TCDN - Trọng Tín kiến nghị sớm triển khai quy định không được áp dụng hồi tố quy định pháp luật để xử lý bất lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh tại Nghị quyết 68 và Nghị quyết 198 vì là chủ trương chính sách nhân văn của Đảng và nhà nước phù hợp với giai đoạn “kỷ nguyên vương mình” của đất nước.

Góp ý về quản lý thuế và chính sách thuế, hóa đơn đối với hộ kinh doanh, Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín cho rằng, trong thực tế chưa có hướng dẫn cụ thể về quy định không được áp dụng hồi tố quy định pháp luật để xử lý bất lợi cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh dẫn đến cách hiểu khác nhau.

Có kiến nghị và ý kiến cho rằng không nên truy thu thuế, không nên xử lý vi phạm đối với doanh nghiệp, hộ kinh doanh có vi phạm trong quá khứ; hoặc không nên xử lý vi phạm đối với hộ kinh doanh trong một thời gian nhất định...

“Việc không truy thu, xử lý vi phạm trong quá khứ cũng như trong tương lai đối với hộ kinh doanh sẽ tạo thuận lợi cho hộ kinh doanh mạnh dạn đón nhận chính sách và tuân thủ pháp luật trong giới hạn nào đó. Tuy nhiên, Quốc hội cần ban hành nghị quyết hoặc giao Chính phủ hướng dẫn nội dung này để có cơ sở thực hiện cũng như hỗ trợ kịp thời cho doanh nghiệp, hộ kinh doanh từ đó tạo được đồng thuận cao trong xã hội và tạo sự an tâm kinh doanh, tuân thủ pháp luật”, ông Nguyễn Văn Được, Tổng giám đốc Trọng Tín nhấn mạnh.

Theo đó, Trọng Tín kiến nghị, đối với những vi phạm hành chính của hộ kinh doanh trong quá khứ (trước ngày 1/1/2026) không thực hiện xử lý vi phạm hành chính về thuế như: Không xử phạt hành chính về thủ tục thuế, không phạt khai sai 20%, không phạt gian lận trốn thuế (0,5 lần đến 1,5 lần) và không thực hiện truy cứu trách nhiệm hình sự trừ trường hợp vi phạm nghiêm trọng được áp dụng cho một số trường hợp theo quy định của Chính phủ.

Ông Nguyễn Văn Được chỉ rõ, phương án này vẫn thực hiện “truy thu thuế và tính tiền chậm nộp” để đảm bảo ngân sách nhà nước thu đúng, thu đủ và người nộp thuế phải nộp tiền lãi do chiếm dụng tiền thuế của ngân sách nhà nước đồng thời đảm bảo pháp luật có tính nghiêm minh cũng như tạo sự công bằng trong xã hội.

Thực hiện quy định này cần xây dựng cơ chế khuyến khích người nộp thuế tự giác khắc phục hậu quả thể hiện tính khoan hồng của pháp luật cũng như tính nhân văn của Đảng và nhà nước ta đồng thời phù hợp với các quy định của pháp luật tại Nghị định 125/2020/NĐ-CP cũng như Luật Quản lý thuế số 38 và Luật xử lý vi phạm hành chính.

Cụ thể các phương án được điều xuất như sau: truy thu thuế và tính tiền chậm nộp nhưng không xử phạt hành chính về thủ tục thuế, hóa đơn, không phạt khai sai 20% và không phạt hành vi trốn thuế và không truy cứu trách nhiệm hình sự nếu người nộp thuế tự nguyện kê khai, điều chỉnh chậm nhất 31/3/2026.

Truy thu thuế, tính tiền chậm nộp và phạt hành vi trốn thuế (nếu có) nhưng không xử phạt hành chính về thủ tục thuế, hóa đơn và không phạt khai sai 20% nếu người nộp thuế tự nguyện kê khai, điều chỉnh chậm nhất 30/6/2026.

Truy thu thuế, tính tiền chậm nộp, phạt hành vi trốn thuế hoặc khởi tố hình sự (nếu có) nhưng không xử phạt hành chính về thủ tục thuế, hóa đơn và không phạt khai sai 20% nếu người nộp thuế tự nguyện kê khai, điều chỉnh chậm nhất 31/12/2026.

Xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật đối với mọi hành vi vi phạm mặc dù được tự nguyện khắc phục hậu quả sau ngày 31/12/2026.

Bên cạnh đó, Trọng Tín kiến nghị có chính sách “miễn, giảm thuế” cho hộ kinh doanh tự nguyện kê khai, điều chỉnh nộp đầy vào ngân sách nhà nước bên cạnh chính sách tuyên truyền sâu, rộng của cơ quan thuế, cơ quan có thẩm quyền cũng như các cơ quan báo chí sẽ giúp cho hiệu quả của chính sách được phát huy từ đó huy động đúng, đầy đủ, kịp thời nguồn ngân sách nhà nước đồng thời tiết kiệm được chi phí hành thu cũng như nâng cao tính tuân thủ pháp luật và tạo thuận lợi cho người nộp thuế đặc biệt là hộ kinh doanh.

Lý giải về đề xuất trên, Trọng Tín khẳng định, chính sách này cũng đã được một số quốc gia trên thế giới áp dụng để huy động kịp thời ngân sác nhà nước đối với một số đối tượng người nộp thuế đã có hành vi gian lận, trốn thuế trong khi chi phí hành thu cao từ đó tiết kiệm được chi phí hành thu, nâng cao hiệu quả, hiệu lực của công tác quản lý, thu nộp thuế.

Đối với những vi phạm từ ngày 1/1/2026, Trọng Tín kiến nghị không nên truyền thông hoặc tạo cơ chế miễn xử lý vi phạm bởi lẽ sẽ tạo ra tiền đề không tốt, làm mất đi tính giáo dục, răn đe và trừng phạt của pháp luật vốn là công cụ hữu hiệu để quản lý vĩ mô cũng như gây hệ lụy không tốt cho xã hội sau này.

Thay vào đó có thể áp dụng cơ chế “giảm trách nhiệm pháp lý” trong một số trường hợp do Chính phủ quy định nhưng cần có giải pháp căn cơ trong hoàn thiện pháp luật và cải cách thủ tục hành chính theo hướng đơn giản, thuận tiện dễ hiểu, dễ thực hiện bên cạnh công tác tuyên truyền, giáo dục, đào tạo, huấn luyện và hỗ trợ thiết thực hộ kinh doanh nâng cao ý thức, tuân thủ pháp luật.