TCDN - Bộ Nội vụ cho rằng việc chuyển Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) về Bộ Công Thương theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập là không phù hợp.

Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà vừa có văn bản gửi Thủ tướng góp ý về việc chuyển Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) về Bộ Công Thương.  

Trên cơ sở nghiên cứu 2 phương án chuyển Trung tâm Điều độ hệ thống điện quốc gia (A0) về Bộ Công Thương, Bộ Nội vụ đề xuất chọn phương án 2 (chuyển A0 thành công ty TNHH MTV thuộc Bộ Công Thương), bảo đảm phù hợp với chủ trương của Đảng và pháp luật.

Cụ thể, theo luật Điện lực thì hoạt động điều độ hệ thống điện quốc gia sẽ do Nhà nước độc quyền quản lý. Vì vậy, việc lựa chọn mô hình công ty TNHH MTV do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ và giao Bộ Công Thương làm đại diện chủ sở hữu là phù hợp và tạo điều kiện để doanh nghiệp này tham gia thị trường điện lực.

Quyết định số 168 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt đề án tái cơ cấu ngành điện, tái cơ cấu doanh nghiệp thuộc EVN cũng nêu rõ A0 sẽ được chuyển thành Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện, hạch toán độc lập trong EVN.

Theo Bộ Nội vụ, A0 đã đáp ứng đủ điều kiện để chuyển đổi ngay theo mô hình doanh nghiệp theo quy định của luật Doanh nghiệp, luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp, cùng các văn bản hướng dẫn thi thành.

Mặt khác, A0 hoạt động theo mô hình công ty TNHH MTV sẽ có điều kiện thu hút nguồn nhân sự chất lượng cao, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ điều độ hệ thống điện lực quốc gia (điều này rất khó thực hiện nếu lựa chọn chuyển A0 thành đơn vị sự nghiệp công lập).

Đồng thời, bảo đảm phù hợp với cơ chế điều hành giá, phí (phí điều độ hệ thống điện và phí điều hành giao dịch thị trường điện lực được quy định là một thành phần chi phí cấu thành giá điện, tương tự như giá truyền tải điện) theo quy định của luật Điện lực.

Trường hợp chuyển A0 thành đơn vị sự nghiệp công lập (như đề xuất của Bộ Công Thương) sẽ vướng rất nhiều các văn bản pháp lý có liên quan về tổ chức bộ máy, cơ chế chính sách, đấu thầu đặt hàng, quản lý giá phí… và sẽ không tách bạch được chức năng kinh doanh với chức năng quản lý nhà nước

Trên cơ sở đó, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà báo cáo Thủ tướng có ý kiến chỉ đạo Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp làm rõ trách nhiệm trong việc tham mưu, theo dõi, quản lý quá trình hình thành và phát triển các cấp độ thị trường điện lực tại Việt Nam gắn với tái cơ cấu EVN.

Đồng thời, các cơ quan liên quan hoàn thiện phương án chuyển nguyên trạng A0 từ EVN về Bộ Công thương và xây dựng đề án chuyển A0 thành Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và thị trường điện thuộc Bộ Công Thương.

A0 là đơn vị được thành lập từ năm 1994, trực thuộc Bộ Năng lượng, với nhiệm vụ trọng tâm là chỉ huy điều hành hệ thống sản xuất, truyền tải, phân phối điện năng trong hệ thống điện quốc gia, nhằm đạt kết quả tối ưu về kỹ thuật và kinh tế; đảm bảo hệ thống điện quốc gia vận hành liên tục, tin cậy, an toàn.

Hiện nay, A0 là đơn vị hạch toán phụ thuộc của EVN. Để đảm bảo tính công bằng, minh bạch trong điều hành thị trường điện, Quyết định số 168/QĐ-TTg ngày 7/2/2017 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Đề án Tái cơ cấu ngành điện giai đoạn 2016 - 2020, định hướng đến năm 2025 đã quy định A0 sẽ chuyển thành Công ty TNHH MTV vận hành hệ thống điện và thị trường điện hạch toán độc lập trong EVN trong giai đoạn 2019 - 2020 và sau đó chuyển thành đơn vị độc lập về nhân sự, pháp lý, tài chính, không chung lợi ích với bên bán điện và bên mua điện, do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ trong giai đoạn 2021 - 2025...

Mới đây, Bộ Công Thương có tờ trình gửi Thủ tướng Chính phủ về việc chuyển A0 về Bộ Công Thương. Bộ Công Thương cho rằng, việc chuyển đổi việc quản lý, chỉ đạo A0 từ EVN về Bộ Công Thương có thể thực hiện theo một trong 2 phương án. Phương án 1: A0 trở thành đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện trực thuộc Bộ Công Thương. Phương án 2: A0 trở thành Công ty TNHH MTV vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện 100% vốn nhà nước trực thuộc Bộ Công Thương.

Tuy vậy, Bộ Công Thương lý giải, trong điều kiện hiện nay, để đáp ứng mục tiêu chuyển nguyên trạng A0 về trực thuộc Bộ Công Thương, mô hình đơn vị sự nghiệp công lập cung cấp dịch vụ vận hành hệ thống điện và điều hành thị trường điện là phù hợp. Trong giai đoạn tiếp theo, sau khi Luật Giá và Luật Điện lực sửa đổi được ban hành có thể xem xét phương án 2.