TCDN - Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam phối hợp cùng tổ chức Oxfam tại Việt Nam tổ chức khảo sát và kết nối thị trường thủy sản Châu Âu thông qua trưng bày và giới thiệu mặt hàng Nghêu tại Hội chợ Thủy sản Toàn cầu 2022, được tổ chức tại thành phố Barcelona, Tây Ban Nha.

Hoạt động này nằm trong khuôn khổ Hợp phần xúc tiến kinh doanh và phát triển thị trường của dự án “Phát triển bền vững và toàn diện chuỗi giá trị Nghêu/Tre ở Việt Nam (SCBV)” do Liên minh châu Âu tài trợ. 

Hội chợ Thuỷ sản Toàn cầu là một trong những sự kiện thương mại trong ngành thuỷ sản lớn nhất thế giới, phục vụ chuyên gia trong ngành, các đơn vị sản xuất kinh doanh dịch vụ các chuỗi cung ứng thuỷ hải sản. Hội chợ hàng năm có hơn 2.000 nhà cung cấp triển lãm đại diện từ 85 quốc gia, với gần như mọi loại sản phẩm, thiết bị và dịch vụ thủy sản và người mua đến từ hơn 150 quốc gia. Theo con số thống kê của Ban tổ chức, Hội chợ năm 2019 có 83% người mua tìm được đối tác, nhà cung cấp mới và đưa ra các quyết định giao dịch sau khi kết thúc hội chợ. Năm 2022, Hội chợ triển lãm thủy sản toàn cầu 2022 diễn ra từ ngày 26 đến 28 tháng 4 tại Barcelona, Tây Ban Nha, nơi được xem là trung tâm nghề cá của Châu Âu, là “chợ đầu mối” lớn ở khu vực với các hoạt động giao thương tấp nập.

Nghêu vùng ven biển 3 tỉnh Bến Tre, Trà Vinh và Tiền Giang đang có ưu thế rất lớn về uy tín, chất lượng, và đặc biệt nghêu ở Bến Tre đã được cấp chứng nhận quốc tế MSC. Hiện nay, nghêu thịt tại các tỉnh này được đánh giá cao về hương vị, dinh dưỡng, có ruột trắng ,  thịt dày và là sản phẩm được yêu thích tại nhiều thị trường lớn trên thế giới Châu Âu là thị trường xuất khẩu lớn nhất, chiếm hơn 70% tổng sản lượng xuất khẩu, sau đó đến Mỹ, Singapore và Nhật Bản là các quốc gia nhập khẩu lớn nhất mặt hàng nghêu Việt Nam. Nhu cầu tiêu thụ nghêu của thị trường châu Âu rất lớn, đây là một trong những nhóm thủy sản chính được kinh doanh và tiêu thụ trên thị trường EU. Đáng lưu ý, trong năm qua, xuất khẩu nhuyễn thể có vỏ sang thị trường EU tăng mạnh 37%, đạt 87 triệu USD, chủ yếu do xuất khẩu sản phẩm nghêu tăng 42% với 78 triệu USD. Nghêu trở thành loài thủy sản có giá trị xuất khẩu lớn thứ 4 sang thị trường EU. Trong đó, xuất khẩu nghêu sang ba thị trường lớn nhất là Tây Ban Nha, Italia và Bồ Đào Nha đều tăng 38 - 44%.

03 doanh nghiệp đầu ngành có sự tham gia sâu vào các hoạt động dự án đã được lựa chọn trực tiếp mang sản phẩm doanh nghiệp đến Hội chợ là Công ty Cổ phần Thuỷ sản Gò Đàng (GODACO), Công ty Cổ phần Thuỷ sản Bến Tre (BESEACO), Công ty Cổ phần XNK Thuỷ sản Bến Tre (AQUATEX).

Gian hàng trưng bày sản phẩm Nghêu Việt Nam tại Hall 4B501 được thiết kế nổi bật, thu hút sự quan tâm đông đảo của các nhà nhập khẩu phân phối Nghêu đến từ rất nhiều quốc gia trên thế giới. Trong 2 ngày đầu tiên, gian hàng Nghêu Việt Nam đã có gần 100 nhà nhập khẩu, phân phối, chủ yếu đến từ Tây Ban Nha, Ý, Pháp, Mỹ, Bồ Đào Nha, Anh, Thổ Nhĩ Kỳ, Hà Lan, các tiểu vương quốc Ả Rập thống nhất, Hàn Quốc, Cộng hoà Ai Cập, Israel, Séc, Đan Mạch….đến thăm.  Xu hướng tiêu dùng các sản phẩm Nghêu năm nay hướng tới những sản phẩm nghêu thịt, nghêu trắng/nâu hấp nguyên con, sản phẩm giá trị gia tăng chế biến sẵn như nghêu hấp bơ tỏi, nghêu sốt gia vị tomyum… Trong nỗ lực hàn gắn chuỗi cung ứng bị đứt gãy trong giai thời kỳ Covid và các khó khăn do lạm phát, giá thủy sản, thực phẩm tăng tại EU, mặt hàng thuỷ sản Việt Nam nói chung và sản phẩm Nghêu MSC nói riêng của Việt Nam nhận được sự quan tâm rất lớn và nhu cầu thu mua cao từ nhiều nhà nhập khẩu trên thế giới. Gian hàng đã tiếp đón đại diện nhiều nhà nhập khẩu lớn như PCS, Eguillem (Tây Ban Nha), MARR (Ý), SCO FRO Foods, GEM Seafoods (Anh), Farmersland (Đan Mạch), JPB (Hà Lan)... Gian hàng Nghêu Việt Nam của dự án SCBV luôn nhộn nhịp khách ra vào xem hàng. Đặc biệt, một số nhà mua hàng Châu Âu đã chia sẻ rằng: “Chúng tôi không biết rằng các công ty GODACO, AQUATEX, BESEACO của Việt Nam có thể xuất khẩu trực tiếp được sản phẩm Nghêu và thủy sản sang thị trường EU, 20 năm nay chúng tôi đều phải mua sản phẩm của các bạn qua công ty trung gian khác. Thật may mắn là hôm nay chúng tôi đã biết đến các bạn và được kết nối trực tiếp”.

Nhiều thoả thuận mua bán đã được thống nhất ngay tại gian hàng triển lãm là một tín hiệu đáng mừng để mở rộng thị trường nghêu Việt sau thời gian dài gặp nhiều khó khăn trong xuất khẩu do đại dịch Covid 19.

Bên cạnh hỗ trợ các doanh nghiệp tiếp cận người mua hiệu quả, cán bộ tổ chức Oxfam tại Việt Nam và VCCI cùng doanh nghiệp đã truyền tải các thông điệp liên quan đến phía sau mục tiêu của phát triển thị trường ngành Nghêu là phát triển vùng nguyên liệu Nghêu bền vững, góp phần xoá đói giảm nghèo, nâng cao thu nhập và sinh kế cho nông dân tại các tỉnh Bến Tre, Trà Vinh, Tiền Giang đang tham gia vào việc nuôi trồng và phát triển vùng nguyên liệu Nghêu. Thông qua trao đổi với khách hàng, các doanh nghiệp nhận thấy những yêu cầu rõ ràng, tính cần thiết trong việc thực hiện chứng nhận MSC, là chứng nhận sản phẩm được khai thác từ một ngư trường bền vững, được quản lý tốt và được khai thác một cách có trách nhiệm. Hiện nay, MSC là một trong số các loại nhãn hiệu sinh thái được chú trọng trên thế giới, nó giúp chứng nhận các ngành ngư nghiệp bền vững. MSC có giá trị như một giấy thông hành, đảm bảo phát triển thủy sản an toàn và là thương hiệu bảo hộ cho các sản phẩm thủy sản Việt Nam.

Dưới sự tài trợ của Liên minh châu Âu, Tổ chức Oxfam tại Việt Nam hợp tác với Trung tâm Hợp tác Quốc tế Nuôi trồng và Khai thác Thủy sản bền vững (ICAFIS), Trung tâm Nghiên cứu Lâm sản ngoài gỗ (NTFPRC), Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) triển khai dự án 5 năm “Phát triển bền vững và toàn diện chuỗi giá trị Nghêu và Tre ở Việt Nam” (SCBV), giai đoạn 2018 - 2023. Dự án tập trung ở 5 tỉnh: Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh (chuỗi giá trị nghêu) và Thanh Hóa & Nghệ An (chuỗi giá trị tre). Dự án góp phần giảm nghèo và bất bình đẳng ở các vùng nông thôn của Việt Nam thông qua tạo điều kiện cho việc áp dụng và thực hành các tiêu chuẩn bền vững của các nhà sản xuất và chế biến nghêu và tre; nâng cao khả năng tiếp cận thị trường và tài chính cũng như hiệu quả sản xuất; trao quyền cho các nhà sản xuất quy mô nhỏ và làm việc với các liên minh công-tư để quản trị chuỗi giá trị tốt.

Toàn bộ vùng nuôi nghêu của tỉnh Bến Tre từ năm 2009 đã được chứng nhận MSC (Marine Stewardship Council) của Hội đồng Quản lý Biển, cũng là ngành ngư nghiệp đầu tiên của Việt Nam và khu vực Đông Nam Á đạt chứng nhận này. Đây là nhãn hiệu cho nghề khai thác được quản lý tốt, giữ đa dạng sinh thái, không gây cạn kiệt. Vùng nuôi Nghêu tỉnh Tiền Giang cũng đang trong quá trình đánh giá hoàn thiện cuối cùng để cấp chứng nhận MSC trong năm 2022.

MSC giúp khẳng định với người tiêu dùng việc thủy sản đã được nuôi trồng theo phương pháp thực hành tốt và các sản phẩm thủy sản chế biến, phân phối, dự trữ có thể truy xuất nguồn gốc rõ ràng. Sản phẩm được sản xuất theo tiêu chuẩn MSC đảm bảo vệ sinh, an toàn thực phẩm, dễ dàng thâm nhập vào siêu thị, nhà hàng cao cấp hay xuất khẩu sang các thị trường khó tính như EU, Nhật Bản...Trên bao bì sản phẩm có dán nhãn Chứng nhận MSC giúp người tiêu dùng nhận biết đây là sản phẩm an toàn, có trách nhiệm về môi trường, xã hội.