TCDN - Trước thực tế chi phí sinh hoạt leo thang, đại biểu Trần Quốc Tuấn (Trà Vinh) kiến nghị Quốc hội và Chính phủ xem xét điều chỉnh tăng lương cơ sở ngay từ ngày 1/1/2026, thay vì chờ đến giữa năm như các giai đoạn trước.

Phát biểu tại phiên thảo luận sáng 29/10, đại biểu Trần Quốc Tuấn cho biết cử tri cả nước mong muốn Đảng, nhà nước quan tâm nhiều hơn đến các vấn đề căn cơ, đặc biệt là chính sách tiền lương và đời sống của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. “Đảm bảo đời sống ổn định cũng là cách để giữ vững động lực phục vụ nhân dân, góp phần tạo nên sức mạnh bền vững của bộ máy nhà nước", đại biểu Tuấn nói.

Theo đại biểu, sau gần 4 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp, bộ máy hành chính tuy đã tinh gọn đầu mối nhưng khối lượng công việc lại tăng lên. Ở nhiều địa phương, nhất là cấp cơ sở, cán bộ, công chức phải làm việc xa hơn, đảm nhiệm nhiều đầu việc hơn trong khi thu nhập không được cải thiện.

Báo cáo tổng hợp kiến nghị của cử tri gửi tới kỳ họp này cho thấy, tại nhiều địa phương như Quảng Trị, Bình Thuận, Vĩnh Long, sau khi sáp nhập đơn vị hành chính, nhiều cán bộ xã phải di chuyển xa hơn, có nơi 10 đến 15 km mới đến trụ sở mới. Trong khi đó, phụ cấp đi lại, phụ cấp công vụ chưa được điều chỉnh. Cử tri các tỉnh Nghệ An, Lâm Đồng, Đồng Tháp đề nghị Chính phủ có chính sách hỗ trợ đối với cán bộ ở vùng sáp nhập, bởi đời sống gặp nhiều khó khăn, chi phí đi lại, thuê nhà và sinh hoạt tăng cao khiến thu nhập thực tế giảm 10 - 12% so với trước.

Nhiều địa phương như Bắc Kạn, Cần Thơ và một số tỉnh đồng bằng sông Cửu Long cũng phản ánh tình trạng cán bộ cơ sở phải kiêm nhiệm nhiều công việc do tinh giản biên chế, trong khi thu nhập chưa được cải thiện, ảnh hưởng đến tâm lý và hiệu quả công tác.

Theo đại biểu Tuấn, nếu đời sống của cán bộ, công chức không được bảo đảm thì hiệu quả thực thi chính sách khó đạt yêu cầu. Báo cáo của Chính phủ và Ủy ban của Quốc hội cho thấy, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 9 tháng năm 2025 tăng 3,27% so với cùng kỳ năm trước. Giá của nhiều nhóm hàng hóa thiết yếu như lương thực, thực phẩm, nhà ở, điện, nước, học phí, xăng dầu và chi phí thuê nhà đều tăng, gây áp lực lớn đến đời sống người dân, đặc biệt là đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức.

“Mức lương cơ sở hiện là 2,34 triệu đồng/tháng, được áp dụng từ năm 2024 đến nay, rõ ràng không còn phù hợp với mặt bằng giá sinh hoạt hiện tại,” ông Tuấn nói. “Tính trung bình, chỉ riêng chi phí ăn uống, đi lại, điện nước, học phí con cái ở đô thị đã vượt 4,5 - 5 triệu đồng/người/tháng. Với mức lương cơ sở này, nhiều công chức trẻ chỉ đủ sống đến ngày 20 hằng tháng; 10 ngày còn lại phải ‘chạy bằng niềm tin và mì gói", ông chia sẻ.

Đại biểu cũng dẫn báo cáo của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, cho biết đời sống của một bộ phận cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong khu vực nhà nước còn nhiều khó khăn, đặc biệt là sau quá trình tinh giản biên chế, sáp nhập địa phương trong khi chi phí sinh hoạt ngày càng tăng.

Từ thực tế đó, đại biểu Trần Quốc Tuấn đề nghị Quốc hội và Chính phủ xem xét điều chỉnh tăng lương cơ sở ngay từ ngày 1/1/2026, không chờ đến giữa năm như trước. “Cán bộ có đủ sống thì mới yên tâm phục vụ; công chức không nặng gánh cơm áo gạo tiền thì mới nhẹ lòng cống hiến”, ông nhấn mạnh.

Cùng quan điểm, đại biểu Mai Văn Hải (Thanh Hóa) đề nghị Bộ Nội vụ sớm khảo sát thực tế, xây dựng vị trí việc làm và khung biên chế tối thiểu làm cơ sở định biên cho cấp xã; đồng thời tham mưu Chính phủ ban hành cơ chế tiền lương phù hợp để khuyến khích, thu hút cán bộ công tác tại khu vực có điều kiện kinh tế khó khăn.