TCDN - Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, dự thảo quy định các sàn thương mại điện tử có trách nhiệm kê khai, nộp thuế thay cho người bán là cá nhân trên sàn sẽ dẫn đến nguy cơ tạo ra nhiều phương pháp thu thuế trùng lặp nhau.

VCCI vừa góp ý Dự thảo Nghị định 126/2020/NĐ-CP quy định chi tiết Luật Quản lý thuế và Nghị định 123/2020/NĐ-CP quy định về hoá đơn, chứng từ.

Liên quan đến quy định trong dự thảo các sàn thương mại điện tử (sàn TMĐT) có chức năng đặt hàng trực tuyến có trách nhiệm kê khai, nộp thuế thay cho người bán là cá nhân trên sàn, VCCI cho rằng quy định này cần được xem xét.

Thứ nhất, quy định này yêu cầu các sàn TMĐT thực hiện khấu trừ thuế từ thu nhập kinh doanh của người bán là cá nhân trên sàn. “Tuy nhiên, việc này dường như chưa phù hợp với quy định pháp luật về thuế thu nhập cá nhân, vốn quy định trách nhiệm kê khai, nộp thuế của thu nhập từ kinh doanh thuộc về cá nhân kinh doanh”, VCCI cho hay.

Cụ thể, Điều 24 Luật Thuế thu nhập cá nhân chỉ quy định hai chủ thể có trách nhiệm thực hiện việc kê khai, nộp thuế, quyết toán thuế thu nhập cá nhân, gồm: (i) tổ chức, cá nhân trả thu nhập; (ii) cá nhân có thu nhập chịu thuế. Điều 29 Nghị định 65/2013/NĐ-CP quy định người nộp thuế trực tiếp khai thuế, nộp thuế với thu nhập từ kinh doanh của cá nhân cư trú với cơ quan Thuế. Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ tính thống nhất của quy định này với hệ thống pháp luật hiện tại.

Thứ hai, quy định yêu cầu các sàn TMĐT có trách nhiệm đại diện cho người bán kê khai, nộp thuế thay. VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ các nội dung căn cứ phát sinh trách nhiệm đại diện; phạm vi trách nhiệm đại diện.

Thứ ba, theo đánh giá của VCCI quy định này có nguy cơ tạo ra nhiều phương pháp thu thuế trùng lặp nhau. Trên thực tế, hiện nay có nhiều hộ, cá nhân kinh doanh vừa kinh doanh tại chỗ (offline) vừa kinh doanh online trên nền tảng thương mại điện tử, chẳng hạn như các cửa hàng ăn uống, cà phê hoặc kinh doanh lưu trú… Khi kinh doanh trên thương mại điện tử, cá nhân kinh doanh sẽ phải nộp riêng thuế cho phần doanh thu này (do sàn TMĐT khấu trừ). Tuy nhiên, đồng thời, cá nhân kinh doanh đã phải nộp thuế theo phương pháp khoán. Việc xác định thuế khoán (khi thực hiện ấn định thuế) sẽ thực hiện thông qua việc khảo sát của cơ quan thuế, chẳng hạn như số lượng khách trong một ngày của quán, số lượng nhân viên…

“Việc tách riêng phần doanh thu từ kinh doanh online với phần doanh thu từ kinh doanh offline sẽ trở nên khó khăn do việc kinh doanh được thực hiện tại cùng một địa điểm. Liệu có xảy ra vấn đề chồng lấn khi thu thuế hình thức kinh doanh này hay không?”, VCCI đặt ra băn khoăn.

Cuối cùng, VCCI cho rằng, quy định này có thể tạo ra các ảnh hưởng bất cân xứng lên các chủ thể liên quan trong hoạt động thương mại điện tử. Cụ thể, giữa sàn TMĐT và mạng xã hội, quy định này dự kiến sẽ gây nên gánh nặng tuân thủ lên sàn TMĐT trong việc nộp thuế cho người bán trên nền tảng của mình. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại, các mạng xã hội dự kiến sẽ không thuộc đối tượng thực hiện nghĩa vụ.

Đối với sàn TMĐT trong nước và sàn TMĐT cung cấp dịch vụ xuyên biên giới, VCCI không rõ quy định này có áp dụng không và áp dụng như thế nào với các sàn TMĐT cung cấp dịch vụ xuyên biên giới?  “Nếu quy định này chỉ áp dụng được với các sàn TMĐT trong nước, đây có thể là một rào cản “bảo hộ ngược”, gây bất bình đẳng cho doanh nghiệp nội địa”, VCCI nhấn mạnh.

Liên quan đến trách nhiệm cung cấp thông tin của người bán trên sàn thương mại điện tử, VCCI cho rằng, một trong các thông tin sàn TMĐT cần cung cấp là mã số thuế. Tuy nhiên, một số doanh nghiệp quan ngại rằng liệu họ có phải chịu trách nhiệm về thông tin cung cấp cho cơ quan thuế hay không.

Sàn TMĐT cần cung cấp là doanh thu bán hàng thông qua chức năng đặt hàng trực tuyến. Doanh thu bán hàng có thể được căn cứ theo định nghĩa tại Điều 10.1 Thông tư 40/2021/TT-BTC.

VCCI cho biết, tuy nhiên, theo phản ánh của doanh nghiệp, định nghĩa về doanh thu như vậy quá phức tạp và gây khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tổng hợp thông tin, đặc biệt doanh thu liên quan đến các chương trình khuyến mại, hỗ trợ được thực hiện cùng lúc từ nhiều phía (từ người bán, từ sàn TMĐT, hoặc chương trình kết hợp giữa hai bên, vốn được thực hiện rất thường xuyên để thu hút người dùng). Do vậy, VCCI đề nghị cơ quan soạn thảo cân nhắc, điều chỉnh lại quy định này, theo hướng đơn giản hoá cách tính doanh thu của người bán trên sàn.

Ngoài ra, theo VCCI, dự thảo chưa có các quy định về bảo mật thông tin được cung cấp. Việc lộ, lọt thông tin sẽ gây tổn thất lớn với các sàn, đặc biệt nếu trường hợp các đối thủ khác có thể nắm được các dữ liệu này. Trong đó, việc xác định nguồn rò rỉ dữ liệu là công đoạn rất quan trọng để xác định yếu tố lỗi trong vụ việc lộ, lọt thông tin.