TCDN - Nhiều ý kiến cho rằng đề xuất mức giảm trừ gia cảnh mưới của Bộ Tài chính chưa sát với thực tiễn đề nghị cần nâng cao hơn nữa và áp dụng ngay trong kỳ tính thuế năm 2025 để chia sẻ với người nộp thuế.

Bài 1: Nhiều bất cập thuế TNCN với người làm công ăn lương 

Bài 2: Nâng mức giảm trừ gia cảnh, thu gọn biểu thuế TNCN còn 5 bậc

Đề nghị nâng mức giảm trừ gia cảnh cao hơn

Góp ý vào dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế TNCN, theo đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Điện Biên, để mức giảm trừ gia cảnh phù hợp thực hiện, đảm bảo tính ổn định, phù hợp với tốc độ tăng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) năm 2025 và giai đoạn 2026-2030, đề nghị Bộ Tài chính xem xét điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế lên 20 triệu đồng/tháng (tương đương 240 triệu đồng/năm) và điều chỉnh giảm trừ gia cảnh cho mỗi người phụ thuộc lên 10 triệu đồng/tháng (trong dự thảo đề xuất giảm trừ gia cảnh cho mỗi người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng).

Trong khi đó, đoàn đại biểu Quốc hội Tp.HCM cho rằng, theo các số liệu phân tích và căn cứ tình hình biến động giá gần đây, dự đoán mức tăng chỉ số giá các mặt hàng cơ bản cuối năm 2025 có thể đạt mức 50%.

Do đó, cơ quan này kiến nghị điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh cho người nộp thuế tăng tương ứng 50%, lên 16,5 triệu đồng/tháng. Đồng thời, với mức tăng giảm trừ gia cảnh, khi xây dựng luật Thuế TNCN (sửa đổi) cũng cần thay đổi các bậc thuế trong biểu thuế lũy tiến để mức thu nhập của bậc thuế có thuế suất cao nhất cũng tăng tương ứng 50%, đạt mức 120 triệu đồng/tháng. Song song đó, mức giảm trừ gia cảnh cho mỗi người phụ thuộc cũng cần được điều chỉnh lên 6,6 triệu đồng/tháng.

Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam bà Nguyễn Thị Cúc nói, vấn đề không nằm ở việc có 5 bậc hay 7 bậc, mà là ở khoảng cách giữa các bậc. Nếu giãn rộng, người nộp thuế sẽ hợp lý hơn. Chẳng hạn, đến 20 triệu đồng mới áp thuế 5%, từ 20 - 50 triệu đồng áp thuế 10%... thì vẫn giữ số bậc nhưng mức chịu thuế phù hợp hơn. Ngoài ra, khi xem xét biểu thuế, việc giảm bậc thuế suất cao nhất cũng là hướng tốt, nhưng quan trọng hơn vẫn là thiết kế khoảng cách giữa các bậc để phản ánh đúng khả năng đóng góp.

Theo đoàn đại biểu Quốc hội Huế, trong bối cảnh Việt nam tăng trưởng nhanh, mức sống cải thiện nhưng ngân sách vẫn phải đảm đương nhiều nhiệm vụ an sinh – xã hội, việc lựa chọn một phương án duy nhất là chưa phù hợp.

Vì vậy, đề nghị xây dựng phương án kết hợp (phương án 3): Điều chỉnh hằng năm theo CPI để đảm bảo GTGC không bị trượt giá do lạm phát; định kỳ 3 – 5 năm, điều chỉnh bổ sung theo tốc độ tăng thu nhập/GDP bình quân đầu người, nhằm chia sẻ hợp lý thành quả tăng trưởng với người nộp thuế. Đây là giải pháp linh hoạt, phù hợp thực tiễn và đảm bảo cân đối giữa mục tiêu công bằng thuế, ổn định ngân sách và cải thiện đời sống dân cư của đất nước.

Không đề xuất cụ thể mức giảm trừ gia cảnh, nhưng ông Nguyễn Văn Được, Tổng giám đốc Công ty TNHH Kế toán và Tư vấn Thuế Trọng Tín cho rằng, nên lấy chỉ số CPI để điều chỉnh, đồng thời căn cứ thêm một số chỉ số kinh tế - xã hội như GDP, mức sống cơ sở để xác định mức trần giá cả cao nhất. Ngoài ra, nên lấy mức giá cả ở đô thị và thành phố làm cơ sở để áp dụng cho người lao động ở thành phố, đồng thời tạo thuận lợi cho người lao động ở vùng nông thôn. Hy vọng rằng người lao động ở nông thôn sẽ được hưởng một sự hỗ trợ nhất định, tạo động lực cho họ phát triển. Việc tạo động lực này rất quan trọng để thu hẹp khoảng cách giàu nghèo giữa nông thôn và thành thị, đây cũng là một chủ trương chung của Đảng và nhà nước.

“Nếu thiết kế được chính sách giảm trừ gia cảnh dựa trên các chỉ số như vậy, chính sách sẽ phát huy được tính linh hoạt, đồng thời đảm bảo sự công bằng, bình đẳng và hỗ trợ tốt nhất trong thực tiễn”, ông Được bày tỏ.

Áp dụng ngay từ năm 2025 để tạo đồng thuận, thúc đẩy tiêu dùng

Góp  ý về hiệu lực thi hành, đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị cho rằng việc áp dụng mức giảm trừ gia cảnh mới từ kỳ tính thuế năm 2026 là chưa phù hợp, trước hết là vì theo quy định tại điểm a, khoản 1; Điều 7 Luật Thuế TNCN hiện hành thì kỳ tính thuế đối với cá nhân cư trú tính theo năm vẫn còn chưa tới hạn quyết toán.

Mặt khác, kể từ năm 2020 đến nay, nhà nước chưa có sự điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh của thuế TNCN; tại các kỳ họp của Quốc hội gần đây, trên cơ sở kiến nghị của cử tri, nhiều vị đại biểu quốc hội đã có ý kiến phát biểu, đánh giá mức giảm trừ gia cảnh hiện không còn phản ánh đúng mức sống cơ bản của người dân và còn nhiều bất cập. Vì vậy, việc áp dụng mức giảm trừ gia cảnh mới là hết sức cần thiết và cần được áp dụng ngay, càng sớm càng tốt, vừa thể hiện sự quan tâm kịp thời của nhà nước, vừa sớm tạo động lực tiêu dùng và thúc đẩy phát triển kinh tế.

Từ phân tích trên, đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị đề nghị Bộ Tài chính nghiên cứu, trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét điều chỉnh thời gian áp dụng ngay từ kỳ tính thuế năm 2025 (theo năm) và tính từ thời điểm Nghị quyết có hiệu lực thi hành đối với kỳ tính thuế theo từng lần phát sinh thu nhập; từng lần chuyển nhượng (theo điểm b, c của khoản 1, Điều 7, Luật Thuế TNCN) chứ không chờ đến kỳ tính thuế năm 2026.

Đề xuất trên nhận được sự đồng tình của đoàn đại biểu Quốc hội Cao Bằng, Gia Lai, TP Hà Nội, Bộ Nội vụ. Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội nhấn mạnh, đa số ý kiến đề nghị thời gian hiệu lực thi hành từ ngày 1/1/2025 thực hiện giảm trừ gia cảnh, đồng thời xây dựng lộ trình rõ ràng đối với biểu thuế 5 bậc mới để doanh nghiệp kịp chuẩn hóa hệ thống tính lương và phần mềm kế toán. Nếu phương án giảm trừ gia cảnh có hiệu lực từ năm 2026, người nộp thuế sẽ phải chịu thêm ít nhất một kỳ tính thuế với mức tính thuế không còn phù hợp với thực tiễn.

Bà Nguyễn Thị Cúc cho hay: “Tôi nhớ khi Nghị quyết số 954/2020/UBTVQH14 ký ban hành từ 1/10/2020 thì đã áp dụng ngay cho kỳ tính thuế năm 2020. Do đó, tôi mong muốn nếu Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định nâng mức giảm trừ gia cảnh thì cho áp dụng ngay cho kỳ tính thuế năm 2025 và thực hiện khi quyết toán thuế năm này. Làm được như vậy tôi tin chắc sẽ khiến người nộp thuế phấn khởi hơn”.

Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Được nhận định, khi mức giảm trừ gia cảnh mới áp dụng ngay năm 2025 sẽ giúp kiềm chế lạm phát do thu nhập khả dụng tăng, cầu và đầu tư tư nhân tăng kích thích sản xuất từ đó thúc đẩy tăng trưởng và hạn chế lạm phát.