TCDN - Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa có văn bản yêu cầu Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu thông tin báo chí phản ánh ngân sách thất thoát nguồn thu lớn từ đất đai.

Văn phòng Chính phủ cho biết, báo chí vừa qua có bài viết "Ngân sách thất thoát lớn từ đất đai" phản ánh: Theo báo cáo của Kiểm toán Nhà nước, chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng đất chưa đồng bộ, bất cập nên nhận thức khác nhau, vận dụng tạo ra sai phạm và kẽ hở làm thất thoát, tham nhũng.

Theo bài báo, hầu hết doanh nghiệp đang sử dụng thuê đất khi chuyển mục đích sang đất ở đô thị không qua đấu giá và giá trị quyền sử dụng đất định giá không sát giá thị trường gây thất thoát ngân sách nhà nước. Diện tích đất doanh nghiệp nhà nước được giao lớn, song chưa được quản lý chặt chẽ…

Về nội dung báo phản ánh nêu trên, Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Tài nguyên và Môi trường nghiên cứu, đề xuất giải pháp, báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Trước đó, Kiểm toán Nhà nước cho biết, qua kiểm toán, cơ quan này nhận thấy hệ thống chính sách, pháp luật về quản lý, sử dụng đất hiện vẫn còn chưa đồng bộ, chậm được sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện.

Có nhiều nội dung còn bất cập, chưa đáp ứng được yêu cầu thực tiễn và là nguyên nhân gây nên nhận thức khác nhau, dẫn đến vận dụng tạo ra sai phạm và cũng là kẽ hở để thất thoát, lãng phí, tham nhũng trong quản lý, sử dụng đất, nhất là đất khu đô thị.

Đơn cử tại thành phố Đà Nẵng, Ninh Bình, Thanh Hóa, Thái Bình…có tình trạng một số công ty, hộ dân sử dụng đất chưa đúng mục đích được giao, thuê đất nhưng các cơ quan có thẩm quyền chưa có biện pháp xử lý theo quy định. Một số đơn vị sử dụng đất vào mục đích sản xuất kinh doanh hoặc diện tích sử dụng thực tế cao hơn so với hợp đồng thuê đất nhưng địa phương chưa lập bộ tiền thuê đất theo quy định.

Nhiều địa phương như Quảng Ninh, Quảng Ngãi, Đồng Nai chưa điều chỉnh lại đơn giá thuê đất đối với trường hợp hết chu kỳ ổn định đơn giá thuê đất theo quy định; còn chênh lệch giữa thời gian sử dụng đất và thời điểm tính tiền thuê đất theo hợp đồng thuê đất dẫn đến thiếu tiền thuê đất phải nộp (Cục Thuế; Chi cục Thuế Sa Pa).

Ngoài ra, diện tích, số lượng cơ sở đất mà các tập đoàn, tổng công ty và doanh nghiệp nhà nước được giao rất lớn, song chưa được bản thân doanh nghiệp và các cơ quan nhà nước có thẩm quyền quản lý chặt chẽ. 

Nhiều diện tích đất chưa sử dụng như: Tổng công ty Khánh Việt 286 ha; PVFCCo 24,39 ha; Sawaco 18,92 ha; VNPT 7,01 ha; VNPost 1,92 ha; VNS 1,63 ha; Samco 0,21 ha; Vinapharm 2 lô đất tại Khu công nghiệp Hòa Minh, Liên Chiểu, Đà Nẵng...; 

Hoặc sử dụng không hiệu quả như: Công ty mẹ - Satra 2 khu đất đã được UBND Tp.HCM chấp thuận chủ trương đầu tư từ nhiều năm trước nhưng chậm triển khai thực hiện; HFIC: 37 địa chỉ nhà đất kinh doanh trống, chưa cho thuê; Becamex: 1.370,35 ha đất thương phẩm chưa cho thuê. 

Dự án Trung tâm thương mại The Green River hiện đang tạm dừng đầu tư do mật độ dân cư hiện nay thấp; Viglacera 353,7 ha đã giải phóng xong mặt bằng nhưng chưa cho thuê được….