góp phần tái cơ cấu nguồn nhân lực cho doanh nghiệp và xã hội. Các doanh nghiệp đã tự cơ cấu lại toàn bộ nguồn nhân lực của mình thông qua phương án sắp xếp lao động khi cổ phần hóa, lao động dôi dư ở các đơn vị sắp xếp, cổ phần hóa tiếp tục được hưởng chính sách trợ cấp; được hỗ trợ đào tạo, đào tạo lại nghề. Nguồn nhân lực của xã hội đã được cơ cấu lại để sử dụng một cách hợp lý và có hiệu quả hơn, đồng thời vẫn duy trì và đảm bảo ổn định an sinh xã hội.

Cũng theo báo cáo của Chính phủ, công tác cổ phần hóa đã góp phần thúc đẩy phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán. Hiện nay, đa số các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán là các công ty cổ phần được chuyển đổi từ doanh nghiệp nhà nước (khoảng 450/700 doanh nghiệp niêm yết).

Phương thức quản lý, quản trị tại doanh nghiệp đã được tái cấu trúc qua quá trình cổ phần hóa, việc niêm yết trên thị trường chứng khoán đã nâng cao tính công khai, minh bạch, tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các doanh nghiệp, tăng cường sự giám sát của xã hội đối với hoạt động của doanh nghiệp, do đó đã tạo được niềm tin đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước. Phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán đã làm tăng khả năng huy động vốn, mở rộng thị trường, thay đổi phương thức quản lý, tổ chức sản xuất, công nghệ, giúp các doanh nghiệp tiếp tục mở rộng phát triển sản xuất, kinh doanh.

Hiệu quả kinh doanh tăng vì quản trị thay đổi

Một kết quả quan trọng khác là cổ phần hóa DNNN đã làm thay đổi quản trị doanh nghiệp từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh. Những đổi mới mạnh mẽ về chủ trương chính sách và hệ thống pháp luật kinh doanh đã tạo hành lang pháp lý và môi trường kinh doanh thuận lợi, bình đẳng cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế hoạt động, đồng thời với việc tăng cường tính công khai minh bạch trong hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp. Cổ phần hóa đã góp phần quan trọng trong việc đổi mới sắp xếp doanh nghiệp, hình thành các doanh nghiệp có nhiều chủ sở hữu, tạo ra động lực để phát triển và nâng cao hiệu quả doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, tăng cường việc kiểm tra, giám sát của các cổ đông trong và ngoài doanh nghiệp đã có ý nghĩa thiết thực trong việc đổi mới phương thức quản lý, tiết kiệm chi phí, nâng cao hiệu quả doanh nghiệp. Quản trị doanh nghiệp được đổi mới, thể hiện qua các khâu như vật tư và tài chính, lao động, tổ chức, thiết bị, khoa học công nghệ.

Báo cáo của Chính phủ cho biết thêm, hầu hết các DNNN sau khi cổ phần hóa đã tuân thủ quy định về quản trị công ty theo quy định của pháp luật về chứng khoán và thị trường chứng khoán như các công ty đại chúng khác. Cụ thể: Các doanh nghiệp đều xây dựng điều lệ theo quy định của Luật Doanh nghiệp, trong đó 79% doanh nghiệp sử dụng điều lệ mẫu và xây dựng quy chế nội bộ về quản trị công ty; 97%-99% các doanh nghiệp có số lượng thành viên Hội đồng quản trị, Ban kiểm soát theo đúng quy định.

Do vậy, theo số liệu báo cáo của các DNNN đã cổ phần hóa giai đoạn 2011-2015, kết quả hoạt động kinh doanh của năm 2015 đều tăng hơn so với năm trước khi cổ phần hóa, cụ thể: Vốn điều lệ tăng 72%; tổng tài sản tăng 39%; vốn chủ sở hữu tăng 60%; doanh thu tăng 29%; lợi nhuận trước thuế tăng 49%; nộp ngân sách tăng 27%; thu nhập bình quân của người lao động tăng 33%./.
Theo Thời báo Tài chính Việt Nam