TCDN - Quản lý hóa đơn dựa trên kết quả phân tích rủi ro; tháng cao điểm phòng, chống các doanh nghiệp mua, bán hóa đơn không hợp pháp, gian lận hoàn thuế; sửa đổi quy định đăng ký thành lập doanh nghiệp... là những giải pháp để phát hiện, ngăn chặn các doanh nghiệp “ma”, buôn bán, sử dụng hóa đơn điện tử trái pháp luật.

Truy vết, xử lý doanh nghiệp mua bán hóa đơn

Theo Tổng cục Thuế, tổng số lượng hóa đơn điện tử đã tiếp nhận và xử lý là hơn 3,91 tỷ hóa đơn, trong đó 1,14 tỷ hóa đơn có mã; hơn 2,77 tỷ hóa đơn không mã.

Tính đến cuối tháng 5/2023, đã có 18.963 cơ sở kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử có mã của cơ quan thuế khởi tạo từ máy tính tiền với số lượng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền đã tiếp nhận là 6.530.372 hóa đơn.

Bộ Tài chính cho hay, trong thời gian qua, công tác quản lý hóa đơn đã được Quốc hội, Chính phủ và Bộ Tài chính quan tâm sát sao, tuy nhiên vẫn còn tình trạng buôn bán hóa đơn, trục lợi tiền thuế của ngân sách nhà nước.

“Để hạn chế, ngăn chặn tình trạng buôn bán hóa đơn không hợp pháp, cần sự vào cuộc đồng bộ của các cơ quan chức năng”, Bộ Tài chính khẳng định.

Hiện nay, ngành Thuế đã triển khai hóa đơn điện tử trên phạm vi toàn quốc. Hệ thống hóa đơn điện tử lưu vết toàn bộ dữ liệu của người mua, người bán nên trường hợp người mua, người bán có hành vi mua, bán hóa đơn không hợp pháp sẽ bị phát hiện và xử lý theo quy định của pháp luật. Để phát hiện sớm các trường hợp mua bán hóa đơn không hợp pháp, ngành Thuế đã triển khai các giải pháp công nghệ thông tin và đưa ngay vào áp dụng.

Cụ thể, đẩy mạnh công tác quản lý hóa đơn dựa trên kết quả phân tích rủi ro theo các tiêu chí đánh giá để xác định người nộp thuế có rủi ro cao là người nộp thuế có nhiều dấu hiệu nghi ngờ gian lận trong sử dụng hóa đơn để đưa vào kiểm tra, thanh tra.

Tăng cường công tác đối chiếu thông tin giữa dữ liệu người nộp thuế tại hồ sơ khai thuế và dữ liệu hóa đơn điện tử mà người nộp thuế đã khởi tạo và gửi cơ quan thuế, để đưa ra danh sách người nộp thuế có sự sai lệch giữa hồ sơ và dữ liệu, đảm bảo doanh nghiệp khai đúng, đủ, không trì hoãn thời gian nộp thuế.

Thực hiện các chức năng kiểm soát thông tin hóa đơn điện tử, kiểm tra các dấu hiệu cảnh báo sớm giúp đưa ra các trường hợp cần giám sát, kiểm tra thường xuyên. Việc này sẽ được thực hiện theo ngày để ngăn chặn cảnh báo việc xuất hóa đơn của người nộp thuế có dấu hiệu rủi ro.

Nghiên cứu, áp dụng công nghệ xử lý dữ liệu lớn, công nghệ trí tuệ nhân tạo vào thực hiện phân tích dữ liệu hóa đơn điện tử để quản lý rủi ro, phát hiện những trường hợp gian lận, nghi ngờ mua bán hóa đơn với xâu chuỗi nhiều doanh nghiệp tham gia.

Cục Thuế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ tập trung đẩy mạnh tháng cao điểm phòng, chống các doanh nghiệp mua, bán hóa đơn không hợp pháp, gian lận hoàn thuế. Trong tháng cao điểm, đồng loạt cơ quan Thuế các cấp ra quân, quyết liệt hơn nữa trong đấu tranh, xử lý hành vi gian lận về thuế, về mua bán và sử dụng hoá đơn không hợp pháp.

Tổng cục Thuế cho biết, sẽ tiếp tục truyền thông sâu rộng đến người dân, doanh nghiệp trên các phương tiện truyền thông về chính sách pháp luật về thuế, về hoá đơn, công khai thông tin tổ chức, cá nhân có hành vi mua, bán hóa đơn đã bị cơ quan Công an khởi tố....

Đồng thời tuyên truyền, phổ biến đến người dân, doanh nghiệp nếu có hành vi sử dụng hóa đơn không hợp pháp để hợp thức kê khai thuế sẽ bị phạt về hành vi trốn thuế và truy cứu trách nhiệm hình sự. Đối với hành vi bán hóa đơn sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ Luật hình sự.

Phối hợp chặt chẽ hơn với Cơ quan điều tra - Bộ Công an để xử lý theo quy định đối với doanh nghiệp bán hóa đơn; truy vết xử lý doanh nghiệp mua hóa đơn và xử lý triệt để tình trạng bao che cho những hành vi vi phạm pháp luật trong sử dụng hoá đơn.

Kiến nghị doanh nghiệp vi phạm thuế không được thành lập doanh nghiệp mới

Bên cạnh các giải pháp đang thực hiện, Tổng cục Thuế cũng có văn bản đề nghị các cơ quan ban ngành cùng phối hợp trong việc phòng chống, xử lý các hành vi gian lận hóa đơn, sử dụng hóa đơn không hợp pháp.

Tổng cục Thuế đề xuất Bộ Tài chính sẽ tiếp tục đề xuất kiến nghị sửa đổi Nghị định về đăng ký kinh doanh, Luật Doanh nghiệp phải có quy định theo hướng, người đại diện pháp luật phải được xác thực với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư của Bộ Công an.

Người đại diện pháp luật mà có vi phạm pháp luật thuế, là đại diện pháp luật của các doanh nghiệp bỏ địa chỉ kinh doanh và/hoặc chưa hoàn thành nghĩa vụ thuế, trường hợp muốn thành lập doanh nghiệp mới thì cần có chế tài xử lý cụ thể, tạm thời chưa cấp phép giấy chứng nhận thành lập doanh nghiệp mới và đưa ra các thông tin cảnh báo rủi ro, có biện pháp ngăn chặn.

Bên cạnh đó, trong thời gian tới, để khắc phục tình trạng sử dụng các giấy tờ giả để thành lập doanh nghiệp hoặc thuê thành lập doanh nghiệp để bán hóa đơn, Bộ Tài chính kiến nghị Bộ Kế hoạch đầu tư nghiên cứu sử dụng các công nghệ xác thực định danh cá nhân, doanh nghiệp để kiểm tra thông tin đại diện pháp luật của các doanh nghiệp khi cấp phép đăng ký doanh nghiệp.

Đề nghị công an xử lý tình trạng công khai rao bán hóa đơn điện tử trên mạng

Đối với các biện pháp chống gian lận hóa đơn điện tử qua việc rao bán hóa đơn điện tử trên nền tảng không gian mạng, Cơ quan Thuế sẽ tăng cường rà soát các thông tin có nội dung rao bán hóa đơn điện tử không hợp pháp tại các nền tảng không gian mạng (facebook, website, zalo,...).

Trên cơ sở đó, thu thập thông tin của các tổ chức, cá nhân thực hiện hành vi bán trái phép hóa đơn điện tử tại địa bàn quản lý để truy xuất nguồn gốc của hóa đơn điện tử rao bán (tên, mã số thuế, địa chỉ, điện thoại...). Trường hợp phát hiện hành vi vi phạm pháp luật về thuế, về hóa đơn thì kịp thời xử lý hoặc củng cố hồ sơ, chuyển cơ quan Công an để xử lý theo quy định.

Cơ quan Thuế đang đề nghị Cục An ninh mạng và Phòng, chống tội phạm sử dụng công nghệ cao – Bộ Công an (A05) có biện pháp kiểm tra, xem xét đối với các trường hợp công khai rao bán hóa đơn trên nền tảng không gian mạng để có biện pháp ngăn chặn, xử lý nghiêm đối với các tổ chức, cá nhân có hành vi bán hóa đơn điện tử không hợp pháp theo quy định của pháp luật.

Cơ quan thuế đang đề xuất Bộ Thông tin truyền thông chỉ đạo Cục Phát thanh, Truyền hình và Thông tin điện tử và các đơn vị có liên quan phân phối hợp tác với cơ quan Thuế để ngăn chặn, xử lý thời sự sai lệch thông tin on not network by rule of law.