TCDN - Chuyên gia thuế Nguyễn Văn Được cho rằng cần điều chỉnh mức doanh thu không chịu thuế của hộ kinh doanh lên 1 tỷ đồng/năm để đảm bảo công bằng với người nộp thuế có thu nhập từ tiền lương, tiền công, đồng thời phù hợp với chính sách quản lý thuế hiện hành và giảm gánh nặng hành chính.

Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín vừa có góp ý về quản lý thuế và chính sách thuế, hóa đơn đối với hộ kinh doanh.

Tại văn bản góp ý này, Trọng Tín đề xuất nâng mức doanh thu không chịu thuế để đảm bảo công bằng, bình đẳng giữa người nộp thuế.

Ông Nguyễn Văn Được, Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín, cho hay, hiện nay, người nộp thuế có thu nhập từ tiền lương tiền công được tính giảm trừ gia cảnh cho bản thân 11 triệu đồng và người phụ thuộc là 4.4 triệu đồng. Đồng thời theo các phương án xây dựng mức giảm trừ gia cảnh Dự thảo tại Luật Thuế TNCN có thể là 15,5 triệu đồng đối với bản thân và 6,2 triệu đồng đối với người phụ thuộc. Trong khi đó, hộ kinh doanh đặc biệt là hộ kinh doanh không có thu nhập từ tiền lương tiền công thì chỉ được miễn thuế đối với doanh thu 100 triệu đồng/năm đến hết năm 2025 và 200 triệu đồng/năm kể từ năm 2026.

“Quy định này là bất bình đẳng cho người nộp thuế là hộ kinh doanh so với người nộp thuế có thu nhập từ tiền lương tiền công và đặc biệt là người nộp thuế có hai nguồn thu nhập từ kinh doanh và tiền lương tiền công thì được nhận 2 ưu đãi là giảm trừ gia cảnh và doanh thu không phải nộp thuế”, ông Được bày tỏ.

Vì vậy, để đảm bảo tính công bằng, bình đẳng cần thiết xây dựng mức doanh thu không chịu thuế nhằm tiệm cận và tương đồng với mức giảm trừ gia cảnh của người nộp thuế có thu nhập từ tiền lương tiền công theo phương án giả định 15,5 triệu/tháng (186 triệu/năm).

Theo đó, Trọng Tín giả thuyết xây dựng phương án với mức doanh thu miễn thuế được tính bằng giá trị gia tăng của hộ kinh doanh tạo ra tương ứng với mức giảm trừ gia cảnh cho bản thân người nộp thuế là 186 triệu đồng/năm và bằng: Mức giảm trừ gia cảnh trong năm (186 triệu) chia (:) tỷ lệ thuế VAT tương ứng từng lĩnh vực (1%, 3% và 5%) sau đó được nhân (x) với mức thuế suất thuế VAT cơ bản là 10%.

Cụ thể, doanh thu miễn thuế của hộ kinh doanh trong hoạt động thương mại là: Doanh thu miễn thuế hoạt động thương mại = (186.000.000 : 1%) x 10% = 1.860.000.000 đồng, giả thuyết có 85% hộ kinh doanh hoạt động lĩnh vực thương mại trong nền kinh tế, khi đó mức doanh thu miễn thuế với cơ cấu 85% là: 1.860.000.000 đồng x 85% = 1.581.000.000 đồng.

Tương tự, doanh thu miễn thuế đối với các hoạt động còn lại là: Sản xuất, dịch vụ có bao thầu nguyên vật liệu là 620.000.000 đồng với cơ cấu 10% trong nền kinh tế có doanh thu miễn thuế là: 62.000.000 đồng;

Sản xuất, dịch vụ không bao thầu nguyên vật liệu là 372.000.000 đồng với cơ cấu 5% trong nền kinh tế có doanh thu miễn thuế là: 18.600.000 đồng;

Như vậy, doanh thu miễn thuế theo phương án này tính trung bình của nền kinh tế là 950.666.667 đồng và tính trung bình theo cơ cấu hộ kinh doanh là 553.866.667 đồng.

Từ giả định trên, Trọng Tín kiến nghị để đảm bảo tính công bằng, bình đẳng và giảm bớt bất công giữa các đối tượng thì mức doanh thu miễn thuế nên là 1 tỷ đồng phù hợp mức doanh thu trung bình của nền kinh tế cần được miễn thuế tương ứng với mức giảm trừ gia cảnh 186 triệu đồng/năm (950 triệu), đồng thời là mức doanh thu trung bình tại mức cao nhất và mức trung bình theo cơ cấu của nền kinh tế ((1.581 tỷ + 0.53 tỷ):2 = 1.067 tỷ đồng).

Theo ông Nguyễn Văn Được, mức doanh thu miễn thuế 1 tỷ đồng nêu trên không chỉ nhằm đảm bảo tính công bằng bình đẳng mà còn phù hợp với quy định hộ kinh doanh có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên phải sử dụng máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế tại Nghị định 70/2025/NĐ- CP. Từ đó giúp cho chính sách có tính đồng bộ cũng như tạo sự thuận tiện cho người nộp thuế và hoạch định chính sách thuế đối với hộ kinh doanh sau này.

Tuy nhiên, Trọng Tín cũng cho rằng mức doanh thu 1 tỷ đồng này chưa đảm bảo công bằng tuyệt đối nhưng đã phần nào tạo sự công bằng, bình đẳng giữa người nộp thuế.

Vì vậy, Trọng Tín cũng kiến nghị, người nộp thuế thực hiện giảm trừ gia cảnh 186 triệu/năm sẽ không được giảm trừ doanh thu miễn thuế 1 tỷ đồng và ngược lại nếu áp dụng mức doanh thu miễn thuế cho hoạt động kinh doanh thì không áp mức giảm trừ gia cảnh cho thu nhập từ tiền lương tiền công hoặc xây dựng phương án tính gộp thu nhập thuế TNCN từ kinh doanh và tiền lương tiền công như chính sách thuế trước năm 2015 đã thực hiện.

Ngoài ra, Trọng Tín cũng dẫn chứng số liệu của Thuế Tp.HCM cho thấy thu ngân sách của hộ kinh doanh năm 2024 đạt 8.269 tỷ đồng chiếm 1.62% tổng thu ngân sách của Tp.HCM và 7 tháng đầu năm 2025 thu đạt 6.248 tỷ đồng chỉ chiếm khoảng 1.66%. Tổng số hộ kinh doanh tính đến tháng 7/2025 là 349.255 hộ trong đó: Hộ khoán là 248.799 hộ, hộ kinh doanh khoán có doanh thu từ 1 tỷ đồng trở lên là 18.509 hộ chiếm 7.4%, hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ đồng là 230.290 hộ chiếm 92.6%.

“Từ số liệu trên cho thấy thực hiện phương án doanh thu miễn thuế 1 tỷ đồng là hoàn toàn khả thi đồng thời không ảnh hưởng lớn đến thu ngân sách nhà nước từ đó tiết giảm lớn chi phí hành thu sử dụng hiệu quả nguồn lực của cơ quan thuế trong hoạt động kiểm soát và phòng ngừa rủi ro, chuyển giá, tiết kiệm chi phí tuân thủ cho người nộp thuế cũng như giảm chi phí xã hội, tạo động lực thúc đẩy và hỗ trợ thiết thực cho người dân đặc biệt là đối tượng hộ kinh doanh nhỏ, lẻ, yếu thế tại vùng sâu, vùng xa nơi có điều kiện kinh tế khó khăn và đặc biệt khó khăn”, ông Nguyễn Văn Được, Tổng giám đốc Trọng Tín nhấn mạnh.