TCDN - Trong 447 ứng viên được đề nghị xét công nhận giáo sư, phó giáo sư năm 2022, Hội đồng Giáo sư ngành, liên ngành loại 91 người, còn 356 người.

Theo danh sách 356 ứng viên vừa được Hội đồng Giáo sư nhà nước công bố ngày 17/10, có 35 người được đề nghị công nhận đạt tiêu chuẩn giáo sư và 396 phó giáo sư, giảm 16 và 75 người so với danh sách mà Hội đồng Giáo sư cơ sở đề nghị hồi cuối tháng 8.

Xét theo ngành, Kinh tế và Công nghệ thông tin có 11 ứng viên bị loại, Y học 10 người, Điện - Điện tử - Tự động hóa 8, còn lại đa số 3-6 người, gồm Hóa học - Công nghệ thực phẩm, Sinh học (6), Vật lý, Xây dựng - Kiến trúc (5), Nông nghiệp - Lâm nghiệp, Giao thông vận tải (4).

Những ngành không có ứng viên nào bị loại là Chăn nuôi - Thú y - Thủy sản, Luật học, Dược học, Văn học, Luyện kim, Cơ học, Sử học - Khảo cổ học - Dân tộc học.

Ngành Tâm lý học chỉ có một ứng viên phó giáo sư do hội đồng cơ sở đề xuất, nhưng không được thông qua. Do đó, ngành này không còn đại diện được đề nghị xét công nhận đạt chuẩn năm nay. Tổng số ngành có ứng viên được xét công nhận giáo sư, phó giáo sư vì thế giảm từ 26 xuống 25. Riêng Hội đồng giáo sư ngành Khoa học quân sự và Khoa học An ninh không công khai ứng viên.

Theo quy trình xét công nhận giáo sư, phó giáo sư, các đại học thành lập hội đồng cơ sở để thẩm định hồ sơ, nghe ứng viên trình bày báo cáo khoa học tổng quan, đánh giá về chuyên môn, nghiệp vụ, và kiểm tra năng lực ngoại ngữ. Sau khi thông qua danh sách ứng viên đủ điều kiện, hội đồng cơ sở gửi danh sách lên Hội đồng Giáo sư Nhà nước.

Hội đồng Giáo sư Nhà nước sẽ giao cho Hội đồng ngành, liên ngành thẩm định trước khi xem xét và thông qua danh sách đạt tiêu chuẩn. Thông thường, danh sách giáo sư, phó giáo sư sẽ được công bố vào tháng 11-12 hàng năm.

Khi được công nhận chức danh, giáo sư, phó giáo sư được hưởng các quyền của nhà giáo theo quy định của Luật Giáo dục. Giảng viên có chức danh giáo sư, phó giáo sư công tác trong cơ sở giáo dục đại học có thể kéo dài thời gian làm việc kể từ khi đủ tuổi nghỉ hưu để giảng dạy, nghiên cứu khoa học, nếu có đủ sức khỏe và nhu cầu.

Giáo sư, phó giáo sư được ưu tiên trong việc giao đề tài, dự án khoa học - công nghệ, xây dựng các chương trình, đề án phục vụ công tác quản lý và các điều kiện cần thiết khác để hoàn thành nhiệm vụ được giao.

Các cơ sở giáo dục đại học ngoài công lập vận dụng quy định đối với nhà giáo thuộc biên chế của cơ sở giáo dục công lập để thực hiện chế độ đãi ngộ phù hợp với nhà giáo là giáo sư, phó giáo sư.

Từ 2019, việc xét công nhận đạt tiêu chuẩn chức danh giáo sư, phó giáo sư được thực hiện theo Quyết định 37/2018 của Thủ tướng với tiêu chuẩn cao hơn trước. Ứng viên phải có "bài báo khoa học quốc tế" thay vì chỉ cần bài báo hay đề tài nghiên cứu khoa học như trước. Ứng viên giáo sư phải là tác giả chính của ít nhất năm bài báo khoa học, phó giáo sư phải có ba bài đăng trên các tạp chí uy tín thuộc danh mục ISI, Scopus (hai hệ thống dữ liệu uy tín trên thế giới, đăng tải tóm tắt và trích dẫn các bài báo khoa học) hoặc danh mục khác do Hội đồng Nhà nước quy định.

Kể từ khi áp dụng tiêu chuẩn mới, số ứng viên đạt chuẩn giáo sư, phó giáo sư giảm. Năm 2019 là 424, năm 2020 là 339 và 2021 là 405, chiếm khoảng 60-70% số được Hội đồng Giáo sư cơ sở đề xuất.