Hướng tới liên thông trong quản lý

Cục Hải quan Hà Nội cho biết, bước đầu sẽ triển khai hệ thống quản lý, giám sát hải quan tự động đối với hàng hóa XK, NK, quá cảnh theo phương thức cuốn chiếu, đầu tiên là Công ty Cổ phần Dịch vụ Hàng hóa Nội bài (NCTS); tiếp sau Kho hàng không ALSC (của Công ty TNHH MTV Nhà ga hàng hoá) và cuối cùng là kho hàng không ACSV (của Công ty cổ phần Dịch vụ hàng hóa hàng không) sẽ hoàn thành việc triển khai trong tháng 11/2017. Sau đó, Cục Hải quan Hà Nội sẽ tiếp tục triển khai với các kho hàng không kéo dài trên địa bàn quản lý; với DN chuyển phát nhanh.

Phương thức quản lý này sẽ triển khai theo hướng dựa trên nền tảng CNTT được kết nối liên thông giữa cơ quan Hải quan và các DN kinh doanh kho hàng không, các bên liên quan thông qua Cơ chế một cửa quốc gia, cơ quan hải quan sẽ quản lý, giám sát tại các địa điểm dỡ hàng từ phương tiện vận tải xuống cảng và các địa điểm (NK); xếp hàng hóa lên phương tiện vận tải rời cảng và các địa điểm (XK); theo dõi sự thay đổi, biến động bên trong cảng, kho hàng không và các địa điểm; giám sát hàng hóa đưa vào/đưa ra kho, bãi hàng không (đưa hàng vào/ra khu vực giám sát); theo dõi trừ lùi và quản lý hàng tồn tại kho, bãi hàng không…

Bên cạnh đó, cơ quan hải quan cũng áp dụng quản lý rủi ro trong suốt quá trình giám sát nhằm hỗ trợ xác định các đối tượng kiểm tra trọng điểm phục vụ soi chiếu trước/sau… từ đó nâng cao tính tuân thủ của DN.

Theo Cục Hải quan Hà Nội, việc thực hiện Đề án quản lý, giám sát hàng hóa tại cảng hàng không giúp cơ quan quản lý nhà nước quản lý chặt chẽ, hiệu quả, chủ động, thông quan nhanh hơn bởi cơ quan hải quan đã chủ động nắm được hành khách, lô hàng, chuyến bay trọng điểm do quản lý thông tin từ trước chuyến bay đến khi hàng hóa được thông quan; DN rút ngắn thời gian, công sức và nhân lực cho việc tạo lập, in ấn và chuẩn bị, giao nộp các bộ hồ sơ giấy đối với mỗi chuyến bay tới các cơ quan nhà nước khác nhau; Cơ quan quản lý nhà nước vừa nâng cao hiệu quả quản lý đối với đường hàng không, vừa giảm thời gian, nhân lực cho việc tiếp nhận các hồ sơ giấy thủ công.

Doanh nghiệp vẫn băn khoăn

Lợi ích là vậy nhưng nhiều doanh nghiệp vẫn băn khoăn liệu có thuận lợi như mong muốn bởi hiện công tác giám sát hải quan tại các cảng hàng không quốc tế vẫn đang thực hiện nửa thủ công, nửa điện tử. Việc tiếp nhận bản khai hàng hóa trong bộ hồ sơ hải quan giấy đối với tàu bay đang thực hiện thủ công, chưa quản lý được chính xác hàng hóa tồn kho ở các cảng, kho, bãi…

Kết nối hệ thống giữa các cơ quan nhà nước và công ty kinh doanh kho bãi ở hàng không chưa chặt chẽ, nên các doanh nghiệp làm thủ tục phải nộp các chứng từ bằng thủ công nên chậm, không chuẩn xác và phiền hà. Đặc biệt, đối với hàng hóa vận chuyển độc lập chưa được kiểm soát chặt chẽ, có nhiều kẽ hở và dễ bị lợi dụng.

Tuy nhiên, phía hải quan cho rằng, theo quy trình quản lý mới, mọi thủ tục sẽ được điện tử hóa, mối lo ngại nhất hiện nay chính là sự liên thông, kết nối giữa các bên liên quan. Hiện vấn đề này đã được Bộ Tài chính đưa ra hướng giải quyết.

Cụ thể, tại Quyết định số 2061/QĐ-BTC về việc áp dụng thí điểm quản lý, giám sát hải quan tự động đối với hàng hóa XK, NK, quá cảnh tại cảng hàng không quốc tế Nội Bài ban hành ngày 13/10, Bộ Tài chính nêu rõ: “Khi Hệ thống hải quan và Hệ thống DN không trao đổi được thông tin (gặp sự cố), DN, chậm nhất 1 giờ kể từ thời điểm gặp sự cố, gửi văn bản thông báo cơ quan Hải quan về việc gặp sự cố để phối hợp xử lý nhằm đảm bảo không gây ách tắc cho hoạt động xuất NK hàng hóa, ghi nhận sự cố vào sổ theo dõi. Đồng thời, căn cứ danh sách hàng hóa đủ điều kiện qua khu vực giám sát đã có xác nhận của cơ quan Hải quan (bản giấy) để cho phép hàng hóa XK được xếp lên phương tiện vận tải XK, hàng hóa NK đưa ra khỏi khu vực giám sát hải quan. Thực hiện cập nhật thông tin hàng hóa đã đưa ra khỏi khu vực giám sát hải quan ngay khi Hệ thống được khắc phục sự cố”.

Theo Diễn đàn doanh nghiệp