TCDN - Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm pháp luật tại 8 dự án ở TP Hà Nội, Tp.HCM và Bình Dương.

Ngày 11/10/2024, Thanh tra Chính phủ ban hành Thông báo kết luận thanh tra việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ sản xuất, kinh doanh sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở giai đoạn 2011-2019 của doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hóa. 

Theo đó, Thanh tra Chính phủ đã thanh tra việc chuyển mục đích sử dụng đất từ sản xuất, kinh doanh sang kinh doanh đất, xây dựng nhà ở đối với 9 khu đất. Trong đó, 5 khu đất được UBND tỉnh, thành phố cho chuyển mục đích sử dụng từ đất sản xuất sang xây dựng nhà ở, trung tâm thương mại, văn phòng, dịch vụ; 4 khu đất sử dụng cho sản xuất, được UBND tỉnh, thành phố thu hồi đất, giao đất theo hình thức có thu tiền sử dụng đất để xây dựng nhà ở, trung tâm thương mại, văn phòng dịch vụ.

Thông báo kết luận thanh tra cho thấy, thực hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất sản xuất, kinh doanh sang xây dựng nhà ở của doanh nghiệp Nhà nước, doanh nghiệp cổ phần hoá giai đoạn 2011-2019 đã đạt được những kết quả tích cực, hiệu quả sử dụng đất được phát huy, đáp ứng được một phần nguồn cung nhà ở cho người dân…

Tuy nhiên, qua thanh tra đối với 9 khu đất/dự án tại 3 tỉnh, thành phố: Hà Nội, Tp.HCM và tỉnh Bình Dương cho thấy, việc thực hiện chuyển mục đích sử dụng đất, thu hồi đất, giao đất, thực hiện dự án nhà ở, trung tâm thương mại, văn phòng, dịch vụ, các cơ quan có liên quan và các doanh nghiệp còn để xảy ra những tồn tại, khuyết điểm vi phạm.

Cụ thể, tại Bình Dương, dự án nhà ở, chung cư thương mại đường sắt Dĩ An trên diện tích 96.504 m2 đất tại phường Dĩ An, TP Dĩ An. Tại dự án này, theo Thanh tra Chính phủ, việc Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An bán 5 đất nền thuộc dự án nhà ở, chung cư thương mại đường sắt Dĩ An trái với quy hoạch (quy hoạch được phê duyệt là đất công cộng để xây dựng nhà trẻ), có hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Việc các sở, ngành tham mưu UBND tỉnh Bình Dương phê duyệt đơn giá đất tính theo thời gian thực hiện dự án điều chỉnh từ 3-5 năm theo đề nghị của chủ đầu tư, dẫn đến tiền sử dụng đất bị giảm gần 14,8 tỷ đồng.

Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt trên diện tích 64.050 m2 đất tại phường Dĩ An, TP Dĩ An, tỉnh Bình Dương. Theo Thanh tra Chính phủ, UBND tỉnh Bình Dương cho phép Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An sử dụng 64.050 m2 đất để thực hiện dự án nhưng không qua đấu giá quyền sử dụng đất, nguy cơ gây thất thu ngân sách khoảng 220,466 tỷ đồng.

Bên cạnh đó, Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa thực hiện nghĩa vụ tài chính, chưa đủ điều kiện huy động vốn nhưng đã ký hợp đồng huy động vốn, có dấu hiệu lừa đảo, chiếm đoạt tài sản.

Dự án Khu nhà ở thương mại đường sắt Dĩ An tại phường Dĩ An, TP Dĩ An tỉnh Bình Dương (96.251,5 m2). Cơ quan thanh tra nêu rõ UBND tỉnh Bình Dương thu hồi 95.237,6 m2 đất cơ sở sản xuất của Công ty TNHH MTV Xe lửa Dĩ An và 298,8 m2 của 3 hộ dân, giao cho Công ty TNHH Phát triển nhà và Xe lửa Dĩ An thực hiện Dự án nhà ở, không thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng khi thu hồi đất để đấu giá quyền sử dụng đất theo quy định.

Dự án Khu thương mại đường sắt mở rộng trên diện tích 47.882,8 m2 đất tại phường Dĩ An, TP Dĩ An. Kết luận thanh tra nêu rõ Công ty TNHH Phát triển nhà xe lửa Dĩ An chưa được phê duyệt, chưa có quyền sử dụng đất, chưa được phê duyệt đầu tư nhưng đã ký hợp đồng huy động vốn. Tiền huy động vốn của khách hàng không thể hiện trên Báo cáo tài chính của doanh nghiệp, vi phạm nghiêm trọng Luật Kế toán, gây hậu quả nghiêm trọng.

Tại Hà Nội, dự án nhà ở cao tầng, văn phòng, dịch vụ tại số 120 Hoàng Quốc Việt, quận Cầu Giấy, cơ quan thanh tra cho rằng việc UBND TP Hà Nội phê duyệt tiền sử dụng đất thấp hơn 57,5 tỷ đồng so với giá trị quyền sử dụng đất đã được Bộ Công Thương phê duyệt trong giá trị doanh nghiệp khi thực hiện cổ phần hóa Tổng công ty Thép Việt Nam. 

Việc này gây nguy cơ làm giảm giá trị doanh nghiệp cổ phần hóa, sẽ dẫn đến giảm nguồn thu ngân sách nhà nước. Đồng thời việc một số người dân lấn chiếm khu đất đã kéo dài nhiều năm, vi phạm nghiêm trọng quy định pháp luật về quản lý, sử dụng đất, đến nay chưa được Tổng công ty Thép Việt Nam, UBND TP Hà Nội, các cơ quan liên quan xử lý theo quy định của pháp luật, nguy cơ thất thoát quyền sử dụng đất, kết luận nêu.

Dự án Tổ hợp nhà ở, văn phòng và dịch vụ thương mại tại đường Pháp Vân, phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai. Theo cơ quan thanh tra, Tổng công ty Xây dựng nông nghiệp Việt Nam góp vốn thành lập Công ty TNHH MTV đầu tư Phương Đông bằng giá trị sử dụng và thương mại của quyền sử dụng đất thuê trả tiền hằng năm. 

Việc này bị kết luận là không đúng quy định, dẫn đến UBND TP Hà Nội thu hồi đất, giao đất và cho phép Công ty Phương Đông chuyển mục đích sử dụng hơn 14.000m2 đất để thực hiện dự án, không đúng với phương án đã được Thủ tướng phê duyệt.

Đồng thời, Công ty Phương Đông đã sử dụng 312 căn hộ cho thuê ngắn hạn, bán theo hình thức sở hữu lâu dài bị cho là không đúng mục đích sử dụng đất được UBND TP Hà Nội phê duyệt.

Dự án đầu tư xây dựng khu Trung tâm thương mại, dịch vụ và nhà ở tại số 275 đường Nguyễn Trãi, quận Thanh Xuân. Cơ quan thanh tra phát hiệnviệc góp vốn không đúng quy định, UBND TP Hà Nội thu hồi 23.380m2 đất cơ sở sản xuất của Công ty Cổ phần  Cơ khí chính xác số 1, giao cho Công ty Cổ phần thương mại Hưng Việt để thực hiện dự án nhà ở, không thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng để đấu giá theo quy định.

Công ty Cổ phần Cơ khí chính xác số 1 chuyển nhượng 3,2 triệu cổ phần tại Công ty Hưng Việt cho Công ty Cổ phần Đầu tư dịch vụ tài chính Hoàng Huy theo mệnh giá, không đấu giá, không thẩm định giá cổ phần. Việc này bị kết luận là vi phạm nghị định của Chính phủ.

Tại Tp.HCM, có hai dự án tại phường Hiệp Bình Chánh, quận Thủ Đức gồm: Dự án Tòa nhà văn phòng, thương mại và nhà ở tại số 244 Kha Vạn Cân; dự án Khu nhà ở thấp tầng tại số 5 đường 22 Khu phố 4.

Theo Thanh tra Chính phủ, Phó chủ tịch Thường trực UBND Tp.HCM ký văn bản chấp thuận cho Công ty Cổ phần Vật tư và Thiết bị toàn bộ chuyển mục đích sử dụng 2 khu đất nêu trên là vi phạm quy định và không đúng thẩm quyền. Từ đó dẫn đến việc vi phạm trong phê duyệt giá trị quyền sử dụng đất.

Trên cơ sở kết luận thanh tra, Tổng Thanh tra Chính phủ đề nghị Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra, xử lý theo quy định của pháp luật đối với những hành vi vi phạm pháp luật tại các dự án ở nêu trên. 

Cùng với việc chuyển hồ sơ sang Bộ Công an, Thanh tra Chính phủ cũng kiến nghị Thủ tướng chỉ đạo kiểm điểm, xử lý trách nhiệm đối với tập thể, cá nhân lãnh đạo UBND TP Hà Nội, Tp.HCM và Bình Dương các thời kỳ có liên quan đến những tồn tại, khuyết điểm, vi phạm nêu tại kết luận.