TCDN - Thị trường chứng khoán Moscow đã bị tạm dừng giao dịch và cổ phiếu của nhiều công ty Nga niêm yết ở nước ngoài cũng bị đình chỉ giao dịch... Tình cảnh này khiến các công ty quản lý tài sản nước ngoài đối mặt với nguy cơ lỗ lớn.

Các tài sản liên quan đến Nga đang giảm giá không phanh kể từ khi cuộc chiến tranh Nga-Ukraine nổ ra. Điều này buộc các quỹ quản lý tài sản lớn bao gồm các quỹ hưu trí và quỹ phòng hộ nước ngoài phải bút toán giảm giá trị sổ sách của họ.

Khi quân đội của Nga tiến vào hai thành phố lớn nhất của Ukraine, một nhà quản lý danh mục đầu tư ở Công ty quản lý tài sản lớn nhất thế giới BlackRock (Mỹ) đã thực hiện một giao dịch trông giống như một món hời.

Vào ngày 24-2, thời điểm Nga phát động cuộc tấn công quân sự vào lãnh thổ của Ukraine, cổ phiếu của Công ty khai thác vàng Polymetal (Nga) ở Sở giao dịch chứng khoán London giảm hơn một phần ba giá trị.

BlackRock đã nhanh chóng mua số cổ phiếu trị giá 12 triệu bảng của Polymetal và phân phối chúng vào bốn quỹ quản lý tài sản tài nguyên thiên nhiên. Song, vụ đặt cược này đã thất bại nặng nề. Cổ phiếu của Polymetal tiếp tục lao dốc và giảm khoảng 70% so với giá đóng cửa vào hôm 25-2 khi các nhà đầu tư bán tống bán tháo tài sản của Nga. Cổ phiếu Polymetal cũng đã bị loại bỏ khỏi chỉ số FTSE 100 (theo dõi biến động giá cổ phiếu của 100 công ty có vốn hóa thị trường lớn nhất ở Sở giao dịch chứng khoán London).

BlackRock nằm trong số một nhóm lớn các nhà đầu tư toàn cầu, từ các quỹ hưu trí cho đến các quỹ phòng hộ và quỹ đầu tư quốc gia, đang nắm giữ các tài sản của Nga trị giá gần 170 tỉ đô la Mỹ, tính đến cuối năm 2021. Thị trường chứng khoán Moscow đã bị tạm dừng giao dịch và cổ phiếu của nhiều công ty Nga niêm yết ở nước ngoài cũng bị đình chỉ giao dịch. Còn trái phiếu của Nga hầu như không thể giao dịch vì chính phủ Nga cấm thanh toán cho nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ trái phiếu định danh bằng đồng rúp. Tình cảnh đó khiến các công ty quản lý tài sản nước ngoài đối mặt với nguy cơ lỗ lớn.

Cristian Maggio, Giám đốc bộ phận chiến lược danh mục đầu tư ở các thị trường mới nổi tại Công ty TD Securities, nói: “Nếu bạn muốn loại bỏ tài sản của Nga thì hoặc là bạn sẽ bán với giá rất thấp, giả sử rằng điều đó là có thể, để tìm được người mua, hoặc bạn phải giảm giá trị sổ sách của chúng về zero”.

Tại những thị trường mà các tài sản của Nga vẫn đang được sang tay, giá cả của chúng đang sụp đổ. Trái phiếu định danh bằng đô la của Nga đang giao dịch ở mức khoảng 0,2 đô la so với mệnh giá 1 đô la, trong khi chỉ số MSCI theo dõi chứng khoán Nga giao dịch ở London và New York giảm hơn 95% trong năm nay.

BlackRock cho biết việc mua cổ phiếu tương tự như Polymetal sẽ không thể tái diễn sau khi công ty đã thiết lập các hướng dẫn mới vào ngày 28-2 để ngăn chặn việc mua tài sản của Nga.

Cho đến nay, ít nhất 26 công ty quản lý tài sản bao gồm JPMorgan, BlackRock, Amundi, UBS, BNP Paribas, Abrdn, Schroders và Pictet đã đóng băng các quỹ có liên quan đến Nga, ngăn các nhà đầu tư chuyển hơn 4 tỉ euro tài sản của họ ra khỏi quỹ.

Nhiều công ty quản lý tài sản khác dự kiến cũng sẽ hành động tương tự. Dữ liệu của Sở giao dịch Moscow cho thấy, các nhà đầu tư nước ngoài nắm giữ các cổ phiếu của Nga trị giá 86 tỉ đô la vào cuối năm 2021. Họ cũng nắm giữ 20 tỉ đô la trái phiếu đô la của Nga và các lô trái phiếu chính phủ Nga định danh đồng rúp trị giá 41 tỉ đô la, theo Ngân hàng trung ương Nga. Trong khi đó, Ngân hàng JPMorgan ước tính giới đầu tư nước ngoài nắm giữ nợ doanh nghiệp Nga ở mức 21 tỉ đô la.

Nicolai Tangen, Giám đốc điều hành Công ty Norges Bank Investment Management, đang quản lý Quỹ đầu tư quốc gia Na Uy với tổng tài sản trị giá 1.300 tỉ đô la, cảnh báo các tài sản Nga mà quỹ này đang nắm giữ có thể trở nên vô giá trị sau khi giá trị của chúng giảm 90% trong hai tuần qua. Công ty quản lý đầu tư Fidelity International (Anh) cho biết đã giảm giá trị sổ sách đáng kể đối với các chứng khoán Nga ở các quỹ bị ảnh hưởng. “Đối với các chứng khoán niêm yết ở Nga hiện không thể giao dịch và đối với các chứng khoán không thể tìm được người mua, giá của chúng có thể được điều chỉnh về zero”, Fidelity International cho biết hôm 4-3.

Trong khi đó, Prosperity Capital Management (Anh), một trong những quỹ phòng hộ lớn nhất và hoạt động lâu đời nhất ở Nga với tài sản khoảng 3 tỉ đô la, đã đình chỉ việc rút vốn của các nhà đầu tư.

Prosperity Capital Management cho biết công ty đã sai lầm lớn khi tin rằng việc Nga tấn công quân sự nhằm vào Ukraine là “điều không thể tưởng tượng được”.

Các quỹ hưu trí cũng nằm trong số các quỹ đầu tư nước ngoài bị mắc kẹt tại các thị trường của Nga. Tuy nhiên, tài sản Nga chỉ chiếm một phần nhỏ trong tổng tài sản của họ.

Calpers, quỹ hưu trí nhà nước lớn nhất ở Mỹ (quản lý lương hưu và phúc lợi của những người làm việc trong khu vực nhà nước) có khoảng 900 triệu đô la tài sản liên quan đến Nga, trong danh mục đầu tư trị giá tổng cộng 478 tỉ đô la Mỹ. Universities Superannuation Scheme (USS), quỹ hưu trí lớn nhất của Vương quốc Anh, có khoảng 0,5% trong danh mục đầu tư trị giá 90 tỉ bảng có liên quan đến các tài sản Nga.

USS cho biết: “Chúng tôi sẽ tìm cách bán những tài sản này, nhưng trong điều kiện thị trường hiện tại, có rất ít giao dịch”.

Các nhà đầu tư nước ngoài cũng không chắc liệu họ có thể tiếp tục nhận được lãi suất đối với trái phiếu Nga mà họ đang nắm giữ hay không.

Hôm 2-3, chính phủ Nga đã trả lãi coupon 96 triệu đô la theo kế hoạch cho một trong những lô trái phiếu được định danh bằng đồng rúp. Tuy nhiên, Moscow cho biết số tiền này sẽ không đến được với các trái chủ bên ngoài nước Nga vì Ngân hàng trung ương Nga đã cấm thanh toán cho người nước ngoài.