TCDN - Tính đến hết tháng 9/2019, toàn quốc có 285.689 doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, chiếm 24% tổng số doanh nghiệp cả nước. Con số này cách xa mục tiêu, tỷ lệ nữ làm chủ doanh nghiệp đạt 30% vào năm 2015 và từ 35% trở lên vào năm 2020.

Theo kết quả điều tra doanh nghiệp dân doanh của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) trên toàn bộ các tỉnh thành phố từ năm 2011 đến nay, doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ có xu hướng gia tăng theo thời gian. Cụ thể, năm 2011 khoảng 21% doanh nghiệp đang hoạt động là do phụ nữ làm chủ, năm 2018 tỉ lệ này là khoảng 24%. Tuy nhiên, so với mục tiêu đặt ra, tỷ lệ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ chưa đạt. Cụ thể, trong Chiến lược quốc gia về bình đẳng giới giai đoạn 2011-2020 là tỷ lệ nữ làm chủ doanh nghiệp đạt 30% vào năm 2015 và từ 35% trở lên vào năm 2020.

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế VCCI cho biết, kết quả điều tra này của vcci khá tương đồng với dữ liệu doanh nghiệp chính thức các quốc gia. Gần đây nhất, theo số liệu thống kê của Cục Quản lý đăng ký kinh doanh - Bộ Kế hoạch và Đầu tư trên cơ sở thông tin đăng ký doanh nghiệp có trong cơ sở dữ liệu quốc gia về đăng ký kinh doanh doanh nghiệp, tính đến hết tháng 9/2019, toàn quốc có 285.689 doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ, chiếm 24% tổng số doanh nghiệp cả nước. Số lượng doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ phân theo loại hình doanh nghiệp như sau: Công ty cổ phần là 50.840 doanh nghiệp; công ty hợp doanh là 7; công ty trách nhiệm hữu hạn hai thành viên trở lên là 93.317; công ty trách nhiệm hữu hạn một thành viên là 139.953; doanh nghiệp tư nhân là 1.572.

Theo báo cáo của VCCI, xét về trình độ học vấn, có 68,6% nữ chủ doanh nghiệp có trình độ đại học và thạc sĩ quản trị kinh doanh so với 71,9% ở nam. Điều này cho thấy khoảng cách về giới trong lĩnh vực giáo dục đã được cải thiện đáng kể và phụ nữ có đầy đủ năng lực trình độ để đảm trách các vị trí quản lý.

Có tới 68,6% doanh nghiệp cho phụ nữ làm chủ từ nhà hộ kinh doanh các loại hình doanh nghiệp khác như: doanh nghiệp được cổ phần hóa từ doanh nghiệp nhà nước địa phương hoặc Trung ương, doanh nghiệp có một số cổ phần/phần vốn do cơ quan nhà nước hoặc doanh nghiệp nhà nước nắm giữ, chiếm tỷ lệ nhỏ dưới 3,5% và chỉ có 0,4% doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ có cổ phiếu hiện đang được niêm yết tại sàn giao dịch chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội.

Về quy mô sử dụng lao động, qua các năm điều tra PCI, doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ chủ yếu sử dụng dưới 50 lao động. Những con số này và những số liệu về vốn kinh doanh cho thấy các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ chủ yếu có quy mô nhỏ và siêu nhỏ.

Qua các năm quy mô vốn của các doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ thay đổi không đáng kể, chủ yếu ở khoảng 1 - 5 tỷ đồng. Tính chung, số doanh nghiệp có số vốn kinh doanh từ 5 tỷ đồng trở xuống là tỉ lệ nhiều nhất khoảng 68-70% tổng số doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ trong 5 năm trở lại đây. Tỷ lệ này cao hơn so với các doanh nghiệp nam làm chủ, khoảng 64 - 65%. Điều này cho thấy các doanh nghiệp do nam làm chủ có vốn kinh doanh lớn hơn.

Theo điều tra PCI 2018, 84% tổng số doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ có tổng số vốn kinh doanh dưới 10 tỷ đồng. Còn số liệu thống kê của Cục Quản lý đăng ký kinh doanh - Bộ Kế hoạch và Đầu tư thì đến 94,54% doanh nghiệp nữ làm chủ khai báo vốn đăng ký từ 0 - 10 tỷ đồng. Điều này khá phổ biến trên thực tiễn khi số vốn kinh doanh, số vốn phản ánh tài sản thực tế của doanh nghiệp thường thấp hơn số vốn đăng ký.

Kết quả điều tra PCI 2018 cho thấy, có tới 63% doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ có quy mô siêu nhỏ 31% là doanh nghiệp nhỏ chỉ có 5% là doanh nghiệp vừa và 1% là doanh nghiệp được. Xét ở bất cứ tiêu chí về quy mô nào thì tỷ lệ doanh nghiệp do phụ nữ làm chủ đều nhỏ hơn hoan nghiệp do nam làm chủ. Một cách diễn đạt khác là, quy mô vốn doanh nghiệp càng tăng, tỷ lệ doanh nghiệp do phụ nự làm chủ càng thấp.