TCDN - Hội nghị thượng đỉnh G20 diễn ra tại Rome, Ý đã đạt được thỏa thuận thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu, giúp tăng thêm khoảng 150 tỷ USD doanh thu thuế mỗi năm.

Thỏa thuận này bao gồm hai phần. Đầu tiên, thỏa thuận đặt ra mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu là 15% lên doanh thu của các công ty lớn và sẽ tăng thêm doanh thu thuế cho phần lớn các nước tham gia. Tiếp theo, thỏa thuận mới sẽ giúp đưa doanh thu thuế về nơi các công ty bán hàng, thay vì nơi doanh nghiệp đặt trụ sở như trước đây.

G20 mong muốn giới hạn khả năng doanh nghiệp hạ thấp số tiền họ phải đóng thuế thông qua việc báo cáo lợi nhuận ở các nước có mức thuế thấp. Nhờ tiến trình toàn cầu hóa, doanh nghiệp có thể dễ dàng di chuyển chuỗi sản xuất tới nhiều quốc gia khác nhau.

Các cuộc đàm phán kỹ thuật sẽ tiếp tục tại Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) để giải quyết các chi tiết còn vướng mắc. Mỗi quốc gia sẽ ban hành thỏa thuận cuối cùng trong năm tới và những thay đổi sẽ có hiệu lực vào năm 2023.

Mức thuế doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu mới được cho là sẽ đảo ngược cuộc đua giảm thuế suất kéo dài hàng thập kỷ, tạo ra một sân chơi bình đẳng trên toàn cầu, nơi các công ty và quốc gia có thể cạnh tranh dựa trên ý tưởng đổi mới, các nguyên tắc cơ bản, chất lượng của lực lượng lao động và môi trường kinh doanh của họ.

Trong vòng 20 năm, đã có 76 quốc gia giảm thuế, 12 quốc gia giữ nguyên và chỉ có 6 quốc gia tăng thuế. Do đó, thỏa thuận về cải cách hệ thống thuế doanh nghiệp toàn cầu cho phép “thay đổi tương quan lực lượng” giữa các quốc gia và các “thiên đường thuế”, các quốc gia không còn cơ hội đẩy thuế suất “về đáy” để cạnh tranh.

Có một thực tế là tỷ lệ đóng góp của thuế doanh nghiệp vào tổng nguồn thu thuế đã giảm ở nhiều quốc gia. Tỷ trọng thuế thu nhập/tổng sản phẩm quốc nội (GDP) ở Mỹ giảm xuống dưới ngưỡng 1% vào năm 2019 (mức 2% trước đó kể từ năm 1990); giảm xuống dưới 3% ở Anh và Italy. Tại Nhật Bản, con số này vẫn ở mức 4%, nhưng cũng đã giảm khoảng 2 điểm phần trăm kể từ năm 1990.

Nhiều năm qua, các tập đoàn đa quốc gia, đặc biệt là các hãng công nghệ lớn như Apple, Google, Facebook... thường lách thuế bằng cách đặt trụ sở tại những quốc gia có thuế doanh nghiệp thấp. Chẳng hạn, Alphabet, Apple, Facebook chỉ gánh chịu thuế trung bình là 15,4% từ năm 2018 đến 2020. Tỷ lệ này thấp hơn gần 10 điểm phần trăm so với mức trung bình toàn cầu là 25,1%.

Mức thuế mới sẽ tạo ra công cụ chống xói mòn và tăng thêm nguồn thu thuế cho các quốc gia. Theo OECD, mức thuế tối thiểu mới dự kiến ​​sẽ tăng thêm khoảng 150 tỷ USD doanh thu thuế toàn cầu mỗi năm.