TCDN - Năm ngoái, Thanh tra Ngân hàng Nhà nước đã vào cuộc làm rõ các vấn đề rối ren tại Ngân hàng Eximbank. Tuy nhiên, đến nay qua nhiều lần đại hội đồng cổ đông bất thành, nên "nút thắt" vẫn chưa được tháo gỡ.

ĐHĐCĐ thường niên năm 2020 lần 2 của Eximbank dự kiến bầu ra HĐQT và BKS nhiệm kỳ mới 2020-2025 diễn ra sáng 29/7 tiếp tục không thực hiện được dù có tới 42,57% số cổ phần tham dự.

Diễn biến này không quá bất ngờ, khi nhóm cổ đông "tẩy chay" Đại hội thường niên không có mặt. Nhóm này được cho là sở hữu quá nửa cổ phần Eximbank, thể hiện rõ qua con số 51,92% tham dự Đại hội bất thường năm 2019 lần 1 diễn ra chiều 30/6. Ai cũng biết một tỷ lệ không nhỏ trong số đó ắt hẳn đã được "gom" từ các cổ đông nhỏ lẻ trung dung.

Đại hội bất thường được triệu tập bởi cổ đông chiến lược Nhật Bản SMBC từ năm ngoái, đề nghị làm rõ các vấn đề tài chính tồn đọng trước đây, đồng thời thanh lọc HĐQT thông qua bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với từng thành viên.

Sau nhiều lần trì hoãn, HĐQT Eximbank đã "miễn cưỡng" tổ chức Đại hội bất thường năm 2019 với lịch trình sau khi đã diễn ra Đại hội thường niên 2020. Lịch trình này cho thấy nếu có thể, HĐQT Eximbank muốn hoàn tất bộ khung HĐQT và BKS nhiệm kỳ mới trước, và lúc đó, Đại hội bất thường dù có diễn ra cũng gần như sẽ là vô nghĩa.

Tuy nhiên, 2 phiên đại hội vẫn bất thành vì cổ phần nắm giữ không đủ lớn. Trong khi đó, dù theo Điều lệ, Eximbank phải triệu tập Đại hội bất thường năm 2019 lần 2 trong vòng 30 ngày, song tới thời điểm hiện tại, xem như HĐQT ngân hàng này không tuân thủ. Cách đây ít tháng, NHNN đã ra quyết định xử phạt hành chính đối với 6 thành viên HĐQT Eximbank vì trì hoãn tổ chức Đại hội bất thường theo triệu tập hợp pháp của cổ đông ngoại SMBC.

Việc tiếp tục chấp nhận vi phạm Điều lệ cho thấy nhóm cổ đông yếu thế và HĐQT Eximbank "đặt cược" rất lớn vào Đại hội thường niên lần 3, dự kiến diễn ra sau lần 2 chậm nhất 20 ngày.

Có những dấu hiệu cho thấy nhóm này đang tích cực "dọn đường", chuẩn bị cho Đại hội lần 3. Đó là việc bất ngờ miễn nhiệm Phó Chủ tịch Đặng Anh Mai, hay ban hành quy chế siết rất chặt cổ đông tham dự Đại hội thường niên lần 2…

Điều đáng nói là, ngày 27/7, ngay trước thềm Đại hội thường niên lần 2, một cổ đông nắm nhiều triệu cổ phiếu Eximbank đã có đơn tố cáo về dấu hiệu vi phạm pháp luật của Eximbank trong việc triệu tập ĐHĐCĐ thường niên nêu trên.

Dù vậy, không loại trừ các yêu cầu này sẽ tiếp tục được HĐQT Eximbank áp dụng trong Đại hội thường niên lần 3 tới đây. Nhóm đang nắm ưu thế quá bán, bởi vậy sẽ ít nhiều gặp những trở ngại trong việc tham gia Đại hội, khi mà một tỷ lệ nhất định của họ, như đã phân tích, đến từ gom phiếu, xin uỷ quyền từ các cổ đông trung lập.

Dù sao thì với tỷ lệ nắm giữ rất lớn, nhóm này chắc hẳn cũng sẽ không quá khó khăn để "phủ quyết" Đại hội thường niên sắp tới, bằng cách không thông qua quy chế họp tương tự như tại Đại hội thường niên lần 2 năm ngoái.

Quan điểm của nhóm này rất rõ ràng: Yêu cầu HĐQT tổ chức Đại hội bất thường năm 2019 đúng luật theo triệu tập của SMBC trước Đại hội thường niên 2020. Đại hội bất thường sẽ thanh lọc, loại bỏ các thành viên HĐQT thiếu uy tín, tạo tiền đề bầu ra đội ngũ HĐQT có năng lực, đạo đức và đủ uy tín để điều hành ngân hàng.

Cùng với đó, nhóm này trước nay không công nhận vị trí Chủ tịch HĐQT của ông Saitoh, hay trước đó là ông Cao Xuân Ninh, bởi vậy cho rằng các Nghị quyết do những vị này ký, chẳng hạn bãi nhiệm Phó Chủ tịch Đặng Anh Mai vừa qua là vô hiệu. Ông Mai đã ngồi ghế Phó Chủ tịch Eximbank từ giữa năm 2017, và còn là Chủ tịch Uỷ ban Quản lý Rủi ro của Ngân hàng.

Tranh chấp giữa các nhóm cổ đông Eximbank âm ỉ từ nhiều năm, bùng lên dữ dội từ đầu năm 2019 khi HĐQT Eximbank ngày 22/3/2019 có Nghị quyết bầu bà Lương Thị Cẩm Tú làm Chủ tịch HĐQT thay cho ông Lê Minh Quốc. Ông Quốc sau đó khởi kiện và Toà án yêu cầu tạm dừng thực hiện Nghị quyết 112. Ngày 14/5/2019, Toà án có quyết định huỷ bỏ yêu cầu trên, có hiệu lực cùng ngày, đồng nghĩa với từ lúc này bà Cẩm Tú được cho là Chủ tịch HĐQT hợp pháp của Eximbank.

Tuy nhiên tại phiên họp HĐQT ngày 15/5/2019, ông Lê Minh Quốc đã lấy tư cách Chủ tịch HĐQT ký Nghị quyết số 231 chấm dứt hiệu lực của Nghị quyết 112. "Chiếc ghế" Chủ tịch HĐQT sau đó được luân chuyển qua ông Cao Xuân Ninh rồi ông Saitoh, xen giữa là một thời gian ngắn được uỷ quyền cho ông Ngô Thanh Tùng.

Những lùm xùm tại cấu trúc thượng tầng của Eximbank đang ảnh hưởng không nhỏ tới hoạt động của ngân hàng này.