TCDN - Một quan chức tài chính Ba Lan thừa nhận sự phụ thuộc của Liên minh châu Âu đối với phân bón giá rẻ Nga khiến việc ngăn chặn bằng thuế trở nên bất khả thi.

Ông Zbigniew Stawicki, Thứ trưởng Bộ Tài chính Ba Lan, thông báo cơ quan thuế của nước này đã xác định và xử phạt các công ty chịu trách nhiệm cho 70% lượng nhập khẩu urê từ Belarus, loại phân bón giá rẻ mà người dân Ba Lan sử dụng khá nhiều. Ông cũng nói thêm rằng dù giới chức giám sát chặt chẽ hoạt động nhập khẩu, việc cấm nhập khẩu phân bón giá rẻ khó hơn nhiều so với cấm khí đốt.

“Chúng tôi đang giải quyết vấn đề với các công ty hoạt động trên lãnh thổ của một quốc gia không thân thiện", Zbigniew Stawicki phát biểu.

Ba Lan đã phụ thuộc rất nhiều vào nguồn cung dầu khí từ Nga trước khi xung đột tại Ukraine xảy ra. Sau khi thành công trong nỗ lực giảm sự phụ thuộc với khí đốt Nga, các quan chức Ba Lan lo ngại tình trạng phân bón giá rẻ của Nga tràn ngập thị trường.

Nỗ lực kiểm soát hoạt động nhập khẩu phân bón giá rẻ của Ba Lan diễn ra sau khi Liên minh châu Âu (EU) đề xuất áp thuế với một số loại phân bón gốc nitơ có nguồn gốc từ Belarus và Nga.

Một số công ty nhập khẩu urê của Belarus đã hứng chịu lệnh trừng phạt vì giới chức Ba Lan có bằng chứng cho thấy họ đang bán các sản phẩm do Grodno Azot sản xuất. Grodno Azot là nhà sản xuất phân bón duy nhất của Belarus mà EU trừng phạt. Tuy nhiên, Nga là nhà cung cấp lớn hơn nhiều và họ cũng có nhiều công ty sản xuất hơn, do đó phân bón của Nga không bị trừng phạt.

Việc EU áp thuế đối với toàn bộ các loại phân bón nhập khẩu từ Belarus và Nga sẽ ngăn chặn hoàn toàn các sản phẩm phân bón giá rẻ đang gây sức ép lớn cho ngành phân bón của Ba Lan, nếu không ngành phân bón sẽ đối diện nguy cơ sụp đổ, theo ông Zbigniew Stawicki.

“Phân bón giá rẻ của Nga đang khiến EU phụ thuộc vào các mặt hàng chủ chốt, trong khi chúng tôi không muốn phụ thuộc vào Nga trong lĩnh vực này", vị Thứ trưởng bình luận. Ông nói thêm rằng Ba Lan đã trừng phạt 5 công ty nhập khẩu phân bón Belarus bất hợp pháp trong những tháng gần đây. Tuy nhiên, các lệnh trừng phạt của EU không thể ngăn chặn hoạt động này.

Mới đây, Svein Tore Holsether, giám đốc điều hành của Yara International, một trong những nhà sản xuất phân bón khoáng gốc nitơ lớn nhất thế giới, cảnh báo rằng châu Âu đang rất phụ thuộc vào nhập khẩu phân bón Nga, và mức độ phụ thuộc tương đương với khí đốt.

“Phân bón chính là loại khí đốt mới. Thật nghịch lý khi mục tiêu của EU là giảm sự phụ thuộc vào khí đốt Nga nhưng vẫn đang ‘dựa dẫm’ vào nguồn lương thực, năng lượng phân bón từ Nga", Holsether lập luận.

Số liệu của Eurostat cho thấy EU đã nhập khẩu gấp đôi lượng urê từ Nga trong năm tính đến tháng 6/2023 so với 1 năm trước đó.

Nga là một trong những quốc gia sản xuất và xuất khẩu phân bón chứa nitơ lớn nhất thế giới. Lợi thế này tương tự với kali và phốt phát, được Nga khai thác mạnh và không thể thay thế phân bón gốc nitơ.