TCDN - Sai phạm của Thuận An, Phúc Sơn có liên quan đến các dự án đầu tư công, nhưng các doanh nghiệp này không phải là đối tượng được kiểm toán theo Luật Kiểm toán Nhà nướ

Liên quan đến sai phạm xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn và Tập đoàn Thuận An, trao đổi với báo chí, Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh cho biết: Qua rà soát hoạt động kiểm toán của Kiểm toán nhà nước từ năm 2020 trở lại đây, Kiểm toán nhà nước có lựa chọn kiểm toán một số dự án đầu tư, trong đó có Công ty CP Tập đoàn Phúc Sơn, Công ty CP Tập đoàn Thuận An thực hiện thi công một số gói thầu. 

Trên cơ sở hồ sơ, tài liệu do Chủ đầu tư, Ban quản lý dự án cung cấp cho Kiểm toán nhà nước tại thời điểm kiểm toán, Kiểm toán nhà nước đã chỉ ra một số tồn tại trong việc thực hiện dự án này và đã có kiến nghị xử lý tài chính, kiến nghị trách nhiệm tương ứng với các sai sót.

Gắn với trách nhiệm các doanh nghiệp, dự án được kiểm toán có sai phạm, kiến nghị khởi tố thời gian qua cần phân loại 2 nhóm.

Thứ nhất, các hành vi sai phạm của Tân Hoàng Minh, FLC không thuộc đối tượng kiểm toán của kiểm toán nhà nước. Việc kiểm toán các báo cáo tài chính của các doanh nghiệp nêu trên chủ yếu do các công ty kiểm toán độc lập thực hiện.

Còn các sai phạm của Thuận An, Phúc Sơn liên quan đến các dự án đầu tư công, thuộc đối tượng kiểm toán của Kiểm toán nhà nước, nhưng không phải là đơn vị được kiểm toán theo Luật Kiểm toán nhà nước. Đơn vị được kiểm toán là các chủ đầu tư, ban quản lý dự án.

Liên quan đến trách nhiệm trong kiểm toán dự án đầu tư, doanh nghiệp, ông Đặng Thế Vinh nêu rõ: Kiểm toán nhà nước có chức năng đánh giá, xác nhận, kết luận và kiến nghị. 

Mục tiêu kiểm toán là xác nhận tính trung thực, hợp lý của Báo cáo tài chính, quyết toán; đánh giá tính tuân thủ, tính kinh tế, hiệu quả, hiệu lực dự án. Đơn vị được kiểm toán là các chủ đầu tư, ban quản lý, không kiểm toán nhà thầu. 

Hiện nay, Kiểm toán nhà nước đang thực hiện kiểm toán các doanh nghiệp có vốn nhà nước đầu tư (doanh nghiệp do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ), không kiểm toán các doanh nghiệp tư nhân, không có vốn nhà nước đầu tư.

Đối tượng và phạm vi kiểm toán của lĩnh vực đầu tư dự án là việc tuân thủ pháp luật trong hoạt động đầu tư xây dựng: Công tác chuẩn bị đầu tư, lập, thẩm định, phê duyệt thiết kế - dự toán, công tác đấu thầu, quản lý tiến độ, giải ngân vốn đầu tư, chi phí đầu tư và công tác quyết toán dự án hoàn thành. 

Còn đối tượng và phạm vi kiểm toán của lĩnh vực kiểm toán doanh nghiệp là việc bảo toàn, phát triển vốn nhà nước; việc cơ cấu lại, sắp xếp, đổi mới, cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước tại doanh nghiệp, hiệu quả hoạt động đầu tư; việc thực hiện giám sát tài chính, hiệu quả hoạt động và công khai thông tin tài chính của doanh nghiệp nhà nước và doanh nghiệp có vốn nhà nước; trách nhiệm của đại diện chủ sở hữu nhà nước trong việc quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp; tình hình thực hiện nghĩa vụ với ngân sách nhà nước.

Phương pháp kiểm toán trên cơ sở hồ sơ, tài liệu do đơn vị được kiểm toán cung cấp, chịu trách nhiệm. 

Theo ông Đặng Thế Vinh: Kiểm toán nhà nước là cơ quan có chức năng đánh giá, xác nhận, kết luận và kiến nghị đối với việc quản lý, sử dụng tài chính công, tài sản công. 

Hoạt động kiểm toán là hoạt động chuyên môn có sự khác biệt với các hoạt động kiểm tra, thanh tra, điều tra khác.

Theo Phó Tổng Kiểm toán nhà nước Đặng Thế Vinh: Các sai phạm được các đối tượng cố tình gian lận, cấu kết thông đồng hợp thức hồ sơ, tạo lập hồ sơ trái pháp luật đặc biệt là các sai phạm trong tổ chức đấu thầu, lựa chọn nhà thầu tại các dự án thì việc phát hiện các sai phạm qua kiểm toán là rất khó, chỉ có thể phát hiện được thông qua nghiệp vụ điều tra.

Với đặc thù đó, hiệu quả hoạt động của Kiểm toán nhà nước chủ yếu tập trung ở khía cạnh phòng ngừa, phát hiện các sai phạm và kiến nghị xử lý tăng thu, giảm chi ngân sách nhà nước, đặc biệt là kiến nghị hoàn thiện cơ chế chính sách, chấn chỉnh công tác quản lý, sử dụng tài chính, tài sản công...

Trường hợp phát hiện ra hành vi có dấu hiệu tội phạm kiến nghị hoặc chuyển cơ quan điều tra để điều tra làm rõ, xử lý theo quy định.

Tuy nhiên, qua những vụ việc trên, Kiểm toán Nhà nước nhận thấy trách nhiệm của mình càng phải cao hơn nữa trong hoạt động kiểm toán. Vì vậy, Kiểm toán nhà nước đã đề ra một số giải pháp trong thời gian tới.