TCDN - Khi xây dựng nhà ở, cá nhân, hộ gia đình bắt buộc phải đăng ký và nộp một số loại thuế, phí theo quy định của pháp luật.

Thuế xây dựng nhà ở là loại thuế bắt buộc mà các cá nhân phải đóng khi tiến hành xây dựng nhà ở. Mỗi người khi tiến hành xây nhà cần phải đăng ký và nộp thuế theo quy định của pháp luật. Các đơn vị tiếp nhận khai báo nộp thuế của người dân chính là cơ quan quản lý thuế ở địa phương.

Thuế giá trị gia tăng, Thuế thu nhập cá nhân

Theo Công văn 3700/TCT/DNK ngày 11/11/2004 của Tổng cục Thuế thì các tổ chức, cá nhân có hoạt động xây dựng là đối tượng phải đăng ký, kê khai nộp Thuế giá trị gia tăng (GTGT) và Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) hoặc Thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN) (nếu nhà thầu xây dựng là doanh nghiệp) với cơ quan thuế địa phương nơi đăng ký kinh doanh hoặc nơi thực hiện xây dựng công trình.

Cách tính thuế được quy định theo điểm c, khoản 2 Điều 2 Thông tư92/2015/TT-BTC, cách tính thuế được quy định như sau: 

Số Thuế GTGT phải nộp = doanh thu tính Thuế GTGT x tỷ lệ Thuế GTGT. 

Số Thuế TNCN phải nộp = doanh thu tính Thuế TNCN x tỷ lệ Thuế TNCN.

Doanh thu tính Thuế GTGT và doanh thu tính Thuế TNCN đối với hoạt động xây dựng nhà ở là doanh thu bao gồm thuế của toàn bộ tiền bán hàng, tiền gia công, tiền hoa hồng, tiền cung ứng dịch vụ phát sinh trong kỳ tính thuế từ hoạt động xây dựng.

Theo điểm b, khoản 2 Điều 2 Thông tư 92/2015/TT-BTC, tỷ lệ thuế tính trên doanh thu gồm tỷ lệ Thuế GTGT và tỷ lệ Thuế TNCN được quy định như sau:

+ Hợp đồng xây dựng không bao thầu nguyên vật liệu: tỷ lệ Thuế GTGT là 5%;  tỷ lệ Thuế TNCN là 2%.

+ Xây dựng có bao thầu nguyên vật liệu: tỷ lệ Thuế GTGT là 3%; tỷ lệ Thuế TNCN là 1,5%.

- Trường hợp hộ gia đình, cá nhân tự xây dựng 

Căn cứ Công văn 3381/TCT-CS năm 2008, Công văn 2010/TCT-CS năm 2017, Công văn 3077/TCT-CS năm 2018 thì hộ gia đình tự xây nhà không phải là người nộp Thuế GTGT, Thuế TNDN và Thuế TNCN.

Người dân phải nộp những loại phí nào khi xây dựng nhà ở?

Lệ phí cấp phép xây dựng chỉ áp dụng đối với trường hợp khi xây dựng nhà ở riêng lẻ phải có giấy phép xây dựng.

Theo Khoản 6 Điều 3 Thông tư 85/2019/TT-BTC quy định lệ phí cấp giấy phép xây dựng thuộc thẩm quyền của HĐND tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương nên mức thu của mỗi tỉnh, thành là khác nhau.

Mặc dù có sự khác nhau nhưng lệ phí cấp giấy phép xây dựng nhà ở riêng lẻ của các tỉnh, thành dao động từ 50.000 đồng - 100.000 đồng/lần cấp.

Bên cạnh đó, trường hợp cá nhân, hộ gia đình có nhu cầu đăng ký quyền sở hữu nhà ở để ghi thông tin vào trang 2 của Giấy chứng nhận (sổ đỏ, sổ hồng) thì phải nộp lệ phí trước bạ.

Theo Thông tư 13/2022/TT-BTC hướng dẫn Nghị định 10/2022/NĐ-CP quy định về lệ phí trước bạ được tính như sau:

Lệ phí trước bạ phải nộp = 0.5% x (diện tích x Giá 01m2 x Tỷ lệ % chất lượng còn lại).

Trong đó:

+ Diện tích nhà chịu lệ phí trước bạ là toàn bộ diện tích sàn nhà (kể cả diện tích công trình phụ kèm theo) thuộc quyền sở hữu hợp pháp của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân.

+ Giá 01 (một) mét vuông nhà là giá thực tế xây dựng “mới” một (01) mét vuông sàn nhà của từng cấp nhà, hạng nhà do UBND cấp tỉnh ban hành theo quy định của pháp luật về xây dựng tại thời điểm kê khai lệ phí trước bạ.

+ Mức thu lệ phí trước bạ theo tỷ lệ (%) đối với nhà, đất là 0,5%.